İsrail, Siloa Yazıtı'nı şakayla karışık yine istedi haberi

İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen, en önemli antik İbranice yazıtlar arasında yer alan Siloa Kitabesi'ni isteyen İsrail'in takas için son önerisi şakayla karışık oldu.

The Times of Israel sitesinin, sosyal medyada ilån bεn zıon kullanıcı adıyla yayınlanan görüntüleri kaynak alarak yaptığı habere göre; İsrail Kültür Bakanı Miri Regev, Gaziantep Belediye Başkanı Fatma Şahin’e, 2700 yıllık Siloa Yazıtı karşılığında iki fil teklif etti.

Kudüs'te 1838 yılında Edward Robinson tarafından keşfedilen Siloa Tüneli, 19. yüzyıl boyunca incelendi ve kazılara sahne olmuştu. Yüzyıl sonlarına doğru tünel duvarında fark edilen İbranice kitabe, 1891'de yerinden kesilerek İstanbul Arkeoloji Müzesine getirilmişti.

İsrail, replikasını kendi ülkesinde sergilediği Siloa Yazıtı’nın orijinalini daha önce de resmi kanallarla bir kaç istedi. İsrail, kendi topraklarında bulunduğunu belirterek kitabe üzerinde hak iddia ederken, Türkiye; Kudüs'ün kitabe bulunduğu yıllarda Osmanlı Devleti toprağı olduğuna dikkat çekerek, İsrail'in tekliflerini reddetti.

1998'de İsrail Başbakan Benjamin Netanyahu, Siloa Yazıtı'na karşılık İsrail müzelerinde bulunan Türk antikalarını teklif etti. Ancak Türkiye Cumhuriyeti bu teklifi de reddetti.

2007 yılında ise İsrail Başbakanı Şimon Peres, İsrail’in 70. yıldönümü kutlamaları için Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’den; bir süreliğine halka açık sergilemek için yazıtı ödünç vermesini istemişti. Gül, teklife olumlu bakmıştı ama İsrail’in Gazze politikaları nedeniyle ilişkiler gerginleşince, ihtimal ortadan kalkmıştı.

2010'lu yıllarda tamamen gerginleşen Türkiye Cumhuriyeti - İsrail İlişkileri; 2016 yılında sağlanan diplomatik temaslarla yumuşadı ve dostluk anlaşmaları yapıldı. Fakat bu ılımlı ilişkiler sırasında da İsrail, yazıtın kendilerine verilmesi yolunda adım atamadı.

Tevrat'ta söz edilen tarihi bir olayı doğrulayan antik İbranice yazıt, İsrail için sadece tarihi eser niteliğinde değil, önemli bir inanç kültü.

Siloa Yazıtı, Yahudilik inancının kutsal kitabı Tevrat ayetlerinde bahsi geçen, Peygamber Hz. Davut’un Siloa Havuzundan, kendi şehrine su taşıyacak tüneli konu alan somut kanıt niteliğinde. 2,700 yıllık olduğu tahmin edilen İbranice metin Tevrat’ta söz edilen Kral Hizkiya’nın tünel inşa etmesinin ve Yahudilerin Kudüs’le tarihi bağlarını kanıtlıyor.

Paleo-İbranice yazılmış altı satırdan oluşan Siloa yazıtı; tünelin duvarına kazılmış olarak bulunmuştu. Yazıtta şu ifadeler yer alıyor: 1. satır: …kazısı; kazı nasıl yapıldı; daha….
2. satır: Kazmalar aynı doğrultuda ve birbirine karşı idiler. Kanalın açılmasına üç endaze kala sesler işitildi.
3. satır: Bu sesler karşılıklı olarak birbirine bağıranların sesi idi. Çünkü orada kuzey ve güneyinden açılan tünel birleşiyordu. Ve o gün
4. satır: Kanal açılmış oldu. Tünelin açılması ile her iki taraftaki işçiler ve kazmaları karşılaştılar.
5. satır: Sular kaynaktan bin endaze uzaklıktaki havuza aktı ve
6. satır: İşçilerin başları üstündeki kayanın yüksekliği yüz endaze idi.

Görüntülerle desteklenen iddiaya göre; Fatma Şahin’e ilginç teklif, İsrail Kültür Bakanı Miri Regev'in basketbol maçı için Türkiye’yi ziyareti sırasında yapıldı. Bakan Regev; İstanbul’da sergilenen antik bir yazıt karşılığında iki fil vermeyi vaaddetti.

Regev’in ilginç takas teklifi, Gaziantep Belediye Başkanı Fatma Şahin’le sohbeti esnasında çekilen videonun sosyal medya sitesi twitter'da yayınlanması ile ortaya çıktı. Gazeteci Akiva Novick tarafından yayınlanan videoda, Gaziantep Belediye Başkanı Fatma Şahin, hayvanat bahçesinde, tek fil olduğunu belirterek, daha fazla sayıda fil olmasını arzuladıklarını söylüyor.