Kanada’nın Kuzey Alberta eyaletindeki eski bir yatılı kilise okulunun bulunduğu alanda, resmi kayıtlarda olmayan 169 çocuk mezarı bulundu.

Kuzey Alberta First Nation Şefi Sydney Halcrow, düzenlediği basın toplantısında, yer altını inceleyebilen radar ve bir insansız hava aracıyla bir süredir devam eden çalışmalarda eski bir yatılı kilise okulunun sahasında 169 çocuk mezarı bulduklarını açıkladı.

Halcrow, gözyaşları içinde "Küçük savaşçılarımız onları bulmamızı bekledi. Şimdi onların huzur içinde yatmasını sağlayacağız. Bir mezar bulmak çok fazlayken, çok mezar bulmak anlaşılmaz." ifadesini kullandı.

169 çocuğun mezarı, St. Bernard's Yatılı Kilise Okuluna ait küçük bir arazide bulundu.

Çalışmaları gerçekleştiren Alberta Üniversitesi Yerli Arkeoloji Enstitüsü Direktörü Kisha Supernant, 54 mezarın rahibe konutunun yanında, geri kalan 115 mezarın ise cemaat mezarlığında bulunduğunu kaydetti.

Supernant, bazı aile üyelerinin de okulda ölenler listesinde olduğunu belirterek "Bu çocukların her biri bir ailenin sevilen bir parçasıydı ve hiç kimse ölümlerinden sorumlu tutulmadı.” dedi.

Roma Katolik Kilise tarafından 1894 yılında açılan ve 1961 yılına kadar işletilen St. Bernard's Yatılı Kilise Okulu, bazı kayıtlarda Grouard Yatılı Kilise Okulu olarak da geçiyor.

- İki ayrı noktada daha arama yapılacak

Bu arada mezarların bulunduğu alanın yakınlarındaki Kapawe'no First Nation bölgesinde de iki ayrı arama daha yapılacak.

Treaty 8 Büyük Şefi Arthur Noskey, aramaların bir Anglikan kilisesinin alanını ve yerlilerden sorumlu görevlilerin kaldığı başka bir araziyi içereceğini duyurdu.

Noskey, "Sanki bu yara hiç iyileşmeyecek gibi. Tekrar tekrar açılıyor. İyileşeceğini düşündüğünüzde, tekrar bölünüyor. Ancak dünyanın bu kurumların okul olmadığını görmesi önemli. Cevaplar olmadan da şifa gelmeyecek. Uzlaşma başlamadan önce gerçek gelmeli. Umarım bulduğumuz çocuklar şimdi onları bulduğumuz için rahatlayabilirler." ifadesini kullandı.

- İlk mezarlar 2021 yılı yazında ortaya çıkarılmıştı

Kanada'da eski yatılı kilise okulu bahçesindeki kayıt dışı çocuk mezarları ilk defa 29 Mayıs 2021'de British Columbia eyaletinin Kamloops kentindeki okulun bahçesinde bulunan 215 çocuğa ait ceset kalıntılarıyla gündeme gelmişti.

İlk bulguların ardından ülke genelindeki eski yatılı kilise okulu alanlarında başlatılan aramalarda, Saskatchewan eyaletindeki Marieval Yatılı Kilise Okulunun bahçesinde, 24 Haziran 2021'de resmi kayıtlarda bulunmayan 751 çocuk cesedi kalıntısının olduğu mezarlar ortaya çıkmıştı.

British Columbia eyaletindeki eski St. Eugene Misyon Okulunun yakınında ise 30 Haziran 2021'de 182 çocuğa ait ceset kalıntılarının olduğu kayıt dışı mezarlar saptanmıştı.

Aynı eyaletin Güney Körfez Adaları'ndan Penelakut'taki yerli kabile de 12 Temmuz 2021'de yaptıkları duyuruda, Kuper Yatılı Kilise Okuluna ait bölgede 160'tan fazla "belgesiz ve işaretsiz" mezar bulunduğunu açıklamıştı.

British Columbia eyaletinin Williams Lake First Nation bölgesindeki St. Joseph's Mission Yatılı Kilise Okuluna ait 470 hektarlık alanın 14 hektarını yüzey radarıyla tarayan ekipler, 93 yeni mezar keşfedildiğini duyurmuştu.

Kanada’da en son, Saskatchewan eyaletine bağlı Keeseekose First Nation bölgesindeki iki eski yatılı kilise okulu alanında zemine nüfuz eden radar taramalarında 54 yeni mezar keşfedilmişti.

- Kanada tarihinin en büyük çocuk istismarı

"Kanada tarihinin en büyük çocuk istismarının yaşandığı yer" olarak kabul edilen yatılı kilise okullarının ilki, 1880'lerin başında açıldı ve sonuncusu da 1996'da kapatıldı.

150 binden fazla yerli çocuğun ailelerinden zorla alınarak yerleştirildiği bu okullarda, bu çocukların büyük bölümü rahip, rahibe ve diğer öğretmenler tarafından fiziksel, cinsel ve psikolojik şiddet ile istismara uğradı.

Ülkede 2010'da kurulan Hakikat ve Uzlaşma Komisyonunun kayıtlarına geçen istismarların yanı sıra bazı çocukların üzerinde tıbbi deneyler yapıldığı belirlendi.

Kanada federal hükümeti, binlerce çocuğun açlık, soğuk ve hastalık sonucu hayatını kaybettiği yatılı kilise okullarında yaşananlar için mağdurlardan resmen özür dilemişti.

AA Seyit Aydoğan