Denizli Genel Bilgiler

Denizli Genel Bilgiler

Denizli'nin Kronoloji

M.Ö.4000’ler Kalkolitik Dönem

M.Ö.3000-2000 İlk Tunç Çağı

M.Ö.2000-1200/1100  Orta Tunç Çağı ve Son Tunç Çağları

M.Ö.1800  Denizli’nin Arzava Siyasal Birliği içinde yer alması

M.Ö.1200’ler Deniz kavimleri göçü

M.Ö.1100’ler  Deniz kavimleri göçüyle Hitit Devleti’nin yıkılması

M.Ö.546 Ahameniş Kralı ll.Kiros’un Lidya Krallığını ortadan kaldırılması

M.Ö.360  Hellespontos, Misya, Lidya ve Karya satraplarının Pers Merkezi Yetkesi’ne baş kaldırışı

M.Ö.334  Büyük ıskender’in Anadolu seferi ile Denizli yöresindeki Pers etkinliğine son verilmesi.

M.Ö.246  II.Antiokos’un karısı Laodikeia’yı ziyareti sırasında Laodikeia kentinin kurulması.

M.Ö.188 Roma, Bergama, Selevkoslar arasında barış antlaşmasının yapılması. 

649  Muaviye’nin Kıbrıs seferi

1070 Türkler’in Denizli’de ilk kez görülmeleri.

1077 Denizli’nin Türkler tarafından fethi

1097 Denizli’nin Bizans’ın eline geçmesi

1102 I. Kılıç Aslan’ın Denizli’yi fethi

1119 Denizli’nin yeniden Bizans’ın eline geçmesi

1148 Haçlıların Denizli’den geçmeleri

1190 Frederik Barbaros komutasındaki bir Haçlı ordusunun Denizli’den geçmesi

1207 Denizli’nin yeniden Türklerin eline geçmesi

1259 Türkmenlerin, Denizli’nin yönetimini ele geçirmeleri

1288 Denizli’nin Germiyanoğulları egemenliğine girmesi

1300-1368 Denizli’de ınançoğulları egemenliği

1368 Denizli’nin yeniden Germiyanoğulları egemenliğine girmesi

1391 Denizli’nin Osmanlıların eline geçmesi

1403 Timur’un Denizli’yi Germiyanoğulları’na geri vermesi

1429 Denizli’nin kesin olarak Osmanlı egemenliğine girmesi

1874 Denizli’de ilk rüştiye mektebinin (ortaokul) açılması

1876 Denizli’de ilk belediyenin kurulması

1879 İzmir-Aydın Demiryolu’nun Sarayköy’e dek uzatılmasına ilişkin bir antlaşmanın yapılması

1883 Yapılan yönetim değişikliği ile Denizli’nin Sarayköy, Buldan ve Tavas kazalarının bağlandığı bir sancak

haline getirilmesi.

1884 Çal kazasının Denizli sancağına bağlanması

1888 Acıpayam Kazası’nın, Denizli sancağına bağlanması, Sarayköy demiryolu hattının Dinar’a dek uzatılmasının kararlaştırılması

1910 Denizli’nin ‘Bağımsız Mutasarrıflık’ haline getirilmesi

22 Mart 1919 ızmir’de toplanan Redd-i ılhak Kongresi’ne Denizli’den bir kurulun katılması

25 Nisan 1919 ıstanbul Hükümeti’nin şehzade Abdürrahim Efendi başkanlığındaki bir öğüt kurulunu Denizli’ye göndermesi

15 Mayıs 1919 ızmir’in Yunanlılarca işgali üzerine, Denizli’de bir protesto mitingi düzenlenmesi

16 Mayıs 1919 Yunan işgalinin protesto edilmesi amacıyla Tavas’ta da bir miting düzenlenmesi

17 Mayıs 1919 ışgale karşı Çal’da bir miting düzenlenmesi

29 Mayıs 1919 Denizli Redd-i ılhak Cemiyeti’nin kurulması

8 Haziran 1919 Sarayköy’de bir Kuva-yi Milliye Cephesi’nin oluşturulması

10 Haziran 1919 Denizli’de Heyet-i Milliye’nin ve Sarayköy cephesinin Oluşturulması

3 Ağustos 1919  ıstanbul Hükümetinin Denizli’de incelemelerde bulunmak üzere Jandarma Genel Komutanı

Ali Kemal Paşa’yı göndermesi

7 Ağustos 1919 Denizli Mutasarrıfı Faik Bey’in Dahiliye Nezareti’ne bir telgraf çekerek , Kuva-yi Milliye’nin dağıtılması buyruğunu geri çevirmesi 

18 Ağustos 1919 Denizli delegelerinin Sivas Kongresi’ne katılmak üzere kentten ayrılması 

12 Ocak 1920 Emin Efendi ve Faik Bey’in ıstanbul’da toplanan Meclisi Mebusan’a Denizli milletvekili olarak katılması

21 Haziran 1920 Çopur Musa çetesinin Çivril’i basması

5 Temmuz 1920 Yunanlıların Buldan’a ve Çal’ın bazı köylerine girmesi

8 Temmuz 1920 Demirci Mehmet Efe’nin adamlarından Sökeli Ali Efe’nin Denizli’de öldürülmesi

9 Temmuz 1920 Denizli’ye giren Demirci Mehmet Efe’nin, Sökeli Ali Efe nin ölümünden sorumlu tuttuğu 60 kişiyi öldürtmesi

29 Temmuz 1920 Yarbay Nazmi Bey’in 57. Tümen Komutanı ve Mutasarrıf vekili olarak Denizli’ye gelmesi

18 Ocak 1921 Çivril’in Yunan işgaline uğraması

1 Nisan 1921 Çivril’in ikinci kez bir işgale uğraması

30 Ağustos 1922 Çivril’in Büyük Taarruz neticesinde Yunan işgalinden kurtarılması 

4 Eylül 1922  Buldan’ın işgalden kurtarılması     

İklim Özellikleri
Denizli ili Türkiye coğrafi haritasında, Ege bölgesinde olmasına rağmen, iklim olarak Ege bölgesinin iklimi tamamen görülmez. Kıyı kesiminden iç bölgelere geçit yerinde olduğundan, az da olsa iç bölgelerin karasal iklimi hissedilir. Ege bölgesi ikliminden, sıcaklık olarak biraz düşük farklılıklar görülebilir. Denizli ilinde, dağlar ekseriyetle denize dik olarak uzandığından denizden gelen rüzgarlara açık bulunmaktadır. Kışlar ılık ve yağışlı geçmektedir.

Göller ve Nehirler
GÖLLER :

BULDAN SÜLEYMANLI YAYLA GÖLÜ: Yüzölçümü 466,5 dekar, denizden yüksekliği 1.150 m’dir. Buldan ilçesi sınırları içerisindeki Süleymanlı Köyünün doğusundaki Süleymanlı Yaylasında ve Sazak düzlüğündedir. Gölün suları tatlıdır. Nilüferlerin gelişmesi ve alanın % 15 inde ağaçlık alan oluşmaya başlaması gölün derinliğinin az olduğunun göstergesi sayılmaktadır. Göl çevresinde özellikle küçükbaş olmak üzere hayvancılık yapılır.
Göç eden kuşların kısa süreli konaklama yeri olan gölde sazan ve yayın balığı bulunur. Göl çevresinde yabani tavşan, domuz, oklu kirpi, porsuk, yeşilbaş ördek, ak pelikan, sakar meke gibi yabani hayvanlar sıklıkla görülür.
Gölün çevresinde kuru ve ıslak nemli zeminlerde 95 bitki grubu bulunmakta bunlardan 2 çeşidi endemik, 62 çeşidi göl çevresinde ve 33 adedi de göl içerisinde askıda veya göl zeminine tutunmuş olarak yaşamaktadır.1.Derece Doğal Sit Alanı içerisinde yer alan göl ve çevresi turistik bir kamp yeri olarak kullanılmaktadır. Aynı zamanda kara avcılığı yapılabilmektedir.

ÇİVRİL IŞIKLI GÖLÜ SU KUŞLARI KORUMA ALANI: Işıklı gölü Dinar’ın kuzeybatısında Çivril Ovası’nda yer alır. Uluslar arası Ramsar Sözleşmesi ile A Sınıfı Sulak Alan statüsüne alınmıştır. Taşıdığı potansiyel nedeni ile Denizli Milli Park Mühendisliği’nce “Su Kuşları Koruma Alanı “ olarak tescili önerilmiştir. Yaklaşık 800 m. rakımda, alanı ise 3500 ha. civarındadır. Göl, Büyük Menderes Nehri, Karanlık Dere ve Kuti Çayı ile beslenmektedir. Doğudan gelen su kaynaklarıyla beslenen gölün doğu, batı ve güney kıyılarında setler yapılmıştır. Bu nedenle gölde su seviyesi yükselmiş ve sazlıklar azalmıştır.

Göl, su kuşları için de önemli bir yaşam ortamı oluşturmaktadır. Bölgede kuluçkaya yatan türlerden; Küçük Baladan, Alaca Balıkçıl, Küçük Ak Balıkçıl, Büyük Ak Balıkçıl, Erguvan Balıkçıl, Çeltikçi, Boz Kaz, Angıt, Pasbaş Dalağan, Deniz Kartalı, Saz Delicesi, Kızıl Şahin, Uzunbacak, Gülen Sumru, Bıyıklı Sumru, Akkanatlı Sumru, Kır İncirkuşu önemli örneklerdir. Kışın gölde gözlenen su kuşlarından; Küçük Karabatak (maks. 390), Büyük Ak Balıçıl (maks. 140), Sakarca Kazı (maks.3100 ), Boz Kaz (maks. 920), Çamurcun (maks. 5025), Kılördek (maks. 7800), Kepçel (maks.750), Batak Çulluğu (maks. 1080) örnek verilebilir.
Ayrıca Deniz Kartalı, Sakallı Akbaba, Gökçe Delice, Büyük Orman Kartalı (maks.16), Şah Kartal, Bıyıklı Doğan, Ulu Doğan bölgede kışlayan yırtıcılardır. Ayrıca Akdağ’dan su içmeye gelen yaban domuzu ve geyik de görülmektedir.

BEYAĞAÇ KARTAL GÖLÜ TABİATI KORUMA ALANI: Denizli ili, Beyağaç ilçesinin güneyindeki Çiçekbaba dağının zirvesinin kuzeye bakan yamacında yer alır. Denizden yüksekliği 1903 m.dir. Kartal gölü ve çevresi Orman Bakanlığı Milli Parklar ve Yaban Hayvanı Koruma Genel Müdürlüğü tarafından koruma alanı olarak ilan edilmiştir. Türkiye’nin en yaşlı Karaçam ormanı buradadır. Kartal Gölü ve “Anıt Orman” civarı, bitki florası bakımından çok zengindir. Doğa bilimcileri için ilgi odağıdır.

Sandıras Dağı zirvelerinden biri olan Ulugöl Tepe (2261 m.) mevkiinden itibaren kuzey doğuya doğru 1.5 km. boyunda, 500-700 m.eninde ve 2200 m.'den başlayarak inen bir buzul vadisi uzanmaktadır."Kartal Gölü Buzul Vadisi" adıyla anılan bu vadi belirgin buzul aşındırma ve biriktirme şekillerini bünyesinde bulundurmaktadır. Buzul Vadisi boyunca profilin yukarı kısmında 3 tarafı dik yamaçlarla çevrili yarımay şeklindeki çanakla başlamakta ve eğim boyunca basamaklı bir iniş göstermektedir.
Sahada karaçamın saf meşcereler oluşturması, aralarında anıt ağaç niteliği gösteren yaşlı ve boylu fertlerin bulunmasıyla (yaş ortalaması 250-700 civarında) nadir orman ekosistemi özelliği göstermektedir. Kartal Gölü çevresinde alpin bitki örtüsü hakim olup, karahindibağ, sarı çiçekli gazal boynuzu, üç gül, yonca gibi çayır ve mera bitkileri açısından da zengindir. Gölde küçük balıklar yaşamaktadır.
Buzul vadisinde oluşmuş bir moren seddi gölü olan Kartal Gölü ile çevresinde karaçamın saf meşcere oluşturulması ve aralarında anıt ağaç özelliği gösteren bireylerin bulunması nedeniyle bu yörenin özelliklerini korunarak bilim ve eğitim çalışmalarının hizmetine sunmak, doğal özelliği bozulmadan korunmasının sağlanmasının yanı sıra, bu alanlarda günümüz insanının ve gelecek nesillerin faydalanmasının temini amacı ile yörenin 1309 Ha. kısmı Tabiatı Koruma Alanı olarak ayrılmıştır.

Acı Göl (Çardak Gölü): Tektonik oluşumlu bir göldür. Yüzölçümü 41.34 km2 dir. Çardak ilçesi ile Afyon-Dazkırı ilçesi arasındadır. Gölü Söğüt dağlarından inen sular besler. Acı tuz gölü de denilen gölün rakımı 836 metredir. Gölde tuz ile birleşik olarak potasyum, sodyum ve sülfat vardır.

Beylerli (Çaltı) Gölü: Derinliği azdır. En derin yeri 4 metredir. Acı Gölün 20 km. güneybatısındadır. Denizden yüksekliği 850 metredir. Gölü Değirmendere ve Başpınar suları besler. Gölde balık yetişmemektedir.
Karagöl: Yüzölçümü 0.20 km2, denizden yüksekliği 1250 metredir. Akarsularla beslenen bir krater gölüdür. Çambaşı köyü-Bozkurt ilçesinin üstünde, çamlar arasında yer alan göl suları tatlıdır.

Yukarı Dağdere (Saklıgöl) Gölü: Honaz ilçesi,Yukarı Dağdere köyü sınırlarında çam ağaçları arasında suyu tatlı olup,tatlı su balığı bulunmaktadır.

Adı güzeller Baraj Gölü:

Eşen Göleti (Beyağaç): Beyağaç ilçe merkezinde 8 km. uzaklıkta bulunan baraj göleti ve çevresi 1995 yılında orman içi dinlenme yeri statüsüne alınmıştır. Toplam alanı 231.50 ha’dır. 850 m. yükseklikte yer alan göletin su yüzeyi 75 ha olup sportif olta balıkçılığı yapılmaktadır. Gölette aynalı sazan üretilmiştir. Su sporları potansiyeli yüksektir. Çevresi kızılçam ormanları ile kaplıdır. Alanda herhangi bir tesis bulunmamaktadır. Giriş ücretsiz, ziyaretçi kapasitesi günlük 500 kişidir.

NEHİRLER

Büyük Menderes: Toplam uzunluğu 529 km.dir. Denizli il sınırları içindeki uzunluğu ise 194 km. dir. Debisi 44.32m3/ sn.dir. Dinar yakınlarından çıkar,Çivril’de Işıklı Barajı’ndan büyük katkı alarak Çivril, Çal ve Baklan ovalarını geçer, Çal ilçesinin doğusundan kuzeye dönerek Güney ilçesinin sınırlarından içeri girer. Çallıların “Dere Alanı” dedikleri 20 Km. uzunluğundaki vadide çok dar bir boğaza girer. Büyük Sarıkaya kısığında 6-7 metre yüksekten şüt yapar. Bekillinin elektrik tesisi burada kurulmuştur. Söke ilçesine bağlı, Balat Köyü Dipburnu mevkiinde Ege Denizine dökülür.

Banaz Çayı: Uzunluğu 170 km. dir. il içi uzunluğu 13 km.dir. Güney’in elektriği bu su ile sağlanır. Bu çevrede küçük yan sularla bir çok su değirmeni çalıştığından, Güneyliler burlara “Değirmen Deresi” der.

Çürüksu: Uzunluğu 101 km., il içi uzunluğu 96 km, debisi 9.26m3/sn.dir. Suyu çok kireçli olduğu için bu adı alır. Yaz aylarında suları azalır. Kaklık güneyinde Kelkaya dibinde Karaçay’ı, sonra Honaz çayını alır. Denizli’nin 10 km kadar güneydoğusunda da Gökpınar suyunu alır.

Akçay (Bozdoğan Çayı): Uzunluğu 157 km., il içi uzunluğu 70 km., debisi 17.37m3 / sn.dir. Kaynağını Bozdağ ve Sardraz dağlarından alır. Kızılcabölük yakınlarından çıkan, Yeni Dere çayını da içine alarak sularını çoğaltır. Eskere ovası ve Bozdoğan ovasını sular.

Dalaman (Gireniz) Çayı: Uzunluğu 201 km., il içi uzunluğu 81 km., debisi 17.37 m3 /sn.dir. Akarsu karstik kaynaklarla beslenir. Acıpayam ovası kenarından sonra, suyun içine sokulduğu Gireniz Boğazına girer. Muğla Köyceğiz sınırını geçerek Akdeniz’e dökülür.

Küfi Çayı: Uzunluğu 97 km., il içi uzunluğu 32 km., debisi 3.34 m3 /sn.dir. Büyük Menderes’e dökülür. Hamam Çayı: Uzunluğu 48 km., il içi uzunluğu 32 km.dir. Çeşme Köyünün 9 km. kuzeydoğusundan başlar, Güney ilçesi, Adıgüzeller köyünün 3 km. kuzeydoğusunda sona erer.

Hamam Çayı: Uzunluğu 48 km., il içi uzunluğu 32 km.dir. Çeşme Köyünün 9 km. kuzeydoğusundan başlar, Güney ilçesi, Adıgüzeller köyünün 3 km. kuzeydoğusunda sona erer.

Gökpınar Çayı: İl içi uzunluğu 38 km., debisi 2.86 m3 /sn.dir. Tavas’ın 10 km. kuzeydoğusundan başlar, Denizli’nin 9 km. kuzeyinde sona erer. Çürüksu’ya dökülür.

Yeni Dere: İl içi uzunluğu 70 km., debisi 2.46m3/sn.dir. Kale’nin Karakaya Köyünün 2 km. batısında, Akçay’a dökülür.

Derbent Çayı: il içi uzunluğu 32 km., debisi 1.00 m3/sn.dir. Buldan’ın 6 km. batısından başlar,16 km. kuzeyinde Alaşehir Çayına dökülür. 

Yaylalar
YATAĞAN KEFE YAYLASI: Anadolu'ya ilk gelen Oğuz Boylarının yerleşim yerlerinden birisi olan Yatağan kasabasına 5 km. mesafede olan Kefe yaylası, Yatağan ile Honaz ilçesinin bazı köylerini birbirine bağlayan asfalt yol üzerinde yer alır. 1100 m. rakımlı yaylada karaçam, kızılçam ve ardıç ağaçları mevcuttur.
Elektrik, su, çadır, piknik alanları, Wc, duş, restoran, market, kasap ve çeşitli spor alanları gibi altyapı ve üst yapıları belediyesince tamamlanarak 2000 yılından bu yana iç turizme hizmet etmektedir.
Kefe yaylasında her yıl Ağustos ayı ilk haftasında önemli etkinlikler yapılmaktadır. Yatağan, Denizli-Antalya karayolu üzerinde güzergâh dışında kalmasına rağmen yaylanın temiz havası ve bol oksijeni, huzuru ve sakinliği, hizmete giren sosyal tesisleri ve iletişim ağı ile dünya bağlantısı sağlandığı için talep patlaması olmaktadır. Yatağan kasabasının bıçak üretiminde önemli bir yeri vardır. Kasaba bu turizm potansiyelini her yıl Ağustos ayında düzenlediği Bıçakçılık ve Kefe Yaylası Şenlikleri ile pekiştirmektedir.

BEYAĞAÇ TOPUKLU YAYLASI: On beş hektar civarında kısmen dalgalı bir düzlüğü bulunmaktadır. Etrafındaki heybetli ağaçları, havası, soğuk ve kaliteli içme suyu kaynakları ile ünlüdür. Günübirlik piknik ve çadırlı kamp için uygundur. İlçe merkezine 20 km. uzaklıkta yaklaşık 1700 rakımlıdır. Yaylanın batısındaki tepelerden Gökova körfezini ve yaz aylarında gün batımını izlemek çok keyiflidir.Beyağaç topuklu yaylası güneş enerjisiyle aydınlatılmaktadır. Büyük organizasyonlara ev sahipliği yapabilecek kapasiteye sahip olan topuklu yaylasında ; Restorant, fırın, tandır kuyusu ve alabalık havuzları vardır. Ayrıca çim futbol ve voleybol sahaları geçtiğimiz yıllarda hizmete açılarak ziyaretçilerin kullanımına sunulmuştur. Yaylada Alt yapı çalışmaları tamamlanmış durumdadır. Çeşme , Duş ve tuvaletler imkanları vardır. Toplu halde organizasyonlar için 200 kişilik yer hazırdır. Çocuk parkı mevcuttur ve ahşap -kıl çadırında geceleme imkanı vardır. Yayladaki toplam yatak sayısı 70’dır. Yaylada sosyal tesis ve kapladığı alan itibariyle 2 futbol takımının aynı anda kamp yapabilir.
Tesisleri büyük beğeni görmektedir. Ayrıca köyceğiz üzerinde yol yapım çalışması programa alınmıştır. Yolun bir kısmı stabilizedir. Yaylaya Beyağaç ilçesi üzerinden ulaşım mümkündür.Her yıl haziran ayında Topuklu Yaylasında şenlikler düzenlenmektedir. Bu organizasyonlarda yağlı pehlivan güreşleri, Halk Konserleri ve çeşitli gösteriler yapılmaktadır.

Beyağaç Topuklu Yaylasıyla ilgili olarak aşağıdaki numaralardan bilgi alabilirsiniz.
Beyağaç Belediyesi :0 258 691 60 16
Beyağaç kaymakamlığı :0 258 691 61 01

Yukarı-Aşağı Erikli Yaylası: Honaz’a 10 km. mesafededir. Etrafı tamamen çam ağaçları ile kaplı geniş düz bir arazidir. Lala Bağlar Yaylası: Honaz ilçesine 3 km.’lik mesafede, etrafı çam ormanları ile kaplı, fazla büyük olmayan düz arazidir.

Süleymanlı Yaylası: Buldan ilçesine asfalt yol ile bağlı 8 km.lik bir mesafededir. Geniş düzlük bir alandadır. ıçi tamamen sazlarla kaplı, büyük bir göle sahiptir. Göl kenarında yaklaşık 30 yıllık ve halen çalışır durumda 8 odalı otel vardır. Çam ağaçlarıyla kaplı, fazla yüksek olmayan dağlar vardır.

Lala Bağlar Yaylası: Honaz ilcesine 3 km. uzaklıktadır. Yolu topraktır. Konaklama ve altyapı tesisleri yoktur. Etrafı çam ormanı ile kaplıdır.

Tasdelen Yaylası: Babadağ ilçesine 5, Sarayköy ilçesine 20 km.lik mesafede olup, stabilize yol ile bağlıdır. Hisarköy’de “Attuda” antik kenti vardır. Yayla üzerinden 23 km.lik yol ile Aphrodisias’a ulaşılmaktadır. Yayla engebeli arazide olup, çam-kestane-ceviz,vb. ağaçlarla kaplıdır.

Karagöz Yaylası: Kapuz Mağarasının da yer aldığı bu yayla, Çameli ılçesindedir.Çam ağaçlarıyla kuşatılmış bu yaylada bol su bulunmaktadır.  

Dağlar Ovalar
Honaz Dağı: Yükseltisi 2571 metredir. Denizli'nin 17 km. güneydoğusunda yer alır, yamaçları dik ve meğillidir. İlin en yüksek dağıdır. Koruma altına alınarak "milli park" yapılmıştır. Yılın çoğu zamanında, tepelerinde kar bulunur.

Karcı Dağı: Denizli'nin güneyinde yer alır. En yüksek yeri Gökbel Tepesi 2308 metredir. Akdeniz ve Ege Bölgelerini birbirine bağlayan Kazaklıbeli Geçidi 1250 metredir. Zirvede çoğu zaman kar bulunur.

Sazak Dağı: 1143 metre yüksekliğindedir. Çal,Çivril, Sarayköy ve Buldan ilçeleri sınırlarında kalmaktadır. 

Beşparmak Dağı: 1307 metre yüksekliğindedir. Çardak Baklan , Çivril ilçeleri ile Afyon ve Denizli il sınırını birbirinden ayırır.

Maymun Dağı: Çardak ilçesinin kuzeyinde, denizden yüksekliği 1733 metredir. Elma Dağı: Denizli-Burdur sınırını çizer ve Söğüt Dağlarını içine alır. 1805 metre yüksekliğindedir.

Büyük Çökelez Dağı: Sarayköy ovasının doğusundan Çal ilçesine kadar uzanır. Pamukkale'nin kuzeyini kuşatır. 1840 metre yüksekliğindedir.

Kızılhisar Dağı: 2241 metre yüksekliğinde, Serinhisar ilçesi ile Tavas ilçesi arasındadır.

Burgaz (Bulkaz) Dağı: Çivril'in kuzeyinde, 1990 metre yüksekliğindedir.

Eşeler Dağı: Acıpayam ovasının doğusunda, 2254 metre yüksekliğindedir.

Sandıras Dağı: 2294 metre yüksekliğindedir. Beyağaç ilçesi ile Muğla Köyceğiz ilçesi arasında uzanır. Gölgeli Dağlar adı ile de anılmaktadır.

Babadağ: 2308 metre yüksekliğindedir. Denizli'nin güneyinden batısına doğru uzanır. Menteşe dağ sisteminin bir uzantısı olarak sıradağ şeklinde, Akdaş olarak ta anılmakta.

Bozdağ: Acypayam-Gireniz vadisi ile Tavas Barza ovası arasında, 2421 metre yüksekliğindedir.

Akdağ: 2449 metre yüksekliği ile Denizli ilinin ikinci yüksek dağıdır. Denizli-Afyon sınırı boyunca devam eder.

Kargın Dağı:

Denizli İlinde Bulunan Ovalar
Çürüksu ve Denizli Ovası: Çömleksaz köyünden başlayan ova, Pamukkalenin altından, Büyük Menderes (Sarayköy) ovasına karışır. Ovayı Çürüksu sular. Yüzölçümü 150 km2, denizden yükseltisi 100 ile 600 metre arasında değişir. Ovada Pamuk, buğday, mısır yetiştirilir.

Büyük Menderes ve Sarayköy Ovası: Doğudan Honaz Dağı, kuzey ve kuzeydoğudan Çökelez Dağı, kuzeybatıdan Sazak Dağı, güney ve güneybatıdan Babadağ ile çevrilidir. Ovayı Büyük Menderes akarsuyu sulamaktadır. Yüzölçümü 200 km2, denizden yükseltisi 70-500 metre arasında değişir. Ovada Pamuk,buğday,mısır yetiştirilir,

Tavas Ovası: Ovanın kuzeydoğu ucunda Tavas, güneybatı ucunda, Kale ilçeleri yer alır. Yüzölçümü 300 km2 dir. Deniz seviyesinden yüksekliği 950 metredir. Tavas ovasında birkaç küçük çay ve dere dışında akarsu yoktur. Genelde kıraçtır. Buğday, tütün ve nohut yaygın olarak üretilen tarım ürünlerindendir.

Kaklık Ovası : Honaz Dağının kuzeyinden doğuya doğru uzanır. Yüzölçümü 60 km2, denizden yüksekliği 600 metredir. Sulu tarım yapılmaktadır. Pamuk ve buğday en çok yetiştirilen ürünlerdir.

Hanabat Ovası: Acıgöl'ün batısındadır. Kuzeyden Maymun Dağı, güneyden Söğüt Dağları ile çevrilidir. En çok buğday yetiştirilir.

Acıpayam Ovası: Tavas ovasının doğusunda, Serinhisar ilçesi ve Kızılhisar Dağları bitiminde, kuzeyden güneye doğru uzanan, yüzölçümü 443 km2, denizden yüksekliği 850 metre olan karstik oluşumlu ve 1950'li yıllarda bile varolan bataklıklar kurutularak toprak kazanılan, dar bir alanı Dalaman Çayı ile sulanabilen, kıraç özelliği ile dikkat çeken, buğday, tütün ve nohut gibi kurakçıl ürünlerin çokça yetiştirildiği bir ovadır.

Çivril ve Baklan Ovaları: Kuzeyde Yorga, güneyinde Bozdağ ve Beşparmak Dağları, doğusunda Akdağ, batısında Çökelez Dağı ile çevrilidir. Çivril ve Baklan ovalarını B. Menderes akarsuyu sular. Yüzölçümü 920 km2 dir. Denizden yüksekliği 850 metredir. Ovada buğday ve nohut yetiştirilir.  

Yeryüzü Şekilleri

Denizli ili yüzey şekilleri bakımından dalgalıdır. Alçak ve yüksek ovalar, yaylalar ve dağlar birbirini tamamlar. Arazisi denizden yüksektir. Deniz yüzeyine en yakın yer Sarayköy ilçesi olup, 170 metre rakımındadır. Denizli 354, Buldan 609, Güney 800, Çal ve Çardak 850, Acıpayam ve Tavas 950, Çivril 975, Kale 1000, Çameli ise 1359 metre rakımındadır. Alçak kısımlar; Böceli, Goncalı, Sarayköy ve Denizli ovaları ile Buldan ilçesinin Büyük Menderes vadisidir.

Karcı Dağı’nın kuzey eteklerine düşen Denizli kent merkezi, meğilli bir arazi üzerinde bulunur ve bu arazi hafif tepeler dizisi ile Çürüksu vadisindeki alçak ovalardan ayrılır.

Yüzölçümü:11.861 Km2’dir

Türkiye Yüzölçümüne oranı :%1,4

Rakımı :354 mt

İklim ve Bitki Örtüsü :Akdeniz İklimi – Karasal İklim

Yıllık Ortalama Sıcaklığı :16,2 Derece

Yıllık Yağış Ortalaması :556,5 mm (1970-2011 yılları)

Kanyonlar

Çal Kısık Kanyonu: Denizli’nin Çal İlçesi’nde Kumral Mesireliği yakınında bulunan 2011 yılında turizmin hizmetine açılan Kısık Kanyonu’nun yüksekliği 80 metredir. Dik yamaçtaki asma köprülü 650 m uzunluğunda yürüyüş yoluna sahip olup, suyun derinliği 1,70 metredir. İçerisi aydınlık ve serin olan kanyon içerisinde Bizans ve Roma dönemine ait antik kaya mezarları mevcuttur. Derin kanyonların bulunduğu Kısık Vadisi eşsiz doğal güzelliği ile dikkat çekmektedir. Büyük Menderes’in oluşturduğu bu vadide yer alan kanyon doğa tutkunlarının vazgeçilmez uğrak yeridir. Kamp-Karavan turizmine son derece elverişli olan bu vadide dağ ve doğa yürüyüşü, trekking ve rafting gibi tüm doğa sporlarını yapmak mümkündür.

Tokalı Kanyonu Çivril:  Bir akarsuyun kalkerli bir alanda oyarak oluşturduğu derin, darboğaza kanyon deniyor. Akdağ kanyonu bütün olarak 20 km.lik alana uzanıyor. 1600 m. rakımlı kanyon Çivril'in Gümüşsu (Homa) beldesinin 900 m. Rakımlı yerleşiminde sona ermektedir. Kanyonun 1200 metre uzunluğundaki kısmı bıçakla kesilmişçesine yüksekliği yer yer 200 m.yi bulan kaya kütlelerinden oluşuyor. En geniş yeri 4 metre en dar yeri ise 1,5 metre aralıktaki bu kayaların arasından akan derenin oluşturduğu Akdağ kanyonu ancak 7-8 saatte geçilebiliyor. 

Akdağ'ın Sandıklı-Çivril sınırında yer alan kanyona Kocayayla'dan giriliyor ve Gümüşsu beldesinden çıkılıyor. Yöre halkı kanyonu "geçilemez" bildiği için geçmeye pek yanaşmamışlar. Onlara göre buradan hayvan bile geçemez. Tabii durum böyle olunca halk arasında şu rivayet söylenir olmuş. "Kanyonun en dar ve geçit vermez yerinde altın tokalı bir kapının ardında Romalılar döneminde altın saklanıyormuş. Altının miktarı kimine göre 30, kimine göre ise 40 ton. Ama tepeden otomobil büyüklüğünde bir kaya düşüp, alın tokalı kapıyı kapatmış. Kimse kanyona giremediği için definenin varlığı ya da yokluğu konusunda kimse bir şey söyleyemezken, altının miktarı her geçen gün artıyormuş." İşte geçilemez bilinen bu kanyon 7 Kasım 1993'de 10 kişilik bir ekip tarafından ilk kez geçilmiş. Ondan sonra ise Turizm Bakanlığı yetkilileri kanyondan geçirilmişler ve kanyonun turizme açılması gündeme gelmiş. 

Kocayayla çevresinden kaynaklanan sular bir araya gelerek Akçay'ı, Akdağ'ın Çivril yamaçlarındaki kaynaklardan gelen sular Karanlıkdere'yi oluşturmaktadır. Bu iki derenin birleştiği noktadan itibaren kanyon başlamak üzere. Bir vadide ilerleyen dere takip edilerek keyifli bir yürüyüşle kanyonun girişine ulaşılıyor. Kanyon girişine yaklaştıkça sarplaşan kayalar ve kartal yuvaları insanları bir bambaşka aleme götürüyor. Göbet adı verilen ve küçük bir gölcükten itibaren kayalar arasındaki dere yatağının en geniş yeri 4 metre civarında. Buna karşılık yan taraflarda bıçakla kesilmiş gibi yükselen 200 metreyi bulan yükseltileri manzaranın vahşiliğini anlatmak için yeterli. Bu bölgeden itibaren güneşi görmek derenin çizdiği mendereslere bağlı. Kanyonun kimi yerinde yürünür kimi yerinde tırmanılır. Bazen de 1,5 metreyi geçen serin sulardan yüzülerek geçilir. Kanyonun 1,5 metre genişliğindeki en dar yerinde gökyüzü görülmez olur. Çünkü 25 metre yükseklikte büyük bir kaya kütlesi yukarıdan düşerek kanyon arasına sıkışıp kalmıştır. En zor iş ise 25 metre yükseklikte yer alan bu kayanın altından yüzerek geçmektir. Bu dar geçitten sonra kayaların yükselişi yavaş yavaş azalır ve sonunda geniş vadilere dönüşerek Çivril ovasına ulaşılır. Dere yatağından yamaçlara tırmanıldığında ise Işıklı Gölü ve Gümüşsu kasabası görülür. Ve kanyon çıkışından sonra 2 saatlik bir yürüyüşle Gümüşsu'ya varılıyor.

Bozkurt Karakısık Kanyonu: Karakısık Kanyonu, Bozkurt-İnceler Kasabasının kuzey-doğusunda, kasabaya 7 kilometre uzaklıkta,ormanlık alanda, Emir Çayı’nın doğduğu bölgede bulunmaktadır.

Kanyonun en dar yeri 4 metre ve taban-tepe yüksekliği 200 metredir. Zemin yapısı Konglomera (Kum ve çakılların basınçla birleşmesi ve zamanla sertleşmesi sonucu oluşan kütle) ve taşlardan oluşmakta, kanyon tabanı ise geçirgen (agrea) kum ile kaplıdır. Bu geçirgen tabaka kanyon içerisinden 5 metreden başlayıp aşağılara inildikçe 150 metre derinliğe kadar ulaşmaktadır. Tarih boyunca İnceler Kasabasının kurulduğu bölge ile Acıpayam-Tavas ilçelerine geçit olarak kullanılmıştır.

Çameli Emecik Gavur Deligi Kanyonu: Emecik ile Cevizli mahalleleri arasındaki dağlık bölgede olan kanyon gavur deliği adı ile bilinmektedir.Kanyon girişi 2 metre genişliğinde, 14 kilometre uzunluğundadır.Kanyon, Çameli İlçesine 15, Muğla'nın Fethiye İlçesine ise 60 kilometre mesafededir.Kanyonun içinde yüzlerce küçük şelale ile 16 metre yüksekliğinde büyük bir şelale bulunuyor. Kanyonun zemininde tatlı su kaynakları var. Suda da çay balıkları ve yengeçler yaşıyor.

Kale Incegiz Kanyonu: Denizli Kale ilçesine 45 Km. uzaklıkta İnceğiz mahallesinde bulunur.Kemer Barajı'nı besleyen akarsuların aşındırmasıyla oluşan kanyon Aksu çayı üzerindedir. Tamamen doğal oluşuma sahip kanyon, yöre halkı tarafından "Arapapıştı" olarak biliniyor.

Kanyonda tekne ve kanolarla gezmek mümkündür. Manzarası çok güzel olan kanyonun etrafında zeytin, incir ve çam ağaçlarıyla güzel bir yeşil alan mevcut olup Ziyaretçiler kanyonun güzelliğini izlemenin yanı sıra İnceğiz'in zeytin ve incirininin lezzetini de tatma şansı yakalıyor.

Denizli,Aydın ve Muğla illerinden çok sayıda doğaseverlerin akınına uğrayan Kanyonun sonunda Kemer barajı başlar. Geçmişte çok sayıda medeniyetlere beşiklik etmiş olan kanyonun etrafında mağaralar ve eski yerleşimlere ait izleri görmek mümkündür. 

Mağaralar

KAKLIK MAĞARASI: Denizli Ankara karayolunda Denizli il merkezine 30 km. mesafede Honaz ilçesi Kaklık Kasabasındadır.mağaralar insanların ilk doğal barınaklarına oluştururlar.Bu nedenle uzun yıllardan beri araştırmacıların dikkatlerini üzerlerine çekmiş ve ayrıntılı araştırmalara konu olmuştur.Ancak bu özelliklerinin yanında mağaralar içlerinde sakladıkları gizli güzelliklerin keşif ve seyrinin insanlara verdiği mutluluk,mağaracılığın son yıllarda bir bilim dalı olarak karşımıza çıkarmaktadır.Bunun yanında bir spor dalı olarakda karşımıza çıkmaktadır.Kaklık Mağarası damlataşı, sarkıtları ve dikitleriyle süslü olup,Pamukkalede bulunan travertenlere benzer ,traverten basamaklarıyla eşine rastlanmaz güzellikte olup, Küçük Pamukkale veya Mağara Pamukkale olarak adlandırılmaktadır. Mağara içerisinde bol miktarda termal su bulunmaktadır.Berrak,renksiz ve kükürt kokulu olan bu su varlığı bazı cilt hastalıklarına iyi geldiği bilinmektedir.

Ayrıca mağaranın yakınında ziyaretçilerin istifadesine sunulmak üzere yapılan yüzme havuzu, küçük amfi tiyatro, seyir alanları, kafeterya ve kameriyeler mayıs 2002 tarihinden itibaren turizmin hizmetine sunulmuştur.

Düden-kaynak, çöküntü obruğu konumlu aktif bir magara olan "Kaklık Mağarası"nın çevresi; Mesozoik kireçtaşları, Eeosen marn, kil, kumtaşı ve konglomeraları, miyosen-pliyosen yaşlı kil, kum, Marn ve kalkerler ile kuveternere ait traverten ve alüvyonlardan meydana gelmiştir.
Kaklık Mağarasının içinden ve yakınında yüzeyden çıkan termal kaynakların hidrojeokimyasal özellikleri :
Görünüş Berrak PH 6.85
Renk Renksiz Toplam Sertlik (FS ) 116.9
Koku Kükürt Kokusu Klorür (mg/lt) 31.6
Tat - Amonyak Yok
Tortu Yok Organik Maddeler için
Nifrit Yok Sarfedilen Oksijen (mg/lt) 0.7
Aktif Klor (mg/lt) Yok Kalsiyum (mg/lt) 286.17 Magnezyum (mg/lt) 110.62

Kaklık Mağarasının doğrudan gün alan ve sürekli damlayan veya akan duvarlarında, sık bir yosun ve küçük yapraklı sarmaşık türü bitkiler gelişmiştir. Aydınlanmaya bağlı olarak gün içinde yeşilin değişik tonlarını alan bu bitkiler, mağaraya ayrı bir güzellik katmıştır. 

KELOĞLAN MAĞARASI
Gelişmiş batı ülkeleri ve A.B.D de 18. yüzyılın ortalarından berideğerlendirilen mağaralar yurdumuzda da 1970 lerden sonra başta turizm olmak üzere çeşitli ekonomik amaçlarla kullanılmaya başlanmıştır.
Dodurgalar Keloğlan İni Mağarası Denizliye 60 km mesafedeki Acıpayam İlçesinin 18 km doğusundaki Dodurgalar Kasabasının 3 km batısındaki Mallı Dağın Doğu yamacında yer alır. Batı Anadolu ve Ege Bölgelerini Akdenize bağlayan Denizli-Antalya Karayolu bu mağaranın hemen yakınından geçmektedir. Toplam uzunluğu 145 m olup, yatay olarak gelişmiş geçit konumlu fosil bir mağaradır. Mağaranın içindeki bol miktardaki sarkıt, dikit, sütün, makarna sarkıtı ve örtü damlataşları bu mağarayı adeta damlataş ormanına döndürmüştür. Bu nedenle Turizm amaçlı kullanıma çok uygun bir yerdir. 2003 yılında turizme kazandırılmış olup sosyal imkanlar mevcuttur. 

Nasıl Gidilir

Denizli ili kara, demir ve havayolu ulaşımı olanaklarına sahiptir. Denizli iki ayrı karayolu ile İzmir’e bağlanmıştır. Bunlardan biri Manisa üzerinden, diğeri Aydın üzerinden kurulan bağlantılardır. Denizli-Aydın-İzmir karayolunu izleyen demir yolu da kentin, Ege Bölgesi’nin en büyük kenti İzmir ile bağlantısını sağlamaktadır. Denizli’nin Ankara ile karayolu bağlantısı Afyon üzerinden, demiryolu bağlantısı ise Afyon-Kütahya-Eskişehir üzerinden kurulmuştur.

Karayolu: Karayolu ile ülkenin her tarafından Denizli'ye ulaşılabilmektedir. Otogar, kent merkezindedir. Pamukkale’ye ulaşım, şehir merkezindeki otogardan, her 20 dakikada bir kalkan şehiriçi minibüsleri ile sağlanmaktadır.

Otogar Tel:  +90 258 261 1088)

Demiryolu : Demiryolu vasıtasıyla Ankara, İstanbul ve İzmir illeri ile bağlantı mevcuttur. Denizli-Aydın-İzmir karayolunu izleyen demiryolu kentin İzmir ile bağlantısını sağlamaktadır. Gar kent merkezindedir.

İstasyon Tel.: (258) 268 28 31

Havayolu.: Denizli ili Çardak ilçesinde, Denizli il merkezine 60, Çardak ilçe merkezine 5 km. uzaklıkta bir uluslar arası hava alanı bulunmaktadır.

Çardak Havalimanı Tel.: +90258 846 1139

Çardak THY Ofisi Tel: +90 258 846 1015 - +90 258 846 1115