Elazığ'ın sözlü kültür mirasının önemli öğelerinden Ejderha Taşı efsanesini doğuran kaya oluşumu yeniden gün yüzüne çıkartıldı. Tarihi Harput Mahallesi'ndeki Ejderha Taşı olarak bilinen dev kaya bloğu turizme kazandırılmaya çalışılıyor.
Tarihi mahalleye 2 kilometre uzaklıkta bulunan, görünümüyle bir ejderhaya benzetildiği için Ejderha Taşı olarak adlandırılan 520 metrekarelik alanı kaplayan kaya bloğu, Elazığ Belediyesi Koruma Uygulama ve Denetim Bürosu (KUDEB) tarafından koruma altına alındı.
Yöre insanı tarafından hakkında anlatılan efsane, kitaplara da konu olan taşın, yapılacak çalışmanın ardından turizme kazandırılması hedefleniyor.
KUDEB sorumlusu ve sanat tarihi uzmanı Kadir Atıcı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, antik çağlardan itibaren Anadolu'nun önemli yerleşim merkezlerinden biri olan Harput'un Urartu, Pers, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı gibi medeniyetlere ev sahipliği yaptığını belirtti.
Bu yönüyle Harput'un asırlar öncesinden bugüne uzanan tarihi dokusunun yanında çok zengin yazılı ve sözlü kültürel bir mirasa da sahip olduğunu ifade eden Atıcı, tarihi mahalledeki Ejderha Taşı ve buna dair efsanenin bu durumun bir yansıması olduğunu kaydetti.
Yöre halkı tarafından bir efsaneye konu edilen taşın zamanla tahrip olması ve üzerinin toprakla örtülmesi üzerine çevresini temizleyerek koruma altına aldıklarını ifade eden Atıcı, şöyle konuştu:
"Ejderha Taşı doğal kaya olması sebebiyle yıllardır yerinde mevcut duruyordu fakat üzerinde çok ciddi bir şekilde toprağın yığılması ve bugüne kadar koruma altına alınmaması sebebiyle yok olmaya yüz tutmuştu. Elazığ Belediyesi olarak unutulan sözlü kültürümüzden bir nebze de olsa istifade edebilmemiz için hemen çevresinde bir düzenleme çalışması yaptık. Üzerindeki dolgu toprağı tamamen aldık, Ejderha Taşı'nı görünür hale getirdik."
- Efsaneye göre "ejderha ve yavruları" taş kesildi
Atıcı, Ejderha Taşı ve bununla ilgili efsanenin yöre halkı tarafından hala anlatıldığını aktardı.
Efsanenin farklı yazarlar tarafından kaleme de alındığını vurgulayan Atıcı, taşın, milattan sonra 12-13. yüzyıllardan efsaneleşerek günümüze kadar gelen hikayenin bir uzantısı olduğunu anlattı.
Atıcı, şunları söyledi: "Efsaneye göre, bir ejderha ve yavrularının Harput'a doğru geldiği ve buradaki insanları yiyip yutacağı hikayesi anlatılıyor. Yöre insanı da bu durumdan muzdarip olarak Fethi Ahmet Baba'ya gidiyorlar. Fethi Ahmet Baba dönemin ileri gelen alimlerinden biri. O dönemin insanları Fethi Ahmet Baba'dan Allah'a dua etmesini ve dua sonucunda da bunun üzerlerinden bertaraf olmasını isterler. Fethi Ahmet Baba da günlerce ejderha ve yavrularının gitmesi için dua eder. Fethi Ahmet Baba'nın duası kabul olur ve ejderha ile yavruları Harput'a 2 kilometre mesafede taş olur. Tabi bu Harput'un sözlü kültürel bir efsanesidir."
- "Ejderha Taşı efsanesini tekrar Harput'ta yaşatacağız"
Atıcı, Elazığ Belediyesi olarak koruma altına aldıkları Ejderha Taşı'nı, çevresinde yapacakları kapsamlı bir çalışmanın ardından 2019 Ağustos ayı gibi turizme açmayı planladıklarını belirtti.
Efsaneyi unutturmamak ve gelecek nesillere aktarmak için Ejderha Taşı'nı koruma altına aldıklarını belirten Atıcı, "Üzeri toprakla kapalı olan Ejderha Taşı unutulmaya yüz tutmuşken, belediye olarak buna el atarak 800 yıllık unutulan efsanevi taşı tekrardan gün yüzüne çıkarttık. 800 yıllık Ejderha Taşı efsanesini tekrar Harput'ta yaşatarak ziyaretçilerine sunmayı düşünüyoruz." diye konuştu.
İsmail Şen - AA