Moğolistan bozkırlarında Cengiz Han'ın 13. yüzyılın başlarında Moğol İmparatorluğu'nu kurmasından en az 2 bin yıl önce başlayan hayvancılık ve sütçülük teknolojilerinin, büyük bir nüfus göçünden ziyade kültürel süreçlerle aktarıldığı tespit edildi.
Moğolistan'da mandıracılık 3 bin yıldan daha eskiye dayanıyor
Araştırmacılar, mandıracılığın Moğolistan'da, M.Ö. 1300'lerin başlarında nüfus göçünden ziyade kültürel temas yoluyla başladığını ortaya koydu.
"Proceedings of the National Academy of Sciences" dergisinde yayımlanan, Max Planck İnsanlık Tarihi Bilimi Enstitüsü araştırmacıları tarafından yürütülen çalışma, Doğu Asya bozkırlarındaki mandıracılığın köklerinin, Cengiz Han'ın 13. yüzyılın başlarında Moğol İmparatorluğu'nu kurmasından 2 bin yıldan fazla süre öncesine dayandığını gösterdi.
Araştırmada, "Moğolistan bozkırlarındaki çobanların başarılı şekilde Asya'nın tamamı ve Avrupa'yı fethetmesini sağlayan" mandıracılığın, Moğollara, M.Ö. 1300'lerin başlarında kültürel temas yoluyla geçtiği belirtildi.
Araştırmacılar, o zamanlar, sütü sağılan sığır, koyun ve keçinin bölgeye özgü olmadığına işaret ederek, mandıracılığın, Romanya ve Moldova'dan Rusya'nın güneyine ve Kazakistan'ın kuzeyine uzanan, "Batı Bozkır" olarak adlandırılan bölge çobanları tarafından yöre halkına öğretilmiş olabileceğini kaydetti.
Çalışmanın bulguları, hayvancılık ve sütçülük teknolojilerinin, büyük bir nüfus göçünden ziyade kültürel süreçlerle aktarıldığını ortaya koydu.
Araştırmacılar, Moğolistan bozkırlarındaki Geyik Taşı-Khirigsuur (küçük kurgan) Kompleksi olarak bilinen eski bir hayvancılık kültürüyle ilişkili 6 bölgeden Tunç (Bronz) Çağı'na ait 22 insan kalıntısını analiz etti. Sonuçlar, Tunç Çağı Moğollarının aynı zaman dilimindeki Batı Bozkır çobanlarından genetik olarak farklı olduklarını gösterdi.
Ayrıca 9 kişinin diş taşını inceleyen araştırmacılar, 7 kişide süt proteinlerine rastladı ve süt ürünlerinin M.Ö. 1300'lü yıllardan beri kullanıldığını doğruladı.
Zehra Ulucak- AA