Sanat tarihi açısından önemli keşif Güney Afrika'nın Blombos mağarasında gerçekleşti. 7 yıl öne bulunan bir taş üzerinde yapılan incelemeler sonucu, şu ana dek bilinen en eski soyut desen çiziminin keşfedildiği anlaşılırken, mikroskobik ve kimyasal analizler 73 bin yıllık desenin, kırmızı aşı boya ile bilinçli olarak oluşturulduğunu gösteriyor.

Güney Afrika’daki Blombos mağarasında yürütülen arkeolojik kazılarda 7 yıl önce bulunan üzeri boyalı taş üzerindeki arkeometrik incelemeler tamamlandığında Sanat Tarihi açısından önemli bir keşif gerçekleştirildiği anlaşıldı.

73 bin yıllık olduğu tespit edilen kırmızı boya ile çapraz çizgilerden oluşturulmuş desen, şu ana dek bilinen en eski soyut çizim oldu.

Bilim adamları, Afrika’daki mağarada bulunan pürüzsüz Silisli kaya parçası üzerine altı ayrı çizgi ve onlara çapraz çizilmiş üç kırmızı çizgiden oluşan desenin bilinen en eski soyut ve figüratif çizimlerden en az 30.000 yıl daha eski olduğuna dikkat çekiyor.

73.000 yıl öncesine tarihlendirilen çizimin kaya parçası üzerinde bilinçli şekilde çizildiği konusunda hemfikir olan araştırmacılar desenin ne ifade ettiği konusunda ipucuna ulaşamadılar.

Ayrıntıları Nature dergisinde "Christopher S. Henshilwood, Francesco d’Errico, Karen L. van Niekerk, Laure Dayet, Alain Queffelec, Luca Pollarolo" imzaları ve "Güney Afrika'nın Blombos Mağarası'nda 73.000 yıllık soyut çizim" (An abstract drawing from the 73,000-year-old levels at Blombos Cave, South Africa) başlığıyla yayınlanan makalede yer alan tarihi keşif Witwatersrand Üniversitesi'nden Dr. Luca Pollarolo liderliğindeki ekip tarafından Güney Afrika'nın Güney Burnu'ndaki Blombos Mağarası'nda yapıldı.

1991'den bu yana Prof. Christopher Henshilwood ve Dr. Karen van Niekerk liderliğinde arkeologlar liderliğindeki ekiplerce yapılan Arkeoloji kazılarında en eskisi 100.000 yıllık olmak üzere paleolitik çağ eserlerine rastlanıyordu. Mağarada çalışan arkeologlar 7 yıl önce kazdıkları toprağı elerken mızrak uçlarının yanında, desenli kaya parçasını fark ettiler.

Yapılan incemeler kaya parçası üzerinde aşı boyasıyla yapılmış çizimin bilinçli ve insan ürünü olduğunu kanıtladı. Homo sapiens ürünü olduğu tahmin edilen çizim bölgede pek rastlanan bir arkeolojik kalıntı değil.  Arkeologlar uzun yılladır en eskisi 40.000 yıl önceye ait Homo sapiens çizimlerini Avrupa havzasında buluyordu. Bu da sembolik düşüncenin Afrika dışında geliştiği yargısını doğuruyordu. Avrupa ve Asya’daki rkeolojik keşiflerin aksine Afrika'da bulunan desen sembollerin ortaya çıkışının belki de çok daha önce olduğunu gösteriyor.

DAHA ESKİ ÇİZİMLER DE VAR AMA BİLİNÇLİ OLUP OLMADIĞI BELİRSİZ

Bundan önce bilinen en eski kazıma çizim, Java adasında (Trini) bir tatlı su midyesinin kabuğunda keşfedilmişti. 540.000 yıllık arkeolojik tabakalar içinde bulunan kabuktaki zikzak çizimlerin bilinçli olup olmadığı yıllardır tartışılan arkeolojik bilmecelerden biri olmayı sürdürüyor.

Afrika’da arkeolojik alanlardan çıkarılan çeşitli nesneler, üzerindeki bazı çizimler de günümüzden 70.000 ila 120.000 yıl öncesine tarihleniyor ama bunlar üzerinde sembolik etki fark edilmediği gibi bilinçli oluşum konusu tartışma götürüyordu

Makale yazarları, buldukları 73 bin yıllık çizimin bilinçli şekilde kalemle yapılmış olduğuna ve soyut düşünce ürünü içerdiğine dikkat çekiyorlar. Çizimlerin Homo Sapiensler tarafından bilinçli çizildiğini kanıtlamak için  metodolojik zorlukları aşan ekip üyeleri, önce çeşitli teknikleri kullanarak aynı çizgileri tekrar üretmeyi denedi. Toprak boyası kullanarak kalem ucu ve kenarıyla, fırçalarla defalarca deneme yapıldı. Mikroskobik, kimyasal ve tribolojik analiz teknikleri kullanarak, çizimleri orijinali ile karşılaştırdılar.

Araştırma ve deneyler; taştaki desenin sürtünme ile düzleştirilen yüzey üzerine, sivri bir  aletiyle bilinçli çizildiğini gösterdi. Mağaradaki aynı arkeolojik katmanda, benzer çapraz kesitli sembolleri taşıdığı sanılan parçacıklar da bulundu.

Araştırmayı yorumlayan arkeolog, paleontolog ve antropologlar; Homo sapienslerin Afrika’da, farklı materyaller üzerinde benzer işaretler üretmek için farklı teknikler kullandığını ve bu işaretlerin sembolik fonksiyona sahip olduğunu savunuyorlar.

arkeolojikhaber.com