Eğer bir arkeoloji ya da etnografya müzesine gittiyseniz o nesneye dikkatlice bakın, onu canlandırın, fotoğrafını çekin. Sonra adını, nerede ne zaman bulunduğunu, ne amaçla kullanıldığını, neden yapıldığını, boyutlarını, ağırlığını araştırın.

Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü ve Müze Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ayşe Çakır İlhan, konuk yazar olarak Hürriyet Gazetesinde yayınlanan "Tatilde müze ve bilim merkezlerine davetlisiniz" yazısı ile tatilde öğrenci ve ailelerini müzelere davet etti ve müze ziyaretinde nelere dikkat edilmesi gerektiğini izah etti.

Yazının bir bölümünü sizler için alıntıladık:

Artık Türkiye’nin neredeyse her ilinde müze var. Bilim merkezleri daha az. Nasıl bir müzeye ya da bilim merkezine gideceğinizi önce internetten araştırın. Koleksiyonunda neler var? Gidince neler göreceksiniz? Ücretli mi? Karnınız acıkırsa orada ne yiyebilirsiniz? Ya da yanınızda bir şeyler mi götürmeniz gerekir? Nasıl gidilir, sizin için hazırlanmış bir programları var mı? Tüm bu soruların cevapları için müzenin ya da bilim merkezinin internet sayfasını ziyaret edin, tarihçesinde ne yazıyor? Sizi aydınlatacak bilgiler var mı? Yoksa ‘Bize ulaşın’ butonundan merak ettiklerinizle ilgili mesaj gönderin, varsa eleştirilerinizi iletin.

Bazı müzeler ve bilim merkezleri çok büyüktür, bunun için neyi daha çok görmek istediğinize karar verin, o konuya yoğunlaşın. Yanınızda not alacağınız defteriniz, kaleminiz ve fotoğraf makineniz olsun. Arkadaşlarla olmak çok zevklidir, bir iki arkadaşla gitmenizi tavsiye ederim. Hem öğrenir hem eğlenirsiniz.

DİKKATİNİZİ ÇEKEN NESNENİN GEÇMİŞİNİ ARAŞTIRIN

Bilim merkezlerinde daha çok bilimi deneyimleme fırsatı elde edersiniz. Sizi nelerin beklediğini zaten araştırdınız, biliyorsunuz. Ama müzeler çok çeşitli. Arkeoloji, etnografya, sanat, tabiat tarihi, çocuk ve oyuncak müzeleri gibi. Bu müzeler devlete, belediyelere, üniversitelere ya da özel kuruluşlara bağlı olabilir. Belediyeler çocuk müzeleri yapıyor, bunu değerlendirin. Müzeye ailenizle ya da arkadaşınızla gittiniz. Orada size uygun bir eğitim programı yoksa önce müzeyi hızlıca gezin. Daha önceden kararlaştırdığınız konuları ayrıntılı inceleyin. Eğer bir arkeoloji ya da etnografya müzesine gittiyseniz o nesneye dikkatlice bakın, onu canlandırın, fotoğrafını çekin. Sonra adını, nerede ne zaman bulunduğunu, ne amaçla kullanıldığını, neden yapıldığını, boyutlarını, ağırlığını araştırın. Acaba bu nesne bugünde kullanılıyor mu? Benzerlikleri ve farklılıkları neler? Bundan 50 yıl sonra için bu nesneyi nasıl tasarlarsınız gibi sorulara müzede cevap arayın. Kendinizin bulamadığı cevaplar için müze görevlilerinden (Arkeolog, sanat tarihçisi, müze eğitimcisi) yardım isteyiniz.

Eğer bir sanat müzesine gittiyseniz, orada resim, heykel, enstelasyon, grafik, minyatür, hat, geleneksel el sanatlarıyla ilgili eserler görürsünüz. Tüm müzeyi gezdikten sonra en beğendiğiniz bir eseri ayrıntılı bir biçimde inceleyin. Aşağıdaki soruları cevaplayın.

Yapıtın (resim, heykel, enstalasyon, grafik, minyatür,seramik, hat, vb) ana konusu ne? Neler anlatıyor? Varsa ismi nedir? Hangi tarihte yapılmış? Hangi çizgiler (Düz, zikzag, eğri) hâkim? Hangi şekiller (Geometrik, organik, her ikisi) baskın? Hangi renkler (Açık, koyu, soğuk, sıcak, parlak, mat) daha çok kullanılmış? Nasıl bir çerçeve var? Hangi malzemeler (Yağlı boya, pastel boya, karakalem vb. Kil, ağaç, taş) kullanmış? Eserin size göre mesajı, teması ne? Yapıtta kullanılan renkler duygusal açıdan (mutlu, üzüntülü, acılı, neşeli vb) ne anlatıyor? Bu yapıtı beğendiniz mi? Neden? Buna sahip olmak ister miydiniz? Sahip olduğunuzda nerede sergilerdiniz? Neden? Bu yapıta siz nasıl bir isim verirsiniz?

Sevgili çocuklar, gençler, aileler ve öğretmenler;

Müzeye gitmek kişiye bakıp görmeyi, sorgulamayı, araştırmayı, tasarım ve buluş yapmaya yönelik farkındalık kazandırır. Analitik ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştirir. Girişimciliği ve ürün geliştirme becerilerini destekler. Problem çözme yanında problem bulma becerilerini geliştirir. Sorgulamaya, diyalog kurmaya ve eleştirel düşünmeye teşvik eder.

Sonuç olarak bilim merkezleri ve müzeler geçmiş, günümüz ve gelecekle ilgili olarak düşünmemize, sorgulamamıza ve yeni yaratıcı fikirler geliştirmemize destek olur. Tüm devlet müzelerinde öğrenci ve öğretmenlerden ücret alınmıyor. 24 Kasım 2018 de Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın devlet müzelerinde öğretmenlere ücretsiz hizmet vermesi büyük bir girişim. Öğretmenlerimizin bu ayrıcalıktan yararlanmaları ve okul dışı öğrenme konusunda daha da girişimci olmalarını bekliyoruz.

Müzelerde ve bilim merkezlerinde yaptığınız bu ve benzeri çalışmalardan sonra duygu ve düşüncelerinizi sosyal medyada yazarak paylaşmanız, alana önemli katkılar sağlayacak, sayenizde müzeler ve bilim merkezleri daha çok ziyaret edilecek.

Hürriyet