Cezayir'in batısında, Tiyaret vilayetindeki Firanda bölgesinde 4 yıl önce antik Licdar piramitlerinin bulunduğunun açıklanmasıyla, unutulan tarih yeniden canlandırılmaya çalışılıyor.
Dönemin Cezayir Kültür Bakanı İzzeddin Meyhubi, 2016 yılında yaptığı açıklamayla ülkede 13 adet köşegen yapıda piramidin bulunduğunu duyurdu.
Ülkenin kuzeyindeki Tipaza, güneyindeki Tamanrasset ve doğudaki Batna vilayetlerine kadar uzanan piramitlerin yanı sıra, Tiyaret'te Licdar adı verilen 13 adet piramit bulunuyor.
Tiyaret'teki Licdar piramitlerin genişliği 11 metreyle 46 metre arasında değişirken, uzunluğu ise 18 metreye varıyor.
Uzmanlar, Licdar piramitlerinin yanı sıra Cezayir'in farklı yerlerinde değişik zamanlarda inşa edilmiş, köşegen ve daire biçiminde piramitler bulunduğunu belirtiyor.
- Berberi kralların türbeleri
Araştırmacılar, piramitlerin Cezayir'in Amazig (Berberi) krallarının eserleri olduğunu ve büyüklükleri birbirinden farklı piramitlerin içerisinde birçok mezarın, tapınakların ve birbirine koridorla bağlı 20 odanın bulunduğunu ifade ediyor.
Tarihi eserler uzmanı Cezayirli Beşir Sahravi, yaptığı basın açıklamasında, Cezayir'deki piramitlerin Mısır ve Meksika'daki piramitlerden koridorları, odaları, köşegen yapısı ve koni şeklindeki kubbesiyle farklı olduğuna dikkati çekti.
Sahravi, Cezayir piramidinin bir Amazig dokunuşuna sahip olduğunu ve evrende galaksilerden, yıldızlardan ve diğer nesnelerden yayılan enerjiyi emdiği için ince fiziksel unsurlara dayandığını ifade etti.
- Cezayir piramitleri Berberi kökenlidir
Akademisyen ve arkeoloji araştırmacısı Fayize Reyyaş, "Cezayir'deki piramit mezarlar, ülke geneline dağılmış çok sayıda ve çeşitli cenaze anıtları zenginliğine sahip. Bunlar daha çok Konstantin ilinin güneyinde ve doğusundaki Ras Ayn Bumerzuk, Sila, Buşan, Sigus ve Bunevara'da görülüyor." dedi.
Reyyaş, piramit mezarların ülkenin batısındaki Tiyaret vilayeti, başkentin doğusundaki Kolumnata ve Becaya vilayetinde Afalo Burimal bölgesinde bulunan en eski mezarlardan başlayarak çeşitli tarihi dönemler boyunca geliştiğine işaret etti.
Berberiler tarihi uzmanı Fransız Gabriel Camps'ın 14 çeşit piramit mezar tespit ettiğini dile getiren Reyyaş, bölgede yapılan kazıların piramitlerin yok olmasına neden olduğunu ve bazılarının da yağmalandığını söyledi.
- Cezayir'deki piramitler Mısır'dakilerden farklı mı?
Tarihi eser araştırmacısı Samira Embuaza, "Cezayir'deki piramitler çok sayıda ve çeşitli. Mısır'daki piramitlerden geometrik şekilleri bakımından farklı." dedi.
Piramit kral mezarlarının farklı dönemlere ait olduğuna dikkati çeken Embuaza, Cezayir'in güneyinde Tuareg kraliçesi Tin Hinan'ın mezarının yanı sıra kuzeydeki Konstantin vilayetinde ünlü Numidya kralı Masinissa'ya ait mezarın bulunduğunu ifade etti.
Embuaza, Tiyaret bölgesindeki Licdar piramitleri hakkında şu ifadeleri kullandı:
"Berberi dönemine ait bu piramitlerin tarihi, milattan sonra dördüncü ve altıncı yüzyıla dayanıyor. Piramitlerin isimleri ise burada yaşayan halk tarafından verildi."
Licdar piramitleri, 1969 yılından bu yana Cezayir'de milli miras listesinde yer alıyor. Cezayirli yetkililer ve arkeologlar Licdar piramitlerini UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alması için çalışıyor.
AA Ali Semerci, Çağrı Koşak