Muğla'nın Ortaca ilçesi Dalyan Mahallesi'ndeki 2 bin 400 yıllık kaya mezarlarının koruma altına alınması için proje hazırlandı.
Kaunos Antik Kenti Kazı Heyeti Başkanı Doç. Dr. Ufuk Çörtük, yaklaşık 10 yıl önce Prof. Dr. Cengiz Işık tarafından hazırlanan, kaya mezarlarındaki yıpranmayı durdurma, kayaç yapısından kaynaklanan bozulmaları önlemeye yönelik projenin çeşitli nedenlerle hayata geçirilemediğini söyledi.
Bu yıl projeyi uygulamaya almak için tekrar çalışma başlattıklarını belirten Çörtük, "Yaklaşık 14 farklı üniversiteden bilim insanlarının katılımıyla bir çalışma grubu oluşturduk. Bunun içerisinde arkeologlar, jeologlar, arkeojeoloji ve koruma uzmanları, kimyager, mimar, nanoteknoloji uzmanlarının yanı sıra çok sayıda uzman hocamız yer alıyor." dedi.
Projeye Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün destek vereceğini anlatan Çörtük, hazırlanan rapora göre Bakanlıktan gelecek destekle çalışmayı hayata geçireceklerini dile getirdi.
Çörtük, projede yer alan uzmanlarla öncelikle bozulma mekanizmalarının tespitinin yapılacağını ifade ederek, şöyle konuştu:
"Bir Ar-Ge çalışması olan projeyle, öncelikle kaya mezarlarının yıpranmasına nelerin sebep olduğu belirlenecek. Bunları belirledikten sonra o kayaç yapısına özgü, kayaç yapısını koruyacak nanoteknolojik bir ürün üretilecek. Bunu da yapacak bir ekibimiz var. Geliştirilen ürün ilk etapta kaya mezarlarında pilot bir noktada uygulanacak ve bir yıl gözlemlenecek. Elde edilen verilerle, kaya mezarlarının daha fazla yok olmasını ve yıpranmasını engellemiş olacağız."
Kaya mezarlarının bölgeye gelen ziyaretçilerin uğrak noktası olduğuna dikkati çeken Çörtük, buranın fotoğraflarının, Türkiye'nin birçok tanıtım afişinde de kullanılan karelerin başında geldiğini belirtti.
Çörtük, Kaunos Antik Kenti'nin "İlklerin başkenti, kralların sonsuz istirahatgahı" olduğunu sözlerine ekledi.
- Dalyan kaya mezarları
İnanışa göre tanrıya yakın olması istenen krallar ve önemli insanlar için mümkün olduğunca yüksek yerlere yapılan kaya mezarları, Kaunosluların gömme geleneğiyle ilgili önemli ipuçları veriyor. Tapınak cepheli mezarlar, kaya mezarları arasında en önemli grubu oluşturuyor.
İçine oyulduğu dağdan bağımsız görüntüsüyle dikkati çeken kaya mezarları, özellikle akşamları ışıklandırmayla görenleri hayran bırakıyor.
AA Durmuş Genç,Sabri Kesen