İsrail'in Tel Hreiz arkeolojik alanında 7000 yıl önce inşa edilmiş neolitik deniz duvarının dünyanın şu ana dek bilinen en eski kıyı savunma sistemi olduğu açıklandı. Ancak duvarın savunmada başarısız olduğu da tespit edldi. Arkeologlar alanda aynı zamanda geyik kemikleri, taş kase ve mezar olduğu sanılan bir yapı kalıntısı keşfettiler.

Plos One dergisinde 18 aralık tarihinde yayınlanan; Ehud Galili, Jonathan Benjamin, Vered Eshed, Baruch Rosen John McCarthy ve Liora Kolska Horwitz imzalı A submerged 7000-year-old village and seawall demonstrate earliest known coastal defence against sea-level rise  (İsrail'de Geç Taş Devri köylüleri tarafından inşa edilen deniz duvarı, deniz seviyesinin yükselmesine karşı bilinen en eski kıyı savunma sistemidir) başlıklı makaleye göre;  Araştırmacılar, dünyanın bilinen en eski kıyı savunma sistemini ortaya çıkardılar ve analiz ettiler. 

Eski yerleşimcilerin kayalarla inşa ettiği bu kıyı savunma sistemi, köylerine 1-2 kilometre mesafedeki nehir yataklarından toplanan taşlarla yapılmış.

Plos One dergisinde yayımlanan çalışmada Dr. Ehud Galili, 100 metreden uzun deniz duvarının geçici bir önlem olduğunu ve antik köyün en nihayetinde terk edildiğini ve sular altında kaldığını açıkladı.

Bu keşif, deniz seviyesinin yükselmesinin yol açtığı mevcut tehditlere karşı eski insan tepkileri hakkında yeni bilgiler veriyor.

Dr. Galili, “Neolitik dönem boyunca, Akdeniz nüfusu, deniz seviyesinde yılda 4 ila 7 mm veya bir ömür boyunca yaklaşık 12-21 cm yükselme görmüş olmalıydı. Bu oran 100 yılda yaklaşık 70 cm’ye denk geliyor. Deniz seviyesindeki bu artış, köye zarar veren yıkıcı fırtınaların sıklığının önemli ölçüde artacağı anlamına geliyor.” diyor.

“Çevresel değişiklikler, bir yerleşimin ömrü boyunca birkaç yüzyıl içinde insanlar tarafından fark edilebilirdi. Sonunda biriken yıllık deniz seviyesi, şu anda dünyada gördüklerimize benzer bir kıyı koruma duvarı inşa etmeyi içeren insan müdahalesini gerekli kıldı.”

Bugün batan başkent Jakarta ile karşılaştırılabilir bir senaryoda, eski Tel Hreiz, deniz seviyesinden 3 metreye kadar güvenli bir yükseklikte inşa edildi, ancak yılda 7 mm’ye kadar buzul deniz seviyesi artışları yerleşimciler ve evleri için bir tehdit oluşturdu.

Araştırmanın eş yazarı Dr. Jonathan Benjamin, Tel Hreiz yerleşiminin ilk olarak 1960’larda potansiyel bir arkeolojik alan olarak kabul edildiğini, ancak 2012’de doğal süreçler ile ortaya çıkan alanların, daha önce bilinmeyen arkeolojik materyali ortaya çıkardığını söylüyor.

Bölgedeki diğer batık köylerin hiçbirinde bilinen benzer bir yapı yok, bu da Tel Hreiz bölgesini, insanın Neolitik deniz seviyesindeki yükselişe verdiği tepki için eşsiz bir örnek haline getiriyor.

“Modern deniz seviyesindeki yükseliş halihazırda dünya genelinde kıyı erozyonuna neden oluyor. Kıyı nüfusu ve yerleşim yerlerinin büyüklüğü göz önüne alındığında, gelecekteki tahmini nüfus yer değiştirmesinin büyüklüğü, Neolitik dönemde insanlar üzerindeki etkilere göre oldukça farklı.”

Araştırmacılara göre, mevcut tahminler, 21. yüzyıl deniz seviyesinin yıllık 1.7 ila 3 mm arasında değişeceğini öngörüyor ve bu, antik deniz duvarını inşa eden Neolitik toplumun yaşadığı tehdide kıyasla daha küçük bir değişikliği temsil ediyor, ancak aynı zorlukların birçoğu ortaya çıkacak.

Phys 18 Aralık 2019 (Çeviri: Erman Ertuğrul - Arkeofili)