Beşiktaş Meydanı'nda süren metro inşaatı kazılarında bulunan ve İstanbul Arkeoloji Müzelerince kaldırılan 19. ve 20. yüzyıl buluntularla ile ilgili olarak Sabah'ta tuhaf bir haber yayınlandı.

Sabah Gazetesinin 10 Haziran tarihli "Metro inşaatından tarih çıktı" başlıklı, Uğur Yıldırım imzalı haberi kafa karıştırdı. Muhabir bilgisinden ziyade editoryal zaaf içerdiği görülen haberden; aslında ne anlatıldığını anlamak mümkün değil. Haberin yaşam kategorisinde servis edilmiş olması da kayda değer...

Hafızasız bazı medya organlarının da daha önce alanla ilgili haberleri kullandıkları halde, bu haberi de yeni arkeolojik kazı olmuş gibi kullanması ayrıca tartışmaya değer bir konu....

Hatırlanacağı üzere; Kabataş - Beşiktaş - Mecidiyeköy - Mahmutbey metro hattının Beşiktaş istasyonunda yapılan kazılarda tarihi kalıntılara rastlanmıştı. Geçtiğimiz ay içinde İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü denetiminde süren kazıların ilk etabında çıkan kaldırım taşı döşeli alan ve altındaki beton tabaka belgelenerek kaldırılmıştı.  İstanbul Arkeoloji Müzeleri kontrolünde bulunan arkeolojik kalıntılar kaldırıldıktan sonra metro inşaatınının devam etmesi kararı verilmişti. (Ayrıntıları İlişkili Haberimizden öğrenebilirsiniz)

Metro inşaatı geçen ay itibariyle kaldığı yerden devam etmişti ama inşaatın devamı ile ilgili kararın İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nin verdiği raporla alındığını belirten İstanbul Büyükşehir Belediyesi Beyaz Masa biriminden şikayetlere verilen cevaplar dışında, alanda neler bulunduğuna dair resmi açıklama yapılmamıştı.  

Sabah'ta yayınlanan habere göre; kalıntıların bir kısmı, 1910'da yapılmış ama 1955 yılında yol genişletme sırasında yıkılmış Beşiktaş Tramvay Deposu'na ait çıktı.  Diğer kalıntıarın ise moloz taş ve kireç harcı ile örülmüş atık su kanalları ve beton büzler olduğu anlaşılıyor. Ancak açıklamanın resmi kaynaklara dayanıp, dayanmadığı haberde belirtilmiyor.

Haberin içinde ve sunum biçimindeki çelişkiler, masa başında hazırlanmış ve kulaktan dolma bilgilere dayandırılmış izlenimi veriyor. Söz konusu alanda bulunan eserlerle ilgili resim aylar önce çekilmiş bir resim ama haberde kazıların devam ettiği belirtiliyor. İşin daha da tuhafı haber içinde kalıntıların kaldırıldığı bilgisi de yer alıyor. Haberin en çok kafa karıştıran yönü ise kalıntılar kaldırıldıktan sonra kazıların sürdüğü ve yeni buluntular elde edildiğine dair satırlar...

Sabah'taki haberin tamamı kelimesi kelimesine şu şekilde:

"Metro inşaatından tarih çıktı...

İstanbul’da yapımı süren Kabataş-Beşiktaş-Mecidiyeköy-Mahmutbey metro hattının Beşiktaş istasyonunda tarihi kalıntılara rastlandı. Kalıntı ve tarihi parçalar daha önce bölgede yer alan Tramvay Deposu ile Roma ve Helenistik dönemden kalma...

Beşiktaş Meydanı'nda bir süredir devam eden kazılarda 19'uncu ve 20'nci yüzyıllara tarihlenen kalıntılar bulundu. 1910 yılında yapılan Beşiktaş Tramvay Deposu'na ait kalıntıların bulunduğu alanda devam eden çalışmalarda Roma ve Helenistik döneme ait çanak çömlek parçaları ile bir taş balta ortaya çıkartıldı. İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü denetiminde süren kazıların ilk etabında modern kaldırım taşı döşeli alan ve onun altında yer alan beton tabaka belgelenerek kaldırıldı. Bu tabakanın altında büyük bir bölümü 1910'da yapılmış ve 1955 yılında yol genişletme sırasında yıkılmış olan Beşiktaş Tramvay Deposu'na ait kalıntılar ile moloz taş ve kireç harcı ile örülmüş atık su kanalları ve beton büzler ortaya çıkartıldı.
 

Açığa çıkartılan bu kalıntılar belgeleme işlemleri yapıldıktan sonra alandan kaldırıldı. Aynı bölgede kaldırılma çalışmaları tamamlanan tabakada devam edilen kazılarda işlevi henüz anlaşılamayan yuvarlak form veren düzensiz taş dizileri açığa çıkartıldı. Aynı alanda Roma ve Helenistik döneme ait çanak çömlek parçaları ile bir taş balta da bulundu. Beşiktaş Meydanı'nda İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen kazı çalışmaları devam ediyor."

***

Oysa daha geçtiğimiz hafta alanının yanından geçen yolda çökme yaşanmış ve hiç kimse bir arkeolojik kazıdan söz etmemişti. Yolda yaşanan çökme haberlerinde "devam eden metro inşaatı kazıları sırasında" ifadeleri kullanılmıştı..

Başta Sabah olmak üzere o haberleri de yapan yayın organları bile alanda yeni arkeolojik buluntu olduğu haberini verdi..

Haberde bizi abondone eden satır ise "Beşiktaş Meydanı'nda İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen kazı çalışmaları devam ediyor" bilgisi.

Aslında normal olarak kalıntıların kaldırılması ve alt katmanlarda arkeoloji kazıları yapılması gerekir. Ancak bu yönde resmi bir bilgi ve görğnğr bir emare söz konusu değil.

Önümüzde 3 ihtimal var:

1- Beşiktaş'ta Metro İnşaatı çalışmaları sürüyor...

2- Beşiktaş'ta metro inşaatı durdu, arkeolojik kazılar sürüyor....

3- Beşiktaş'ta hem arkeolojik kazıları hem de metro inşaatı sürüyor....

Resmi makamlardan açıkama olursa hangi şıkkın doğru olduğunu göreceğiz. Şimdilik söylenebilecek tek şey metro inşaatı çalışmalarının sürüyor göründüğü.