Alacahöyük, Boğazköy-Hattuşa ile Pazarlı ve Kuşsaray arkeolojik kazılarında bulunan küp mezarlar ve taş sandukalar, Hatti ve Hititlerin cenaze gömme geleneklerine dair çok şey anlatıyor.

Anadolu'nun bilinen en eski uygarlığı Hattilerin ölülerini cenin pozisyonunda yerleştirerek gömdükleri küpler, Çorum Müzesi'nde ilgi çeken eserler arasında yer alıyor.

Müzede, Anadolu'nun önemli uygarlıklarından Hititlere başkentlik yapan Alacahöyük, Boğazköy-Hattuşa ile Pazarlı ve Kuşsaray gibi arkeolojik kazı merkezlerinden çıkarılan buluntular ile pek çok etnografik eser sergileniyor.

Anadolu'da ölü gömme geleneklerinin yansıtıldığı vitrin ise ziyaretçilerin ilgisini çeken alanların başında geliyor.

Çorum Müzesi Müdür Vekili Metin Çakar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Eski Tunç Çağı'ndaki ölü gömme geleneklerinin yansıtıldığı eserlerin 2003 yılında Uğurludağ ilçesi Resuloğlu Köyü Kaleboynu mevkisinde, Prof. Dr. Tayfun Yıldırım'ın bilimsel başkanlığında, Çorum Müzesi işbirliğinde gerçekleştirilen çalışmada ortaya çıkarılarak müzeye kazandırıldığını anlattı.

Ölülerin küp ve taş sandukalara gömülüyordu

Söz konusu alanda Anadolu'da Hititler'den önce yaşayan yerli halk Hattilerin olduğunu ifade eden Çakar, "Günümüzden yaklaşık 5 bin yıl öteye gittiğimizde o dönem insanlarının ölü gömme geleneklerini ve ritüellerini vitrinimizde ziyaretçilerimize gösteriyoruz." dedi.

Burada ölülerin küp ve taş sandukalara gömüldüğünü ancak küp mezarların daha yaygın olduğunu ifade eden Çakar, küp mezarların küçük olanlarına bebek ve çocukların büyük küp mezarlara ise tek bir yetişkin kadın veya erkeğin gömüldüğünü söyledi.

Ölü, şahsi eşyları ile cenin pozisyonunda küpe yerleştiriliyor

Ölen kişinin vücudu katılaşmadan küp içine anne karnında olduğu gibi cenin pozisyonunda yan yatırılarak yerleştirildiğini belirten Çakar, küpün açılan çukura konulduğunu daha sonra kapağının kapatılarak küpün üzerinin toprakla örtüldüğünü aktardı.

Ölülerin kıyafetleri ve takılarıyla gömüldüğüne işaret eden Çakar, şunları kaydetti:

"Elbiseleriyle ve vücudunda bulunan bayansa küpeleri, kolyeleri, bacaklarında halhalları, kollarında bilezikleriyle kendine ait şahsi eşyalarıyla küp içinde gömülüyor. Burada 300'e yakın mezarın hepsi de bu şekilde, küp içinde, ölü hediyeleriyle birlikte bulundu. Anadolu topraklarında Hitit döneminden Hattiler döneminden veya diğer kültürlerden kalma pek çok mezarlık alan var. Hatti dönemini bize en güzel şekliyle tarihlendiren ölü gömme şekillerini ritüellerini gösteren en güzel örneklerden bir tanesi burası."

Resuloğlu Mezarlığı'nın sivil halkın gömüldüğü bir mezarlık

Resuloğlu Mezarlığı'nın sivil halkın gömüldüğü bir mezarlık olduğuna işaret eden Çakar, soyluların ise genellikle taştan yapılmış oda tipi mezarlara gömüldüğünü vurguladı.

Çakar, mezarların bir kültürle ilgili önemli buluntu alanları olduğunun altını çizerek, "Biz mezarlık alanlarında o kültürün geleneklere görenekleri ölü gömme ritüelleriyle ilgili pek çok bilgiyi alabiliyoruz. Hattiler döneminde de insanların küp içerisinde bu şekilde gömüldüğünü mezardaki arkeolojik verilerden tespit etmiş oluyoruz." diye konuştu.

Çakar, Müze Müdürlüğünde ziyaretçilere sanal canlandırma yapılarak ölü gömme töreninin gösterildiğini sözlerine ekledi.

 Kemal Ceylan  -AA