Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünün 555. kuruluş yılı kapsamında hazırlanan "Kudret ve Hafıza Gücün Sanatı" sergisi, Anadolu, Osmanlı ve Cumhuriyet tarihine ışık tutuyor.

Müze ve sergi uzmanı, aynı zamanda serginin küratörü Hasan Mert Kaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sergide Darphane koleksiyonlarından derlenen çok seçkin eserlerin bir araya getirildiğini dile getirdi.

Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi nişan, madalya ve sikkelerinden derlenen bir seçkiyle serginin ortaya çıktığını dile getiren Kaya, "Erken Osmanlı ile başlıyor ve Osmanlı'nın tüm 600 yıllık sikke tarihini gösteren, farklı coğrafyalarda darp edilmiş altın, gümüş, bakır sikkeler bulunuyor." dedi.

- "Eserler çok geniş bir coğrafyayı kapsıyor"

Küratör Kaya, zaman içinde değişip gelişen ekonomik ve ticari ilişkilerle ihtiyaç duyulan farklı birimlerde ve ağırlıklarda üretilen madeni sikkelerin de ziyaretçilerin beğenisine sunulduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Avrupa ile ticarette kullanılan ve 'zolta' olarak tabir ettiğimiz büyük gramajlı gümüş Osmanlı sikkeleri var. Diğer taraftan üç kıtaya hükmetmiş bir imparatorluğun bakiyesi olduğu için bu eserler Cezayir'den Belgrad'a, Tunus'tan Erivan'a, Ankara'dan Üsküp'e, Yemen'den Çanakkale'ye kadar çok geniş bir coğrafyayı kapsıyor. Osmanlının hüküm sürdüğü coğrafyada basılan, yüzyıllar içerisinde üretilen tüm sikkelerin en seçkin örneklerini burada ziyaretçilerle bir araya getirdik."

Cumhuriyet dönemi eserlerine de değinen Kaya, "Cumhuriyet döneminde üretilen İstiklal madalyaları, cephede savaşanlara verilen kırmızı kurdeleli, milletvekillerine verilen yeşil kurdeleli, hem cephede hem milletvekili olarak görev yapmış olanlara kırmızı yeşil kurdeleli, geri hizmette bulunanlara beyaz kurdeleli ve daha sonra yine Cumhuriyet döneminde devletimizin ürettiği Devlet Üstün Hizmet, Devlet Övünç ve Devlet Şeref madalya ve nişanları da burada ziyaretçilerle bir araya geldi." değerlendirmesinde bulundu.

- "Sikkeler ait olduğu dönemin gazetesi niteliğinde"

Hasan Mert Kaya, sergide Darphane'nin 550 yıllık tarihindeki her döneme ışık tutan eserlerin görülebileceğine dikkati çekerek şu bilgileri verdi:

"Genelde tarih hep aracı kaynaklarla günümüze ulaşıyor, bir tarihçinin tarih kitabından. Fakat sikkeler farklı. Sikkeler ait olduğu dönemin gazetesi niteliğinde. Her biri tanık olduğu bir dönemin hikayesini, üzerindeki mesajla figürle ibareyle günümüze kadar iletiyor. Onun için tarihin aracısız tanıkları sikkeler. Sergimiz bu anlamda önemli."

Eserlerin Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünün kıymetler muhafızlığı olarak bilinen daimi teşhir alanında haftanın belli günlerinde ziyaretçilerle bir araya geldiğini aktaran Kaya, "Geniş anlamda ilk defa burada kamuya açık bir sergi düzenlendi. Bu da yine Darphanenin 555. kuruluş yıl dönümü etkinlikleri kapsamında yakaladığımız bir şans oldu aslında hepimiz için." ifadelerini kullandı.

Kaya, tesadüfen veya sosyal medyadan görüp gelenlerin yanı sıra özellikle kıymetli eserleri görmek için sergiye gelen ziyaretçilerin de olduğunun altını çizerek, "Sergiyi gezen ziyaretçilerden de çok olumlu dönüşler aldık. Tekrar düzenlenmesi, başka illere gitmesi ve daha uzun sürelerle tekrar tekrar düzenlenmesi yönünde birçok talep dile getirdi ziyaretçiler. Çocuklu aileler çok ilgi gösterdi. Çünkü eserlerin birçoğu ilk defa burada sergilendi." diye konuştu.

Hasan Mert Kaya, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü yönetimine sergiyi yapma fırsatı tanıdıkları için teşekkür ettiğini sözlerine ekledi.

- Sergi hakkında

Fatih Sultan Mehmet döneminde kurumsal yapısı oluşturulan Darphanenin, bugüne uzanan tarihinin takip edildiği seçkide, Osmanlı toplumunun yaşadığı dönüşümlerle tarihsel ve toplumsal olayların sikke, madalya ve nişanlar üzerindeki yansımalarına mercek tutuluyor.

Üretildikleri dönemin estetik anlayışını da yansıtan eserlerin geçmişten bugüne bir panorama şeklinde sunulduğu sergide, Darphane'nin bugünkü görevlerini ve çalışmalarını tanıtan interaktif uygulamalar ve enstalasyonlar da yer alıyor.

Geniş bir coğrafyada üretilmiş farklı dönemlere ait bakır, gümüş ve altın Osmanlı sikkeleri, dünyada sadece kadınlar için çıkarılan ilk nişan, Osmanlı İmparatorluğunun ilk sikkesi, Fetret Dönemi'nde Çelebi Mehmet ve kardeşlerinin bastırdığı sikkeler, Cem Sultan'ın bastırdığı sikke, Fatih Sultan Mehmet'in Sultani sikkesi gibi tarihteki önemli paralar, Mecidiye Nişanı, İstiklal madalyası ve bugün verilen Türkiye Cumhuriyeti nişan ve madalyaları da serginin zengin seçkisi arasında göze çarpıyor.

Sergi, 30 Kasım'a kadar AKM Çok Amaçlı Salonda ziyarete açık olacak.

Ahmet Esad Şani - AA