Eques nedir?

Eques: Roma uygarlığında şövalye.

Önceleri Roma ordusundaki atlılardan oluşan ve zamanla yönetici bir sınıf durumuna gelen equesler senatörler sınıfından seçiliyor ve bunlara equites equo publico (atları toplumca sağlanan atlılar) deniyordu. 

 MÖ 4. yüzyıl başlarından sonra senatör olmayanlar da, atlarını kendileri sağlamak koşuluyla eques sınıfına alınmaya başladı. Bunlar equites ecjuo privator olarak biliniyordu.

MÖ 1. yüzyılda savaş alanlarında daha çok yabancı süvarilerin kullanılmasıyla, equeslerin askeri konumu komutanların karargâh subaylığıyla sınırlandırıldı. Bu arada senatörlerden ayrı bir sınıf niteliği de kazandılar.

Senatörlerin tersine ticari ve mali işlere girebildiklerinden, vergi toplama, orduya erzak sağlama işlerinin yanı sıra eyaletlerdeki kamu arazilerini, maden ve taş ocaklarını işleterek zenginleştiler. Böylece Optimates ve Populares'in ardından üçüncü siyasal grup durumuna geldiler ve Roma'da gelişen iktidar mücadelesinde zaman zaman bu gruplara rakip olabilecek bir güce eriştiler.

Ticari amaçlı kuruluşlar oluşturan equesler, meslekten vergi toplayıcılarının oluşturduğu özel birlikleri bulunan publicanuslarla yakın ilişkiye girdiler.

İlk imparator Augustus, equesleri askeri bir temel üzerinde yeniden örgütledi ve Cumhuriyet Dönemi'nde censorların elinde olan equesleri atama yetkisini üstlendi.

Eques sınıfına girmek için özgür vatandaşlar olarak doğmak, sağlıklı ve iyi karakterli olmak, yeterli bir servete sahip olmak gerekiyordu.

Senatörlerin erkek çocukları doğuştan hak kazandıkları bu unvanı, senatoya seçildiklerinde yitirirlerdi.

Eques olan bir kişi imparatorun atama yetkisi çerçevesinde belirli ikincil askeri görevler üstlenmekle de yükümlüydü.

MS 1. yüzyılda imparatorluk sarayında günümüzdeki devlet memurlarına benzer görevler alan equesler bütünüyle sivil bir nitelik kazandı.

Geçmişte ticaretle uğraşmış olmaları ve kamu mâliyesiyle bağları, özellikle eyaletlerin mali yönetiminde imparatorluk temsilcisi olarak görev yapmalarını sağladı.

Ayrıca Mısır'da ve bazı küçük eyaletlerde askeri yönetim görevleri de üstlendiler.