Kadınefendi Yalısı
Kadınefendi Yalısı:
İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakasında Üsküdar Vaniköy caddesinde bulunan yalı 1770 tarihlerinde Şeyhülislam Mehmet Emin Efendi tarafından inşa ettirildi. Yalının ilk sahibi Sultan III. Ahmet’in hekimbaşısı Hayatizade Mustafa Efendi’nin oğlu Şeyhülislam Mehmet Emin Efendi de babası gibi hekimbaşı idi. Daha sonra Şeyhülislam oldu. Oğlu Sait Efendi ve onun oğlu Mehmet Sait Efendi’de kadı idiler. Ailenin kızı Dürrizade ailesine gelin gidince Hayatizade yalısı Dürrizade yalısı olarak anılmaya başlandı. Mustafa Kemal ve arkadaşları için ölüm fetvası veren Şeyhülislam Dürrizade Abdullah Efendi bu evde oturmuştu.1924 sonrası Türkiye’den ayrılmak zorunda kaldı ve Hicaz’da vefat etti. Aile maddi sıkıntıya düşünce yalının harem bölümünü Sultan V.Mehmet Reşat’ın dördüncü kadınefendisi Dilfirip Kadın Efendi’ye Selamlık bölümü ise yine Sultan V. Mehmet Reşat’ın üçüncü kadınefendisi Mihrengiz Kadın Efendi’ye sattılar.
1924 sonrası Osmanlı Hanedanı Türkiye’yi terk etmek zorunda kaldılar. Dilfirip Kadınefendi ağır hasta olduğu için Türkiye’de kaldı ve 1925 yılında vefat etti. Yalının mimarı planı olarak ters T tipi olarak tasarlanmıştır. Bina üç katlı olup, ilk iki kattan sonra üçüncü kat çatı örtüsü içinde çözülmüştür. Deniz kenarına bakan cephede orta kısım dışarı çıkmıştır. Her iki katta yedişer pencere bulunur. Çatı konstruksiyonunda ise T form çok dikkat çekicidir.