Karadeniz Bölgesi'nde bugüne kadar bulunan en eski yerleşim yeri olduğu tespit edilen Kahin Tepe'deki arkeolojik kurtarma kazılarında Akeramik Neolitik döneme ait öğütme taşı, süs eşyası gibi pek eserin üretildiği taş atölyesinin Göbeklitepe ile çağdaş olduğu ifade edildi.

Kastamonu'nun Araç ilçesinde Başköy köyü yakınlarındaki Kahin Tepe'de, bölgeye yapılacak baraj nedeniyle geçtiğimiz yıl, Düzce Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Protoistorya ve Önasya Arkeolojisi Ana Bilim Dalı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Nurperi Ayengin danışmanlığında, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Kastamonu Müze Müdürlüğü'nce başlatılan arkeolojik kurtarma kazılarında bulunan taş atölyesinin Akeramik Neolitik döneme ait ve Göbeklitepe ile çağdaş olduğu belirtildi.

Bu yıl gerçekleşen ikinci zezon kazılarının sonuna yaklaşılırken AA'ya açıklamada bulunan Dr. Öğretim Üyesi Nurperi Ayengin, geçen yıl bulunan taş atölyesinin "Akeramik Neolitik döneme tarihlenen bir taş atölyesi olduğunu söyleyebiliriz. Akeramik Neolitik dönemin en meşhur yerleşimi, Göbeklitepe" dedi.

Kahin Tepe'nin konum olarak stratejik bir yerde bulunduğuna işaret eden Ayengin, "Bölgedeki yerleşim yeri, ovaya hakim bir alana konuşlanmış. Önünden Araç Çayı geçiyor. Kahin Tepe'nin önünden geçen su kaynağı bölgenin besin ekonomisine katkı sağlarken, savunmayı da güçlendiren bir yapıya sahip." şeklinde konuştu.

Nurperi Ayengin : Göbeklitepe'de bir ibadethane görüyoruz, burada da bir atölye

Bölgede iki ayrı dönemde yerleşim olduğunu belirten Ayengin, "Erken tunç çağına tarihlendirilen bir yerleşim var. Bu alanda adak çukurlarını görüyoruz. Adak çukurlarında döneme özgü çok fazla malzeme bulundu ama maalesef bunların çoğu, tarımsal faaliyet sırasında bozulmuş. Bunların altında ise Akeramik (seramiksiz) Neolitik dönemle tarihlendirilen yuvarlak plan tespit ettik. Çukur, Akeramik Neolitik dönemin tipik yapısı." ifadesini kullandı.

Ayengin, geçen yılki ilk kazılarda elde ettikleri buluntularda bölgenin erken bir döneme ait olduğunu hissettiklerini vurgulayarak, "Yuvarlak yapıyla birlikte buranın Akeramik Neolitik döneme tarihlenen bir taş atölyesi olduğunu söyleyebiliriz. Akeramik Neolitik dönemin en meşhur yerleşimi, Göbeklitepe. Göbeklitepe ilk tapınım yeri olarak değerlendirilirken, burası da taşların işlendiği bir atölye. Orada bir ibadethane görüyoruz, burada da bir atölye." değerlendirmesinde bulundu.

Karadeniz Bölgesi'nde bugüne kadar bulunan en eski yerleşim yeri

Buluntuların Karadeniz Bölgesi açısından önem taşıdığına dikkati çeken Ayengin, şöyle devam etti: "Bugüne kadar Karadeniz'de bu döneme tarihlendirilen bir yer bulunmamıştı. Karadeniz'de böyle bir yerleşim yeri olduğu bilinmiyordu. Karadeniz Bölgesi'nde bugüne kadar bulunan en eski yerleşim yeri. Günümüzden 12 bin yıl önceki ilk yerleşimlerden biri olması açısından çok önemli. Dönemine ait diğer yerleşim yerleri ile eserlerde benzerlik fazla."

Sembolik eserlerden, öğütme taşlarına kadar pek çok taş üretimi bulundu

Alanda büyük bir taş atölyesi bulunduğunu anlatan Ayengin, şunları kaydetti: "Bu taş işlik atölyesinde ciddi bir üretim var. Buranın ihtiyacından çok fazla üretim olduğu görülüyor. Büyük ihtimalle çevredeki yerleşim yerlerine takas yöntemiyle veriliyordu. Sembolik eserlerden tutun, öğütme taşlarına kadar eserler bulduk. İnsanların çevresinde gördükleri güçlü hayvanları betimlediği taş eserlere ulaştık. Taşlar arasında gündelik hayatta kullanılanlar, süs eşyası olarak yapılanlar da var. Süs eşyası olarak taşlardan boncuklar yapılmış. Yontma taştan yapılan aletler keşfettik."

Özgür Alantor - AA