Diyarbakır'ın Sur ilçesinde bulunan yaklaşık 500 yıllık Surp Sarkis Ermeni Kilisesi'nin restorasyonu, gelecek hafta başlayacak.

Alipaşa Mahallesi'ndeki mülkiyeti Surp Giragos Ermeni Kilisesi Vakfına ait tarihi kilise, cemaati olmadığı için zamanla tahrip oldu, 6 Şubat 2023'teki Kahramanmaraş merkezli depremlerde de hasar gördü.

Diyarbakır Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı (YİKOB) tarafından sağlanan ödenek, Diyarbakır Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğünce yürütülen çalışmalarla kilisenin ayağa kaldırılması için proje hazırlandı.

Projenin onaylanmasının ardından kilisede, Kültür ve Turizm Bakanlığının aktardığı kaynakla gelecek hafta restorasyon çalışmasına başlanacak.

- "Kiliseyi ülkemizin turizmine kazandırmayı hedefliyoruz"

Diyarbakır Rölöve ve Anıtlar Müdürü Cemil Koç, kilisenin birinci sınıf anıtsal yapı kapsamında olduğunu söyledi.

Eserin Diyarbakır'da Surp Giragos Ermeni Kilisesi'nden sonra Ermeni cemaatine ait en büyük ikinci kilise olduğunu ifade eden Koç, şöyle konuştu:

"Yapı apsise paralel 5 neften oluşuyor. Geniş kemer açıklıklarına sahip, üstü ahşap kirişleme toprak damla örtülü bir kilise. Özellikle son dönemlerde gerek depremden gerekse insani faktörlerden dolayı son cemaat yeri olarak nitelendirdiğimiz kadınlar mahfilinin olduğu kısımda sütun ve kemerlerde tahribat meydana gelmiş durumda. Yapacağımız restorasyon çalışmalarıyla kiliseyi tekrar ayağa kaldırmayı, ülkemizin, bölgemizin turizmine kazandırmayı hedefliyoruz."

- "5 milyon liralık hibe destek sağlandı"

Yapının restorasyonu için 2021'de proje çalışmalarına başladıklarını anlatan Koç, 2022'de hazırlanan rölöve, restorasyon, statik, mekanik ve elektrik projelerinin tamamının koruma kurulunca onaylandığını aktardı.

Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra yapılan incelemede kilisenin ağır hasar aldığının tespit edildiğini dile getiren Koç, şunları kaydetti:

"Bunun üzerine Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün Taşınmaz Kültür Varlıklarına Yardım Yönetmeliği kapsamında bu yıl için 5 milyon liralık hibe desteği sağlandı. Bu restorasyon çalışmaları için bir başlangıç olacak. Bakanlığımızın bu hibe desteğiyle restorasyon süreçlerini başlatmış olacağız. Sonrasında cemaat kendi imkanları ve sunulacak katkılarla yapının tamamının restorasyonunu sürdürecek. Bu yapacağımız çalışma aslında kilisenin tekrar ihyası için ilk adım olacak."

- "Türkiye Ermenileri Patriği Sahak Maşalyan Diyarbakır'a geliyor"

Koç, gelecek haftadan itibaren restorasyon çalışmalarına başlanacağını belirterek, bunun uzun soluklu bir süreç olacağına dikkati çekti.

"27 Haziran'da Türkiye Ermenileri Patriği Sahak Maşalyan Diyarbakır'a ziyarette bulunacak. Ziyarette cemaate maddi katkı sağlanması noktasında da bir duyuruları olacaktır." diyen Koç, çalışmaların titizlikle yürütüleceğini vurguladı.

Surp Giragos Ermeni Kilisesi Vakfı Başkanı Ergün Ayık da kilisenin kentteki önemli mimari eserlerden biri olduğunu, zamanla tahribata uğrayan yapı için Diyarbakır Valiliğinin katkısıyla daha önce restorasyon projeleri hazırladıklarını söyledi.

Kültür ve Turizm Bakanlığıyla yaptıkları görüşmeler sonucu, depremde hasar görmesi nedeniyle kilise için 5 milyon liralık ödenek ayrıldığına işaret eden Ayık, "Bakanlıktan sağlanan yardım ilk adımı atmak için çok önemli. Restorasyona başladığımızda hem Türkiye'deki hem de yurt dışındaki cemaatimizden önemli katkılar sağlanacağına inanıyoruz. Kilise alanına 8 misafirhane, konferans salonu, papazevi ve üç atölye de yapılacak." ifadesini kullandı.

Ayık, kilisenin restorasyonu tamamlandığında Diyarbakır'ın turizmine de hizmet edeceğini sözlerine ekledi.

AA Ahmet Kaplan