İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi ile Mali hükümeti arasında, eski el yazması eserlerin korunması amacıyla bir merkezin kurulmasına dair anlaşma imzalandı.

İslam İşbirliği Teşkilatına (İİT) bağlı faaliyet gösteren İstanbul merkezli İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA) ile Mali hükümeti arasında ülkede eski el yazması eserlerin korunması için bir merkezin kurulmasına ilişkin anlaşma yapıldı.

Mali Resmi Haber Ajansının (AMAP) haberine göre, IRCICA Genel Direktörü Doç. Dr. Halit Eren ile Mali Kültür, El Sanatları ve Turizm Bakanı N'Diaye Ramatoulaye Diallo, başkent Bamako'da "Mali Eski Elyazmalarını Koruma ve Restorasyon Merkezi"nin kurulmasını öngören anlaşmayı imzaladı. Anlaşma sırasında Mali'nin Ankara Büyükelçisi Muhammed Ali İbrahim'in yanı sıra kabine üyeleri ve birçok bürokrat hazır bulundu. Anlaşma kapsamında, hükümetin IRCICA'ya tahsis edeceği büyük kompleks içine kurulacak merkezde, ülkede 2012'de yaşanan iç savaşta başkent Bamako'ya değişik bölgelerden nakledilen yaklaşık 370 bin tarihi el yazması eserin onarılarak korunması ve dijital ortama aktarılması sağlanacak. Yazma eserler, elektronik ortama aktarılma işlemi bitince, IRCICA'dan tüm araştırmacıların erişimine açık olacak.

- El yazmalarının içinde Osmanlı'dan kalma eserler

Yapılan çalışmalar ile Arap, Kuzey Afrika ve Batı Afrika kültürleri arasındaki ortak tarihsel hafızanın gün yüzüne çıkarılması hedefleniyor. El yazmalarının arasında İslam coğrafyasının değişik bölgelerinde yazılarak buraya getirilen eserler ile Osmanlı'dan kalma eserler yer alıyor.

- "Yazmalar arasında edebi metinler, dini eserler, astroloji, tıp, optik ve fizik belgeleri var"

Bakan Diallo, imza töreninden sonra yaptığı açıklamada, Timbuktu, Djenne ve Gao gibi şehirlerde Orta Çağ'da kurulan imparatorluklar sayesinde bölgenin ekonomik ve entelektüel olarak çok ilerlediğini söyledi.

Sahra ötesi ticaret sayesinde, bu şehirlerin İslam ile çok erken dönemde temas halinde olduğunu belirten Diallo, "İslam dünyasından birçok bilim adamı, avukat, yazar ve öğrenci bölgede yaşadı ve çalıştı." dedi.

Diallo, bölgede yaşayan bilim adamlarının, bilimin birçok dalını içine alan çok sayıda el yazması eserler ürettiğine işaret ederek "Bunlar arasında edebi metinler, dini eserler, şiirler, mektuplar, ticari ve hukuksal belgeler ile bilimsel nitelikteki astroloji, tıp, coğrafya, optik, mantık ve fizik alanındaki belgeler yer alıyor." dedi.

Mali'deki bu önemli el yazması eserler ailelerin şahsi koleksiyonlarını muhafaza etmesi sayesinde yüzyıllarca korunarak günümüze kadar gelebildi.

Alaattin Doğru - AA