İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu kararınca Kiraz ve Çeşme ilçelerinde 1. ve 3. Dereceden arkeolojik sit alanı tescil edilen alanlar 10 Ağustos 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandı.

Kiraz ilçesi Çömlekçi Mahallesi sınırları içerisinde yer alan Güzlübaba Mevkii, 111 ada, 4 parsel numaralı özel mülkiyete kayıtlı tarla vasıflı taşınmazda, 4-5. Yüzyıla tarihlenen Roma Dönemi’ne ait taban mozaiği tespit edildi. Ayrıca söz konusu alanın etrafında bulunan mimari parçalar da dikkate alınarak, 111 ada, 2,3,6 parsellerin tamamı ile 4 parselin bir kısmının 1. Derece arkeolojik sit alanı olarak tesciline karar verildi. 111 ada, 1 parselin tamamı ile 4 parselin bir kısmı ise 3. Dereceden arkeolojik sit alanı olarak tescil edildi.

Kiraz ilçesi Çömlekçi Mahallesi, Güzlübaba Mevkii’nde yer alan taşınmazda, Ödemiş İlçe Emniyet Müdürlüğü, Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Grup Amirliği, 2022 yılında, yüzeyden 50 cm derinde görünen kısmı ile 3,5 m x 2,25 m uzunluğunda bir mozaik ve iki taş obje tespit etmiş olup gerekli incelemelerin yapılması istemiyle ilgili makamlara bildirmişti. Olay yerinde yapılan incelemeler sonucu söz konusu mozaiğin M.Ö 4.-5. Yüzyıla tarihlendiği yüzeyde bulunan Geç Roma İmparatorluk Çağı’na ait mermer bir obje ve sütun başlığı bulunması ile gerek definecilerin gerekse hava koşulları nedeniyle her türlü tahribata açık durumda olduğu tespit edilerek sondaj kazısı yapılması gerektiği ve konu ile ilgili suç duyurusunda bulunulduğu belirtilmişti. Ödemiş Müze Müdürlüğü’nün yaptığı incelemeler sonucunda Kurul Müdürlüğü’ne başvurulmuştu.

Çeşme ilçesi Ildırı Mahallesi sınırları içerisinde yer alan Banyoz Mevkii’nde, Maliye Hazinesi mülkiyetinde bulunan 180 ada, 2 parsel, şahıs mülkiyetinde bulunan 1 parsel ve tescil harici alanda, Helenistik Dönem’e ait seramik ve çatı kiremit parçalarının tespit edilmesiyle, söz konusu alan, 1. Derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edildi. Söz konusu alanda, kaçak kazılar ile tahrip edilmiş sanduka tipi mezarlar ile yapı kalıntıları, yapı temel izleri, seramik ve çatı kiremit parçalarının yoğun olduğu tespit edildi. Yüzey buluntusunda düşük yoğunluklu seramik bulanan alan ise 3. Derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edildi.

Kaçak kazılar sonucunda tahrip edilen mezarların restorasyonlarının Müze Müdürlüğü tarafından yapılmasına, ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunulduğundan davanın sonucu hakkında Kurul Müdürlüğüne bilgi verilmesine, kaçak kazılar ile ilgili yerel yönetimlerce gerekli güvenlik önlemlerinin alınmasına, alanın aynı zamanda nitelikli koruma alanı içerisinde kalması nedeniyle konunun İzmir Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünce de değerlendirilmesine karar verildi. 

Gizem Sezgin - yenigun.com.tr