Hatay - Antakya hakkında genel bilgiler
Genel Bilgiler
Yüzölçümü: 5.403 km²
Nüfus: 1.253.726 (2000)
İl Trafik No: 31
Antakya yöresini çekici kılan ve tarihi boyunca göçlere açık olmasını sağlayan, yaşamı kolaylaştıran iklim koşulları ve verimli topraklarının yanı sıra Anadolu'yu Çukurova yoluyla Suriye ve Filistin'e bağlayan yolların kavşak noktasında bulunmasıdır. Ayrıca Mezopotamya'dan Akdeniz'e çıkmak için kullanılabilecek en uygun limanlar yine bu bölgededir.
Hatay, inanç turizmi merkezleri, antik kentleri ve yaylalarıyla turizm potansiyeline sahip bir ildir.
Coğrafya
Hatay, Akdeniz Bölgesi'nin doğu ucunda Suriye ve Lübnan dağları arasındaki El Bekaa Vadisi'ni içine alan Gor Çukurluğu'ndan oluşan bir sınır ilimizdir. Kuzeyden Güneybatıya doğru uzanan Nur Dağları (Amanos) ve Kel Dağ ile Suriye platoları arasında kalan ilin verimli topraklarına sahip olan Amik Ovası, batıda şerit halinde uzanan bir kıyı ovasını oluşturur.
İlin başlıca akarsuları Asi, Karasu ve Afrin nehirleridir. İki tane sulama amacıyla kullanılan baraj bulunmaktadır. Birisi karasu üzerinde kurulmuş olan Tahtaköprü Barajı, diğeri ise Bohsin Çayı üzerinde kurulmuş olan Yarseli Barajı'dır.
Bitki örtüsü bakımından Ardıç, Meşe, Kayın, Kızılcık, Kavak, Çınar ağaçlarından oluşan geniş ormanlık alanların dışında Mersin, Defne, Kekik ve Lavanta bitkileriyle kaplı makilikler de bulunur.
Hatay'da Akdeniz iklimi hakim olup, yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlı geçer.
Tarihçe
Yaklaşık olarak 2300 yıllık bir geçmişi olan Antakya'da ilk yerleşimin tarihi M.Ö. 8000'e kadar uzanır. Şehri İskender'in ölümünden sonra imparatorluğunu paylaşan komutanlarında Seleukos kurmuştur. Daha sonra Part, Sasani, Bizans, Abbasi Tolunoğulları, Aksitler, Hamdanogulları, Selçuklu, Haçlı ve Memluk egemenliklerine girmiştir. Şehir Yavuz Sultan Selim'in Mısır Seferi sırasında Osmanlı egemenliğine geçmiştir.1937'de bağımsız Hatay Devleti kurulmuş,1939'da Hatay Türkiye Cumhuriyeti'ne bağlanmıştır.
HATAY HAKKINDA
322-400 yılları arasında yaşayan, Antakya doğumlu ünlü Romalı tarihçi Ammianus Marcellinus’un “Dünyada hiç bir kent, ne topraklarının bereketi, ne de ticaretteki zenginliği bakımından bu kenti geçemezdi” dediği, Antik Çağ'da “Orientis Apicem Pulcrum” (Doğu’nun Kraliçesi) olarak anılan ve Atatürk’ün ismini verdiği Hatay’ın merkez ilçesi Antakya, bugün Türkiye’deki en kozmopolit yerleşim bölgelerinden biridir.
Kent, Amik Ovası’nın güneybatı kıyısında, Önasya’nın üç önemli yolunun birleştiği ve bu yolların batıya Akdeniz’e yönlendiği noktada yer alır.
13 farklı medeniyetin izlerinin görülebileceği bu bölgede, Çevlik-Kanal Mağarası’nda, M.Ö. 40.000-11.000 yılları arasına ait olduğu iddia edilen üst Paleolitik Döneme ait kalıntılar bulunmuştur. M.Ö. 17. yüzyılın sonlarına kadar Mısır hâkimiyetinde kalan bölge, daha sonra sırasıyla Hitit, Asur, Babil, Pers ve Makedonların egemenliğine girmiştir. Büyük İskender ile başlayan Hellenistik Dönem olarak adlandırılan, Doğu-Batı kültürel sentezlenme sürecinin yaşandığı dönemde (MÖ 330-30) Doğu’nun en önemli kültür ve siyaset merkezlerinden biri olan “Antiokheia” (Antakya), M.Ö. 300 yılında 22 Artemisios (Mayıs) günü Büyük İskender’in generallerinden, Nikator (Fatih) unvanı taşıyan Seleukos I (M.Ö. 306-281) tarafından kurulmuştur.
Antakya konumu ile Roma döneminde (M.Ö. 1. Yüzyıl - M.S. 6. yüzyıl) zenginliği, refahı, entellektüel yapısı ve kurumları ile Roma İmparatorluğu’nun Doğu eyaletlerinin merkezi olmuştur. Roma İmparatorluğu’nun üçüncü, dünyanın dördüncü büyük kenti olan Antakya, 638 yılında Arapların saldırısının ardından teslim alınmıştır.
1071 Malazgirt zaferiyle Selçuklu Hükümdarı Sultan Alp Arslan döneminde kuşatma altına alınmış ve Bizans’tan her yıl 20 bin altın alma şartıyla kuşatma kaldırılmıştır. 1268’e gelindiğinde ise bu sefer Memluk saldırısına direnemeyerek Memluklara boyun eğmiş ve bölgedeki son Hıristiyan hâkimiyeti de sona ermiştir.
Osmanlı hükümdarı Yavuz Sultan Selim ve Memluklar arasında gerçekleşen Merc-i Dabık savaşıyla beraber, 24 Ağustos 1516 tarihinde Halep’in işgal edilmesinin ardından bu bölge, Osmanlı hâkimiyetine girmiştir.
Önceki dönemlerde Anadolu'yu Filistin’e ve Suriye'ye, Mezopotamya'yı ise Doğu Akdeniz'e bağlayan noktalardan biri olarak stratejik bir geçit gözüyle bakılan bölge, Osmanlı hâkimiyetine girdikten sonra İstanbul’dan uzak olması nedeniyle kendi haline bırakılmış ve Birinci Dünya Savaşı’nın sonuna kadar Halep’e bağlı olarak yönetilmiştir.
Osmanlı İmparatorluğunun yıkılmasının ardından Türkiye Cumhuriyeti topraklarına katılana kadar kısa süreli varlık gösteren Hatay Devleti, 16 Haziran 1939'da Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde, sınır çizgisinin kaldırılması yönünde alınan kararla geçerliliğini kaybetmiş ve 23 Temmuz 1939'da Türkiye topraklarına katılmıştır.
Çok uzun süreler Müslüman ve Protestan Arap, Sünni ve Alevi Türk, Süryani, Katolik, Ortodoks Rum, Ermeni ve Yahudi gibi farklı etnik kökenlere ve dinlere ev sahipliği yapmış ve UNESCO “Barış Kenti” olarak seçilmiş bir merkez olan Hatay’ın, özellikle Hıristiyanlar için ayrı bir önemi vardır. Hz. İsa’nın ölümünden sonra havarilerinden St. Pierre Antakya’ya gelmiştir ve Hz. İsa’ya inananlara “Hıristiyan” adı ilk kez Hatay’da verilmiştir. Bugün St. Pierre Kilisesi Hıristiyan âleminin en önemli tarihi kiliselerinden biridir. Papa VI. Paul tarafından aynı zamanda bir ibadet yeri olarak kabul edilen bu kilisede o tarihten beri her yıl 29 Haziran günü Katolik Kilisesince ayin düzenlenmektedir.
Tarihi, kültürü, medeniyetleri, doğası, zengin mutfağı ve turistik mekânları ile ülkemizin en büyük zenginliklerinden biri olan Hatay, aynı zamanda dünyanın ikinci en büyük mozaik koleksiyonunu barındırır.
İletişim Bilgileri
HATAY İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Tel : ( 0326) 214 92 17
Fax: : ( 0326) 213 57 40
Müd.Tel & Fax: : ( 0326) 213 33 86
Antakya Kültür Merkezi
Tel : ( 0326) 216 06 52
Hatay Arkeoloji Müzesi
Tel : ( 0326) 225 10 60-66
Antakya Turizm Danışma
Tel : ( 0326) 216 60 98
İskenderun Turizm Danışma
Tel : ( 0326) 614 16 20
Valilik
Tel : ( 0326) 214 62 13
Fax : ( 0236) 214 61 69
Özel Büro : ( 0326) 214 62 10
Antakya Belediyesi
Tel : ( 0326) 214 91 95
Fax : ( 0326) 214 91 99
Özel Kalem : ( 0326) 214 21 66
Mustafa Kemal Üniversitesi(M.K.Ü)
Rektörlük Tel : ( 0326) 221 33 17
İl Emniyet Müdürlüğü
Tel : ( 0326) 223 92 15
Fax: : ( 0326) 223 92 30
Özel Kalem : ( 0326) 223 92 92
İl Jandarma Komutanlığı
Tel : ( 0326) 221 02 94
Fax : ( 0326) 221 61 48
Hastaneler
Antakya Devlet Hastanesi : ( 0326) 227 15 15
Antakya Doğumevi : ( 0326) 214 61 70
M.K.Ü Araştırma Hastanesi : ( 0326) 229 10 10