Neandertallerin en az 200.000 yıl önce Yunanistan’daki Nakşa adasında yaşadıklarını gösteren yeni kanıtlar bulundu.

Uluslararası bir araştırma ekibi; Neandertaller ve onlardan önceki insanların, önceden düşünülen tarihten binlerce yıl önce, Yunanistan’daki Nakşa adasında yaşadığını gösteren yeni kanıtlar buldu.

Yayımlanan araştırma, yıllardır süren kazı çalışmalarına dayanıyor ve uzun yıllardır modern insanlar dışındakilere erişilmez ve ulaşılmaz olduğu düşünülen bölgedeki insan hareketliliği ile ilgili mevcut düşüncelere meydan okuyor. Bu yeni bulgular, araştırmacıların erken atalarımızın Afrika’dan Avrupa’ya göç ederken geçtikleri yolları yeniden gözden geçirmeye itiyor ve insanların yeni çevresel zorluklara uyum sağlama yeteneklerini gösteriyor.

Çalışmanın başyazarı Tristan Carter, “Bu zamana dek, dünyanın bu kesimi erken insan çalışmalarıyla alakasız görünüyordu fakat sonuçlar, bizi Akdeniz adalarının tarihini tamamen yeniden düşünmeye zorluyor.” diyor.

Paleolitik dönem avcılarının Avrupa anakarasında 1 milyon yıldan fazla bir süredir yaşadığı biliniyor. Akdeniz adalarına, çiftçilerin yalnızca 9.000 yıl önce yerleştiğine ve sadece modern insanların yani Homo Sapienslerin açık denizlere çıkmaya elverişli gemiler inşa edebilecek kadar gelişmiş olduğuna inanılıyordu.

Bilim insanları, Avrupa’ya girişin ve çıkışın yalnızca, Trakya (güneydoğu Balkanlar) kara parçasından olabileceğini düşündüğünden, Batı Anadolu ile Yunanistan topraklarını ayıran Ege Denizi’nin, Neandertaller ve daha önceki Homininler tarafından ulaşılamayacağına inanıyordu.

Şimdi ise çalışmanın yazarları, Ege havzasının aslında sanılandan çok daha önce erişilebilir olduğunu öne sürüyor. Buzul Çağı’nın belli zamanlarında deniz seviyesinin daha düşük olması, kıtalar arasında erken tarih öncesi toplulukların Nakşa’ya geçebilmesine ve Avrupa ile Afrika’yı birbirine bağlayan alternatif bir göç rotası oluşturmasına olanak sağladı. Araştırmacılar, alet yapımı ve tatlı su için ideal olan hammadde bolluğundan dolayı bölgenin, erken insanlar için cazip bir fırsat olduğuna inanıyor.

Aynı zamanda Carter, “Bu bölgeye gelen Neandertal öncesi topluluklar, her biri yeni bir uyum stratejisi gerektiren, farklı hayvanlar, bitkiler ve hastalıklar içeren yeni ve zorlu bir ortamla karşı karşıya kaldı.” diyor.

Ekip, Nakşa’nın kuzeybatı kıyısındaki tarih öncesi taş ocağı olan Stelida’da yaklaşık 200.000 yıl önce yaşanmış insan faaliyetleri bulgularını çalışmalarında ayrıntılarıyla açıklıyor. Erken Homo Sapiensler, Neandertaller ve daha önceki insan türleri, ekibin binlerce sayıda bulduğu aletlerini ve av silahlarını yapmak için bölgeye özgü taşları (çört) kullandı.

Alandan toplanan birçok bilimsel veri, kıyı ve deniz yollarının insan hareketliliğine önemi hakkındaki süregelen tartışmalara bir yenisini daha ekliyor. Mevcut veriler, Ege Denizi’nin 200.000 yıldan daha uzun bir süre önce yaya olarak geçilebileceğini öne sürse de, araştırmacılar aynı zamanda Neandertallerin kısa mesafeleri geçebilen, ilkel deniz tekneleri yapmış olabileceği ihtimalini de öne sürüyor.

Bu araştırma, dünyanın her yerinden bilim insanlarını içeren büyük bir işbirliği olan Stelida, Arkeolojik Nakşa Projesinin bir parçası.

Science Daily. 16 Ekim 2019 (Çeviri: Elifnur Bingöl - arkeofili.com)

Daha geniş bilgi için bakınız: Earliest occupation of the Central Aegean (Naxos), Greece: Implications for hominin and Homo sapiens’ behavior and dispersals