İzmir'in Ödemiş ilçesine bağlı tarihi Birgi Mahallesi'nde, Bizans dönemi mirası olan kale ve surların gün yüzüne çıkarılması için kazı çalışması başlatıldı.

Milattan önce 750'den bu yana yerleşim yeri olarak kullanıldığı tahmin edilen, Frig ve Lidya uygarlıkları, Pers ve Bergama krallıkları, Roma ve Bizans imparatorlukları, Aydınoğulları Beyliği ve Osmanlı döneminin izlerini taşıyan Birgi, su kaynakları ve verimli topraklarıyla binlerce yıldır canlı bir sosyal hayata ev sahipliği yapıyor.

Aydınoğulları zamanında oluşan mimari yapısını bugüne taşımayı başaran ve bu sayede 2012'de UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alınan yerleşke, tarihi dokusuyla turizmin yanında sinema sektörünün de gözde mekanları arasında yer alıyor.

Kültür turizmi noktasında son yıllarda adından sıkça söz ettiren Birgi'de, Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle Ödemiş Müze Müdürlüğü tarafından Bizans dönemine ait kale ve surlarda kazı çalışmaları başlatıldı.

Yaklaşık 900 yıllık olduğu değerlendirilen kale ve surlarda ortaya çıkarılan bazı eserler, Müze Müdürlüğüne teslim edildi.

"Kale akınlara karşı yapılmış"

Kazının bilimsel danışmanlığını yürüten Prof. Dr. Veli Sevin, eski adı "Pyrgion" olan Birgi'deki kazı çalışmalarının bölgenin turizmine de olumlu katkı sunacağına inandığını söyledi.

Sevin, "Ödemiş Belediyesinin de desteklediği bu kazılarda Bizans kalesinin duvarları ortaya çıkacak. Pyrgion, kale anlamına gelen Yunanca bir sözcüktür. Burada geçmişte 6 hektarlık bir alana yayılan muazzam bir kale vardı. Kısmen de olsa surlar hala ayakta, bu surları açığa çıkarıp insanlara tanıtmak istiyoruz." dedi.

Veli Sevin, yeni başlamasına rağmen kazılarda tarihi buluntular ele geçirdiklerini anlatarak, şunları kaydetti:

"Bu kale 8-9 metre yüksekliğinde kaba taşlarla yapılmış. Geç Bizans döneminde, Türk akınlarının yavaş yavaş Bizans’ı sıkıştırmaya başladığı bir dönemde inşa edilmiş. Son bir çırpınışla Türklere karşı kendilerini savunma amacıyla, sadece Birgi’de değil Kiraz ve Beydağ ilçeleri ile Balabanlı ve Günlüce mahallelerinde de bu tür birçok kale inşa edilmiş. Bunlardan biri de bu kale, muhtemelen en büyüğü, üzerinde süs yok, sadece tuğla bir kuşakla çevrilmiş. Şimdilik bunun dışında başka bir işleme görünmüyor."

AA Turgay Konuralp