İnsanoğlunun Ebediyet Arayışına Sumerliler’den Edebi Bir Armağan Bilgameš/Gılgameš Destanı

İnsanoğlu bilinçli ya da bilinçsiz neredeyse tüm edimleri ölümsüz olabilme, kalıcılığını sürdürme yönünde gelişmiştir. Ölümlü olduğu gerçeğiyle yaşamını sürdüren insan, tüm çabalarıyla ölüme karşı beyhude bir duruş sergilemeye devam etmiştir. Bu gerçekliği günümüzden yaklaşık beş binyıl önce idrak ederek, inceleyen ve bir edebi türün ilk örneği biziminde bizlerle buluşturan Sümerler olmuştur. 

Sümerli ozanların bu armağanı farklı kültürlerden ozanlarca kendi yazın dünyalarına uyarlanmış ve hem konusu hem de içeriği ile güncelliğini kuruyan bir bütün eser halini alması sağlanmıştır. Kurgusu, aktarımı ve vermek istediği mesajle insanoğlu var olduğu ve ölümlü kaldığı müddetçe kalıcılığını sürdürecek olan bu eser, insanlığın kendisini geliştirme sürecindeki düş gücü ve yaratım becerisinin ileri bir seviyede olduğunun da kanıtı niteliğindedir. 

Bu eser ölümsüzlüğü arayan bir kralın öyküleriyle, ölümsüz kalan Bilgames/Gılgames destanı'dır. 

Destanın konusu ölümsüzlüğü arayan başarılı bir kral olarak yalnızca özetlenebilmiştir. Kralın adının Sümercede çoğunlukla Bilgames, Akad ve diğer Sami yazın geleneğinde Gılgames/Gılgamış olarak kaydadildiği destanın içerisinde, kudretli bir kralı, cesareti, arkadaşlığı, dostluğu, hoşgörüyü, tanrıların gücünü ve insanoğlunun ölümlü olduğu gerçeğini zengin olay örgüsü içinde sunmuştur.

“Nereye koşuyorsun böyle Bilgameš
Eline geçmeyecek aradığın yaşam.
Tanrılar insanoğlunu yarattıklarında
Yalnız ölüm oldu ona verdikleri,
Kendi ellerinde tuttular yaşamı…”
Bilgameš Destanı X. Tablet

“Zamanı tanrı yaşar, insanoğlu hep ölmek için yaratılmıştır.”
Bilge Kağan Destanı

Teknik Bilgiler

Yayınevi: Arkeoloji Sanat Yayınları
ISBN: 9786053965121
Yazar: Nurgül Yıldırım
Cilt tipi: Karton Kapak
Dil: Türkçe
Yayın Yılı: 2020
Sayfa Sayısı: 232
Ebat: 15 x 21 cm 

İÇİNDEKİLER

I. BÖLÜM

Mezopotamya’da Sumerler’e Kadar Öncül Uygarlık İzleri

I. Genel Hatlarıyla Sumerlerde Siyasi ve Sosyo-Kültürel Yapı

II. Sumer Coğrafyasında İlk Sami İzleri

III. Ur Dönemi/Yeni Sumer/Sumer Aydınlanma Dönemi

Uruk Kent Devleti (Erek)

II. BÖLÜM

Sumer Diline Dair

Sumer Dil Eğitimi

Türkiye’de Sumer Çivi Yazısı Araştırmaları Üzerine Kısa Bir Not

III. BÖLÜM

Mitos ve Destan Üzerine Genel Bir Değerlendirme

Genel Hatlarıyla Sumer İnanç Sistemi

Bir Sumerce İlahiden Bigameš’e Adanan Dizeler

IV. BÖLÜM

Tarihsel Bir Kişilik Olarak Bilgameš

Destanlaşan Sumer Kralı Bilgameš/Gılgameš

Destanlaşma Sürecinde Bilgameš Anlatıları

V. BÖLÜM

Sumer Bilgameš Destanına Ait Bölümler

Bilgameš ve Akka

Bilgameš ve Huwawa/Humbaba

Bilgameš ve Gök Boğası

Bilgameš Enkidu ve Yeraltı Dünyası

Bilgameš’in Ölümü

VI. BÖLÜM

Bilgameš/Gılgameš Destanına Ait Versiyonlardan Örnekler

Akad, Babil ve Asur Arşivleri

Hitit Arşivi

Ugarit Arşivi

Sultantepe Arşivi

VII. BÖLÜM

Bilgameš/Gılgameš Destanı ve Tufan

Bilgameš/Gılgameš Destanının Mitolojik Unsurları ve Bu Destanda İşlenen Kültürel Değer Motifleri

Bilgameš/Gılgameš Destanının Yazın Dünyasındaki İzdüşümlerine Örnekler