Ardahan'da inşaat kazısı sırasında Rus General Vasiliy Geyman’a ait olduğu iddia edilen iskeletle ilgili olarak, “Vasiliy Geyman’ın Kars’ta değil, Erivan’da defnedildiğine dair bazı bilgiler var. Bu bilgiler net değil" dedi.

Rusya’nın Kırım Cumhuriyeti’nde düzenlediği haftalık basın toplantısında konuşan, Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, Ardahan'da bulunan tabuta ilişkin açıklamalarda bulundu. Ardahan'daki tabutun üzerindeki işaretlerin, cesedin general rütbesinde bir görevliye ait olduğunu gösterdiğini ifade eden Zaharova, "Edindiğimiz bilgilere göre Ardahan’da bir inşaat çalışmaları sırasında Rus Çarlık ordusunun üst düzey bir askerinin tabutu bulundu. Muhtemelen general rütbeli bir asker. Tabutta 2 metre 90 santimetrelik haç resmi var. Bu da askeri görevlinin Ardahan’ın Rusya İmparatorluğu sınırları içinde bulunduğu dönemde Hristiyan geleneklerine uygun olarak toprağa verildiğini ortaya koyuyor" dedi.

"TORUNLARIN UYGUN GÖRDÜĞÜ YERE GÖMÜLMESİ ÖNCELİKLİ"

Ankara’nın onayıyla yerel mercilerin inşaat çalışmalarını durdurduğunu kaydeden Zaharova, şunları söyledi: "Tabut, incelenmesi için Kars kentinde arkeoloji müzesi görevlilerine teslim edildi. Türkiye’deki Rus dış temsilciliğimiz anında konuyla ilgilenmeye başladı. Tabutla ilgili kimlik araştırmasına gelince ise tabutun, bazı iddialarda söylendiği gibi gerçekten de Rus general Geyman’a ait olduğu hususunda şu anda elimizde bir delil yok. Yapılacak inceleme süreci bağlamında daha somut bilgilere ulaşacağımızı umuyoruz. Cesetin toprağa tekrar verilmesi seçeneğini düşünüyoruz. Torunlarının uygun gördüğü yerde toprağa verilmesi daha öncelikli. Tabii eğer torunları tespit edilirse. Rus ilgili kurumlar Türk meslektaşlarıyla bu konuda ortak çalışmaya da hazır."

"VASİLİY GEYMAN OLMA İHTİMALİ ZAYIFLADI"

Cesedin Vasiliy Geyman’a ait olma olasılığının giderek azaldığını söyleyen Kars Müzesi Müdürü Necmettin Alp, şu bilgileri verdi: “Vasiliy Geyman’ın Kars’ta değil, Erivan’da defnedildiğine dair bazı bilgiler var. Bu bilgiler net değil.

Tabutun içindeki üniformalı iskeletin 1878’den 1917’ye kadar Ardahan’da konuşlanan Çarlık Rusya ordusuna komuta eden üst düzey bir subaya ait olduğu kesin. Rus Çarlığı’na bağlı 1. Kafkas Kolordusu’nun Ardahan’da konuşlanan birlikleri, 240. Piyade Alayı ve Ahıska 20. Piyade Tümeni.

Piyade tümeni, 1905-1913 yılları arasında geçici süreyle Ardahan’da bulundu. Bu tümenden general de albay ya da yarbay rütbesinde bir komutan da olabilir.”

Alanın arkeoloji açısından önemi konusundaki soru işaretlerinin giderilmesi için bir bilim kurulu oluşturulması gerekliğini belirten Alp, “Önümüzdeki günlerde antropolog, arkeolog ve tarihçilerden oluşan yetkin akademisyenlerin ve bizim müze uzmanlarının katılımıyla bir komisyon oluşturulacak.

Bakanlığa ve Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne sunduğumuz raporda bu talebimizi ilettik. Komisyon özellikle askeri arşivlerin taranması, bazı bilgi ve belgelere ulaşılmasıyla bilimsel bir makale hazırlayıp yayımlayacak. Bu hafta Erzurum ve İstanbul konservasyon müdürlüğü bir ekip gönderecek. Hemen ilaçlama ve onarım çalışmaları başlayacak” diye konuştu.

Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Levent Küçük de “Vasiliy Geyman olup olmadığını anlamamız için DNA testi gerekiyor. 3 yıldız üzerinde 20 sayısı var ama Geyman’ın rütbesiyle uyuşmuyor.

Rusya’dan ayın 20’sinde bir heyet gelecek ve cesedi inceleyecekler. Rusya götürmeyi talep edebilir. Devletler arası ilişkilerde bu sorun edilmez. Tabii DNA yapılmadan Rusya böyle bir şeye girişmeyecektir” dedi. Küçük, cesedin Geyman dışında general Loris Melikoff ile Lazarev ve albaylar Fedayev, Amirojibi ve Tsikovich’e ait olabileceğini belirtti.

İNŞAATIN KADERİNİ KURUL KARARI BELİRLEYECEK

Ardahan’ın Karagöl Mahallesi’nde bulunan ve Rus General Vasiliy Geyman’a ait olduğu düşünülen iskeletin bulunduğu bölgedeki yetkililer ve mahalleliler dikkat çeken açıklamalar yaptı.

Çevresine güvenlik şeridi çekilen inşaatın başında sivil polisler kaçak kazı ihtimaline karşı 24 saat nöbet tutuyor. İnşaatın kaderini ise 24 Mayıs’ta toplanacak Kars Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun alacağı karar belirleyecek.

Habertürk'ten Ümran Avcı'nın haberine göre; İnşaat alanı ya arkeolojik sit alanı ilan edilecek ya da inşaata devam kararı çıkacak. Kararı merakla bekleyenlerin başında ise inşaat sahibi Fahrettin Yılmaz geliyor. Yılmaz, “Başıma gelen büyük bir şanssızlık. Zaten sezon kaç ay? Biz inşaatı durdurduk, kararı bekliyoruz. Karar çıkınca inşaat sezonu bitecek” diye dert yandı.

Sık sık, “Keşke cesedi bulunan bir general değil de, rütbesiz er olsaydı” diyen Yılmaz, “Buralar hep mezarlık. Gördüğünüz binaların temeli kazılırken de iskelet parçaları, askeri botlar çıktı. Bizimki de şans işte” diye konuştu.

Bölgede kapısını çaldığımız mahalle sakinlerinin büyük kısmı “Kesinlikle huzursuz olmadık” derken, tersini düşünenler de var. Torunlarını gezdirirken karşılaştığımız Zeynep Çoban, “Ceset çıkınca burayı görseydiniz şaşardınız.  Komutanın cenazesi öldüğünde bile o kadar kalabalık olmamıştır” dedi. Mahalledeki çoğu evin temelinden iskelet çıktığını hatırlatan Çoban, “İnsan düşününce ürperiyor. Bazen anlam veremediğim şeyler yaşıyorum.

Evde bütün gün benden başka kimse olmadığı halde eşyalar esrarengiz biçimde kayboluyor” ifadesini kullandı. Öte yandan, Rus generalin salgın hastalıktan öldüğü söylentisinin ardından ilk incelemeye katılan sanat tarihçisi ve arkeolog ekibinin bir an paniklediği öğrenildi.

Doktorların “Sıkıntı olmaz” demesiyle araştırmacıların rahatladıkları belirtildi. Topraktan çıkarıldıktan sonra Kars Müzesi deposuna kaldırılan Rus generalin cesedi, neme karşı korumalı bir ortamda tutuluyor. Rus generalin cesedi, 24 saat özel güvenlik tarafından korunuyor.