Tunca Nehri kenarındaki Edirne Sarayı kurtarma kazısının yeniden başlayacağını bildirdi.

Edirne Kültür ve Turizm Müdürü Ahmet Hacıoğlu, sarayın tamamının gün yüzüne çıkarılmasını hedeflediklerini söyledi.

Kazı çalışmalarının eylülde başlanacağını belirten Hacıoğlu, şu bilgileri verdi: "Trakya Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gülay Kurtişoğlu ve Edirne Kültür ve Turizm Müdürlüğü bünyesindeki müzeyle birlikte ortak bir kazı faaliyeti olacak. Bildiğiniz gibi uzun süredir burada kazı yapılmıyordu. Daha önce yapılan kazılar, Bahçeşehir Üniversitesi tarafından yürütülüyordu. Bundan sonra çalışmalarımızı kentimizin üniversitesi ve müdürlüğümüz iş birliğinde yapacağız. Büyük tarihi öneme sahip olan bu yapının tekrar ayağa kaldırılmasını istiyoruz. İlk önce kazı işlemlerini titizlikle yapacağız. Kazılar, sarayın gün yüzüne çıkmayan, bilinmeyen ve toprak altında kalan kısımlarının ortaya çıkmasına olanak sağlayacaktır."

Ahmet Hacıoğlu, Edirne Sarayı'nın 500 yılı aşkın bir tarihe sahip olduğunu anlatarak, kazının ardından restorasyon da yapılacağını kaydetti.

- Edirne Sarayı

Tarihi kaynaklarda yer alan bilgiye göre, Tunca Nehri kenarındaki sarayın yapımına 1450 yılında 2. Murat zamanında başlandı. Padişahın vefatı, İstanbul'un fethi gibi süreçlerin de yavaşlattığı saray inşaatı 1475 yılında Fatih Sultan Mehmet döneminde tamamlandı.

Cihannüma Kasrı Fatih Sultan Mehmet, saraya su getirilmesi Kanuni Sultan Süleyman, İmadiye Kasrı 4. Murad, Alay, İftar, Av köşkleri ile Bülbül, Bostancı kasırları 4. Mehmet zamanında yaptırıldı.

Sürekli tamirat görmesine rağmen padişahların İstanbul'dan çok sık Edirne'ye gelememesi nedeniyle sarayda zamanla ufak tahribatlar başladı, 1752'de deprem, 1776'da yangınla sarsılan saray, 1827 yılında 2. Mahmut döneminde kapsamlı tamirattan geçti.

Osmanlı-Rus Savaşı'nda düşmanın şehre yaklaşması sebebiyle saray yakınındaki cephanelik, Vali Cemil Paşa ve Edirne Kumandanı Ahmet Eyüp Paşa talimatlarıyla havaya uçuruldu. Saray bu patlamalardan büyük hasar aldı.

Osmanlı Sarayı'nı ayağa kaldırma çalışmaları 2001'de sarayın giriş kapısı Bab'üs Saade ve arz odaları yakınındaki kazı çalışmalarıyla başladı. Tamamlanan kazı çalışmalarının ardından Milli Saraylar Dairesi Başkanlığı'nın maddi katkıları ile restorasyon projesi hayata geçirildi.

Restorasyon kapsamında saray, kum kasrı, hamamı ve mutfağı (Matbah-ı amire) ayağa kaldırıldı.

Osmanlı dönemi kanalizasyon sistemi, saray mutfağına ait araç-gereçlerin yanı sıra Hürrem Sultan'ın kullandığı parfüm şişelerinin de bulunduğu Edirne Sarayı'ndaki kazı çalışmaları 2009-20016 yılları arası devam etti.

Gökhan Zobar - AA