Giresun'da, "kesin korunacak hassas alan" olarak tescil ve ilan edilen Gölyanı Yaylası'nda "hartama" tekniğiyle yapılan evlerin restore edilerek gelecek nesillere aktarılması hedefleniyor. Hartama, genellikle ladin ağacından elde edilen, su geçirmez özelliğinden dolayı Doğu Karadeniz Bölgesi'ndeki eski köy ve yayla evlerin çatı kaplamalarında kullanılan ince tahta levhalara deniliyor.
Giresun'un Yağlıdere ilçesine bağlı 1530 rakımlı Gölyanı Yaylası, gölü ve diğer doğal güzelliklerinin yanı sıra otantik evleriyle de dikkati çekiyor.
İlçenin Üçtepe Belde Belediye Başkanı Gasım Akıllı, AA muhabirine, gölü, eşsiz doğası ve yöreye özgü ahşap evleriyle Gölyanı'nın, adeta yeryüzünde saklı kalan cennet köşelerden biri olduğunu söyledi.
Son yıllarda çeşitli nedenlerle yayladaki yaklaşık 50 ahşap evden bir kısmının yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kaldığını belirten Akıllı, belediye olarak evlerin aslına uygun restore edilmesi için proje hazırlamaya karar verdiklerini anlattı.
Akıllı, Gölyanı'na büyük önem verdiklerinin altını çizerek, "Gölyanı, bizim önemli bir değerimiz. Buranın korunması en büyük hedefimiz. Hazırladığımız projede de bunu amaçlıyoruz. Proje tamamlandığında destek için Kültür ve Turizm ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımıza sunacağız." dedi.
Giresun Valiliği'nin de destek verdiği projeye ilişkin hazırlıkların sürdüğünü dile getiren Akıllı, şunları kaydetti:
"Bir yandan da yaylada altyapı ve üstyapı çalışmaları gerçekleştiriliyor. Yaylamıza, Yağlıdere-Alucra karayolu üzerinden ulaşım sağlayan 7 kilometrelik yolun betonlanması tamamlandı. Gölün temizliği için ise çalışmalar devam ediyor. Yörede diğer ihtiyaç duyulan turizm altyapı eksiklikleri de gideriliyor. Bölgede bulunan ve yaklaşık 50 metreden dökülen Çağlayan Şelalesi'nin de Gölyanı destinasyonu kapsamında turizme kazandırılması için proje hazırlıyoruz."
Akıllı, kısa zamanda hayata geçirmeyi planladıkları proje sayesinde otantik ahşap evlerin gelecek nesillere taşınacağına inandığını sözlerine ekledi.
Giresun Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gazanfer İltar ise "hartama"nın genellikle ladin ağacından elde edilen, su geçirmez özelliğinden dolayı Doğu Karadeniz Bölgesi'ndeki eski köy ve yayla evlerin çatı kaplamalarında kullanılan ince tahta levhalar olduğunu söyledi.
İltar, Göyanı'nda ahşap evlerde de "hartama" tekniğinin kullanıldığını ifade ederek, "Evler, bir ya da iki odalı küçük yayla evleridir. Evlerin önünde 3-4 basamaklı merdivenle ulaşılan sahanlık ve oturma bölümleri var. Evlerin tamamında ana strüktür ve oda duvarları ahşaptan. Yine evlerin tamamının hartama ile örtülü olması enteresan." diye konuştu.
Yaklaşık 40-50 yıldır Giresun kırsalında hartama uygulamasından vazgeçildiğini vurgulayan İltar, şöyle devam etti:
"2000'li yılların ortalarına kadar Gölyanı Yaylası'ndaki evlerin tamamı hartama ile örtülüydü. Son yıllarda bunların tamamının modern malzemelerle değiştirildiği görülmekte. Şimdilerde maalesef metruk evlerde hartama örneklerini görebiliyoruz. Bu geleneğin unutturulmaması için bazı yayla evlerinin aslına uygun hale getirilmesi gerekiyor."
İltar, otantik yapıların korunması amacıyla hazırlanan projeleri önemsediklerini, bunların bir an önce hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi.
Atakan Çıtlak - AA