Diogenes kimdir?

Diogenes: MÖ 5. yy.  Apollonia’lı filozof (Hangi Apollonia kentinden olduğu kesin değildir, kuvvetli adaylardan biri Girit’teki, diğeri de Bulgaris­tan’daki Apollonia’dır).

Presokratik filozofların sonuncusu olarak tanınır. Öm­rünün büyük kısmını Atina’da geçirmiştir. Atinalıların kıskançlığına maruz kaldığını, fikirleri yüzünden canının tehlikeye girdiğini Diogenes Laertios’tan öğreniyoruz.Anaksimenes’in öğretisini kendisine temel al­mış, her şeyin kendinden meydana çıktığı ilk maddenin hava (aer) olduğu­nu söylemiştir. Aristophanes’in Nephelai (Bulutlar) adlı oyununda fikirleri alay konusu edilmiştir.

Diogenes: MÖ 412-320. Sinope’li filozof.

Kendi kendine yetme ve sade yaşam ilkelerini savunan kinik felsefe tarzını öncülerindendir. Diogenes Laertios onun sahte para basma işine karıştığı için yurdundan sürgün edildiği­ni söyler ve şöyle devam eder: “Atina’ya geldiğinde Antisthenes ile karşılaş­tı. Antisthenes hiç kimseyi yanına almadığından onu da geri çevirdi, ama Di­ogenes ısrarlı tutumuyla onu bunalttı....Böylece o günden itibaren onun öğ­rencisi oldu ve sürgünde olduğu için basit bir yaşam sürmeye başladı.” Gelenekçiliğe karşı olan bir tavrı vardır. Her tür yerleşik kural ve kuruma karşı çıkar. Üzerinde uzlaşılan inançların anlamsız olduklarını düşü­nür, insanları yalın ve doğal bir yaşam biçimine çağırır. Bir fıçı içinde yaşadı­ğı, yiyeceğini dilenerek topladığı halde herkesin aynı şekilde yaşaması gerek­tiğini savunmamıştır. Onun amacı, kişinin en kısıtlı yaşam koşullarında bile mutlu ve bağımsız olabileceğini göstermek olmuştur. Hakkındaki söylentiler çeşitlidir. Büyük İskender’in bir isteği olup olmadığı yönündeki sorusuna “gölge etme başka ihsan istemem” biçiminde yanıt verdiği, İskender’in de onu “Eğer İskender olmasaydım Diogenes olurdum” şeklinde yanıtladığı bu söylentiler arasındadır. Ayrıca gündüzleri elinde fenerle Atina sokaklarında dolaşarak dürüst bir adam aradığı rivayet edilir.

Diogenes:  MÖ 240-152. Babil’li filozof.

Zenon’dan sonra Stoa Oku­lunun başına geçmiştir. MÖ 156’daki Roma ziyareti bu kentte stoacılığa olan ilgiyi arttırmıştır.

Diogenes Laertios: MS 200-250. Laerte’li felsefe tarihçisi.

Antik Yunan felsefesinin tarihini aktaran kitabıyla tanınır. Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri adlı eseri, ilk filozoflardan MS 3. yüzyıla felsefe dünyasını bize an­latan çok önemli bir eserdir. Bu eserde kaynak olarak 200 farklı kişi ve 300 civarında eserin adı geçer. Adı bilinmeyen felsefe sever bir kadına ithaf edi­len bu eserde bölümler değiştikçe kaynaklar da değişir, bu yüzden eserin gü­venilirliği bazen çok bazen azdır. Kendisinin Epikurosçu olduğu söylenmiş­tir, fakat en olası tahmin onun hiçbir görüşe bağlı olmadığıdır. Yeni Çağ ve Yakın Çağda Giambattista Vico, F. Nietzsche, J. J. Rousseau, Deniş Diderot ve K. Marks gibi düşünürler Diogenes’in eserinden faydalanmışlar, Hegel ise eseri can sıkıcı bulmuştur.