Caesar Pompeius İç Savaşı

Caesar-Pompeius İç Savaşı: MÖ 49-45. Roma Cumhuriyeti’nin son dönem­lerinde gerçekleşen iç savaş.

Iulius Caesar ile tutucu senatörlerin destekledi­ği Pompeius (Büyük) arasında gerçekleşmiştir.

Roma kanunlarına göre hiç­bir komutan askerleri ve silahları ile birlikte Ravenna’nın güneyinde kalan Rubicon Nehri’nin güneyine geçemezdi.

Caesar Gallia seferinden sonra tam da bu yasaklanan eylemi gerçekleştirerek iç savaşı başlattı.

MÖ 49’da Caesar Pompeius’a bağlı birlikleri İspanya’nın kuzeydoğusunda gerçekleşen Ilerda Çarpışması’nda (MÖ 49) yendi. Pompeius ise birliklerinin çoğunu Makedonya’da toplamıştı. Taraflar arasındaki ilk büyük çarpışma Dyrrachium Savaşı’dır (MÖ 48). Caesar Adriyatik Denizi’ni geçerek 25 bin ki­şilik ordusunu Pompeius’un Dyrrachium’daki üssü yakınlarına getirdi. Marcus Antonius da kendisini destekliyordu. Buna rağmen Pompeius’un bir­likleri daha iyi savaştı ve Caesar’ı geri püskürttü. Pompeius ağır kayıplar ve­ren Caesar’ın Thessalia’ya kaçmasına izin vererek büyük bir hata yapmıştır. Bu çarpışmadan bir ay sonra gerçekleşen Pharsalos Çarpışması (MÖ 48) mü­cadelenin dönüm noktası olmuştur. Taraflar Yunanistan’da Pharsalos kenti yakınlarında karşılaştı. Caesar’ın 24 bin askerine karşılık Pompeius’un ordu­su 55 bin askerden oluşuyordu. Marcus Antonius yine Caesar’ın ordusunda komutan olarak görev alıyordu. Yaklaşık on senedir çeşitli savaşlarda tecrü­be kazanmış olan Caesar’ın ordusu düşmanını yendi. Pompeius Mısır’a kaç­tı, karaya çıkmasından kısa süre sonra Ptolemaios XIII’un adamları tarafın­dan öldürüldü.

Caesar’ın Pompeius ile mücadelesini fırsat bilen Pontos kralı Pharnakes II Anadolu’nun orta bölgelerinde bazı bölgeleri hakimiyetine almıştı. Caesar Mı­sır’dan dönerken Anadolu’ya geldi ve Pharnakes II’yi Zela’da dört saat süren savaş sonrasında yendi.

Pontos Krallığının uzun zamandan beri Roma’nın ba­şına dert olduğunu düşünen Caesar bu çabuk zaferi sonrasında ünlü “Veni, vidi, vici (Geldim, gördüm, yendim)” sözünü söylemiştir.

MÖ 46’da Caesar bu kez Pompeius yandaşları ile karşılaştı. Kuzey Afrika’da, Tunus’un batısında gerçekleşen Thapsus Çarpışması(MÖ 46) Caesar’ın kuv­vetlerinin Pompeius yandaşlarını kesin bir yenilgiye uğratmasıyla sonuçlan­mıştır. Savaşın ardından Caesar Utica’yı ele geçirdi, kentin yöneticisi ve Pom­peius yandaşı olan Marcus Porcius Cato(genç) bunun üzerine intihar etti. Bunu izleyen üç hafta içerisinde Caesar Afrika eyaletini bütünüyle denetimi altına aldı.
Caesar-Pompeius İç Savaşı’nı sonlandıran çarpışma Munda Çarpışması (MÖ 45) olmuştur.

Caesar, İspanya’nın güneyinde, Corduba yakınlarında Pompei­us’un ordusundan son kalan birlikleri yendi, Pompeius’un kendisi ile aynı isimdeki (Gnaeus Pompeius Magnus) büyük oğlu ve Titus Labienus adlı ko­mutanını öldürdü. Bu çarpışmada Caesar’ın müttefiklerinden olan Mauretania kralı Bogud zafere önemli bir katkı sağlamıştır.

Bu zaferden sonra Ro­ma’ya dönen Caesar diktatör oldu.