İnsula nedir?

1. İnsula:

1. Antik çağda ızgara plânlı (hippodamos) kentlerde, dört bir tarafı yolla çevrili yapı adası.

2. Antik Roma’da, ızgara plânlı kentlerde, bir yapı adasını dolduran ve tek bir yapıdan ya da bitişik yapılardan oluşan blok.

Bu evler daha çok fakir mahallelerini oluşturan çok katlı kiralık konutlardı.

Bu evlerin kaç katlı olacakları yasalar ile belirlenmişti.

Daha çok beş ya da daha çok katlı olarak uygulanmıştır.

İnsulaların zemin katlarında dükkanlar ve atölyeler bulunmaktaydı.

İnsulalar tuğla ile inşa edilmişlerdir.

İnşaatlarda ucuz malzeme kullanıldığı için çökme ve yangın tehlikesi bulunmaktaydı.

Üst katlara merdiven ile çıkılırdı. Çoğunlukla yapıyı çepeçevre saran ahşap ya da kagir balkonları vardı.

Su, ancak alt katta oturanlara ulaşır, üst katlarda oturanlar ortak musluk, banyo ve tuvalet kullanmak zorunda kalırlardı.

Priene, Miletos, Roma, Herculaneum ve Ostia’da insula örneklerine rastanmaktadır.

2. insula: Geniş anlamda ızgara planlı Antikçağ kentlerinde her yanı yollarla çevrili yapı adası; dar anlamıyla Roma kentlerinde bir yapı adasını dolduran ve tek bir yapıdan ya da bitişik yapılardan oluşan blok.

Daha çok, arsa fiyatlarının yüksek ve nüfusun yoğun olduğu yerlerde halka ucuz kiralık ev sağlamak üzere yapılmış, bu yüzden de zamanla Roma mimarisinde kiralık ev karşılığında kullanılır olmuştur.

Örneklerine Miletos, Priene, Roma, Ostia, Herculaneum gibi kentlerde rastlanır.

İnsulalar tuğladan inşa edilirlerdi. Yüksekliklerinin yasalarla sınırlanmasına karşın (Augustus döneminde 21 metre, Traianus döneminde 18 metre), çoğunlukla beş ya da daha çok katlı olarak uygulanırdı.

Giriş katında atölyeler ve dükkânlar yer alırdı. Üst katlardaki konutlara, yapının çekirdeğini oluşturan bir merdivenle çıkılırdı.

Konutlar ışık ve havayı sokaktan ve iç avludan alırdı. Birçok insulanın çepeçevre ahşap ya da kagir balkonu vardı. Bunlar açık ya da kapalı olurdu.

Su ancak alt katlara kadar çıkabildiği için üst katlarda oturanlar ortak musluk, banyo ve tuvaletleri kullanmak zorundaydı.

Ucuz malzemeyle yapılmaları ve suyun yetersiz olması nedeniyle insulalar sürekli çökme ve yangın tehlikesiyle karşı karşıya bulunurdu.