Güney Afrika’da bulunan 148 bin yıllık ayak izleri üzerinde yapılan yeni analizler, izleri bırakan insanların sert tabanlı bir ayak giysisi kullandığını gösteriyor.
Ichnos dergisinde 28 Ağutos tarihinde "Güney Afrika'nın Cape kıyısındaki hominin izleri ayakkabılı olabilir" (Possible shod-hominin tracks on South Africa’s Cape coast) başlığı ve Charles W. Helm, Martin G. Lockley, Hayley C. Cawthra, Jan C. De Vynck, Mark G. Dixon, Renée Rust imzaları ile yayınlanan makalede yer alan bilgilere göre; Cape Coast’taki üç paleoyüzeyden elde edilen iknolojik kanıtlar, neoiknolojik çalışma ile birlikte, insanların Orta Taş Devri sırasında kumul yüzeylerini geçerken ayakkabı giymiş olabileceğini gösteriyor.
Araştırmacılar, uzak geçmişte ayakkabı kullanımıyla ilgili herhangi bir kesin sonuçta isteksiz olsalar da, baskıların olağandışı özellikleri, insanların Orta Taş Devri’nde ayaklarını keskin kayalardan korumak için ayakkabı kullandıklarına dair en eski kanıtı sağlayabilir.
Makalenin yazarlarına göre, Cape Coast boyunca üç farklı bölgedeki taş plakalarda bulunan iyi korunmuş işaretlere doğrudan bir tarih atanmamıştır. Bununla birlikte, araştırmacılar, Kleinkrantz olarak bilinen bir yerde keşfedilen izlerin, yakındaki diğer kayaların ve tortuların yaşına bağlı olarak 79.000 ila 148.000 yıl arasında olabileceğini varsayıyorlar.
Ayak izleri ayak parmaklarını göstermiyor, bu özellik de onları çıplak ayak işaretlerinden ayırt ediyor ve bunun yerine “yuvarlak ön uçlar, keskin kenar boşlukları ve kayış bağlantı noktalarının olası kanıtlarını gösteriyor.
73.000 ila 136.000 yıl önce bırakıldığı tahmin edilen benzer işaretler, Goukamma adı verilen bir bölgede bulunuyordu.
Makale yazarları, “Her durumda, iddia edilen izler, hominin izlerininkilerle geniş ölçüde tutarlı boyutlara sahiptir. Pist boyutlarının, ya genç pist yapımcılarının ya da küçük yetişkin hominin pist yapımcılarının izlerine karşılık geliyor” bilgisini paylaştı.
Bu sonucu test etmek için araştırmacılar, her ikisi de şu anda müzelerde bulunan Güney Afrika’nın Yerli San halkı tarafından tarihsel olarak kullanılan iki farklı ayakkabı çiftine benzeyen sandaletler giyerek kendi ayak izlerini yaptılar. Deneyler, ıslak kumda sert tabanlı ayakkabıların kullanılmasının, Kleinkrantz’daki işaretler gibi, keskin kenarlı, ayak parmağı izleri olmayan ve deri kayışların tabanla buluştuğu girintili baskılar bıraktığını ortaya koydu.
“Kanıtları kesin olarak görmesek de, üç siteyi yorumluyoruz […] sert tabanlı sandaletler kullanan shod-hominin pist yapımcılarının varlığını öne sürdüğü gibi, “diye yazıyor araştırmacılar. Bu tür ayakkabıların kullanımı için olası bir neden sunarak, kıyı avcılığının keskin kayaların üzerinden geçmeyi içerdiğini ve aynı zamanda deniz kestanelerine basma riskini de oluşturduğunu açıklamaya devam ediyorlar.
“[Orta Taş Devri]’nde, önemli bir ayak yırtılması ölüm cezası olabilirdi” diyorlar. Bu senaryoda, sandaletler bir cankurtaran olurdu.
Umut verici bulgularına rağmen, araştırmacılar cesur iddialarda bulunmak konusunda isteksizdir. Bu, kaya işaretlerini yorumlamanın zorluğu ve Orta Taş Devri’nden kalma gerçek bir ayakkabının bulunamaması gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle, bulguları hakkında büyük iddialarda bulunmaktan kaçınıyorlar, ancak “insanların Orta Taş Devri sırasında kumul yüzeylerini geçerken gerçekten ayakkabı giymiş olabileceğini” düşünüyorlar.
Kaynak: Ichnos Dergisi / Çeviri: Leman Altuntaş - Arkeonews.com
Fotoğraflar Charles Helm