UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'nde bulunan dünyanın en eski yerleşim yerlerinden Şanlıurfa'nın Harran ilçesindeki 9 asırlık saraydaki kazılarda tarihi yapının ana kapısı ortaya çıkarıldı.

Harran Üniversitesi Arkeoloji Bölümü ve Harran Ören Yeri Kazı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Önal, Kültür ve Turizm Bakanlığının finansmanı, Şanlıurfa Müze Müdürlüğü koordinasyonunda Türk Tarih Kurumu, Şanlıurfa Valiliği ve Büyükşehir Belediyesinin desteğiyle tarihi sarayda 6 yıldır kazı çalışması yürüttüklerini anımsattı.

Önal, milattan önce 6 binli yıllardan bu döneme kadar kesintisiz yerleşim yeri olan ve bir dönem Asurlular ile Emevilere başkentlik yapan tarihi bölgede gerçekleştirilen çalışmaların, ciddi bir potansiyeli ortaya koyduğunu ifade etti.

Harran Sarayı'nda daha önceki dönemlerde yapılan kazılarda üç kubbeli hamam bulunduğunu anımsatan Önal, Zengi Atabeyliği ve Eyyubiler Dönemi'ne ait 12-13'üncü yüzyılda yapılan hamamın soğukluk, ılıklık, sıcaklık odaları ve külhan bölümlerinin de tamamen ortaya çıkarıldığını belirtti.

Prof. Dr. Mehmet Önal, Harran Sarayı'nın Orta Doğu ülkelerinde Orta Çağ'dan bu yana ayakta kalmış nadir saray örneklerinden birisi olduğuna dikkati çekerek, 9 asırlık tarihi sarayın yüzlerce odasının bulunduğunu bildirdi.

- "Bazalt taşlardan yapılmış"

Tarihi sarayın iki yıldır ana kapısını ortaya çıkarmak için yoğun emek harcadıklarını vurgulayan Önal, şöyle devam etti:

"2 yıldan beri kalenin güneydoğu kısmında bulunan ana kapıya yoğunlaştık. Tarihi Harran Sarayı'nın bilinen iki kapısından birisini tamamen meydana çıkardık. Yaklaşık 7 metre yüksekliğindeki kapı bazalt taşlarla yapılmış. Zeminine yakın yerlerde yıldız motifleri de kazılarımızda meydana çıktı. Bazalt taş üzerine Arapça yazılı başka yazıtlar da bulduk. Bu yazıtlar da bu önemli yapımının net bir şekilde tarihlenmesine de katkı sağlayacaktır."

Önal, saraydaki kazılarda bulunan damga mühürleri, yüzükler ve ok uçlarının üzerindeki yazı ve simgelerin de arkeologlar tarafından çözümlenmeye çalışıldığını dile getirdi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından geçen yıl Harran Ören Yerin'deki kazı süresinin 12 aya çıkarıldığını dile getiren Önal, önceki yıllarda 6 ay olan kazı süresinin yıl boyuna yayılmasının tarihi alana verilen önemin en büyük göstergelerinden biri olduğunu kaydetti.

Prof. Dr. Önal, kazıların yıl boyunca sürmesinin daha çok tarihi eserin ortaya çıkarmasına imkan sağlayacağını sözlerine ekledi.

AA Rauf Maltaş