Kırşehir Kırşehir Tarihi eser Envanteri, Ören yerleri ve gezilecek yerler.
Çağırkan Kale Höyük: Kırşehir-Kaman karayolu üzerinde, Kaman ilçesine 9km.uzaklıktaki Çağırkan kasabasındadır.M.Ö.3000'den İslami Döneme kadar iskan görmüştür.
Merkez Kalehöyük: Şehir merkezinde bulunan Kalehöyük, milattan önceki dönemlerden itibaren günümüze kadar iskan görmüştür.
Hashöyük: İl merkezine 35 km uzaklıktaki Hashöyük'te yapılan kazılarda, Hitit Dönemine ait kalıntılar bulunmuştur.
Kalehöyük: Kırşehir kent merkezinde bulunan kalehöyük üzerinde yapılan yüzey araştırmalarında höyüğün M.Ö. 3000’den zamanımıza kadar kesintisiz iskan edildiği anlaşılmaktadır. Höyük üzerinde bir camii, Cumhuriyet döneminin ilk yıllarında inşaa edilen bir okul binası bulunmaktadır.
Mucur Yeraltı Şehri: Mucur ilçe merkezinde bulunan yeraltı şehri, M.S. 3. ve 4.yy.larda kurulmuştur. Yerden 7-8 m. derinlikte olan bu şehirde 42 oda, dehlizler, ahırlar, ibadet yerleri, gizli yollar ve geçitler ve havalandırma bacaları bulunmaktadır.
Dulkadirli İnli Murat Yeraltı Şehri: İl merkezine 58 km. uzaklıktaki Dulkadirli İnli Murat köyündedir. M.S.4-5.yy.'larda yapıldığı sanılmaktadır. Üç ana mekan ve bu mekanlara açılan 10 odadan oluşmaktadır.
Cami veTürbeler
Cacabey (Medresesi) Cami: Kırşehir kent merkezinde bulunan medrese Selçuklu döneminde Kılıçaslanoğlu Keyhüsrev zamanında Kırşehir beyi Cacaoğlu Emir Nurettin tarafından 1272 yılında bir gözlem evi medrese olarak yaptırılmıştır. Eser sonradan camiye çevrilmiştir. Birkaç kez onarılmış olup minaresindeki mavi çiniler nedeniyle halk arasında “Cıncıklı” camii adı ile tanınmaktadır. Medrese kesme taştan yapılmış olup kare planlıdır. Kuzeyindeki giriş kapısı işlemelidir, yapıdan ayrı olan tuğladan yapılmış çinili ve tek şerefeli minaresi ilk önce gözlem yeri olarak kullanıldığını göstermektedir. Cacabey camiinin sol bitişiğinde Cacabey’e ait bir türbe bulunmaktadır, 1272 yılında kesme taştan yaptırılmıştır, kapısı lacivert üzerine beyaz çiniler ve yazılarla bezenmiştir. Pencere kenarları ise taş süslemelidir. Türbeye camii içerisinde bulunan bir salondan merdivenden geçilerek girilmektedir. Türbeyi içi çinilerle süslü olan ve içten kubbeli çokgen piramit biçiminde bir külah örtmektedir.
Ahi Evran Camii ve Türbesi: 1482 yılında, Ahilik Teşkilatının kurucusu Ahi Evran adına yaptırılan Cami ve Türbe, il merkezinde bulunmaktadır.Türbeye, cami içinden bir merdivenle çıkılmaktadır.Kırşehir il merkezinde yer almaktadır. Zaviye planlı mescit Ahiliğin kurucusu Ahi Evran’ın türbesi ve zaviye- tekke olarak kullanılan mekanlardan oluşmaktadır.
Lala (Lale) Camii: İl merkezinde, Melik Gazi Kümbetinin hemen yanındadır. Caminin mimari tarzı, 13. yüzyılda kervansaray veya darphane olarak yaptırıldığı kanısını uyandırmaktadır.
Alaaddin Camii: Alaaddin Keykubat tarafından 1230 yılında yaptırılmıştır. Camii şehrin ortasında bulunan kale üzerindedir, Selçuklu mimari tarzında yapılmıştır, 1893 yılında tümden yıkılarak Mutasarrıf Arif bey tarafından yeniden yaptırılmıştır. Kapısındaki işlemeleri taşların Melik Muzafferüddin Behram Şaha ait medresenin taşları olduğu sanılmaktadır. Camii kesme taştan yapılmıştır, tek şerefeli minaresi vardır.
Kapucu Camii: Osmanlılar döneminde Kapucu Mehmet Paşa tarafından yaptırıldığı söylenmektedir. Şehir merkezinde bulunmaktadır.
Çarşı Camii: 1864 yılında Hüseyin bey adında bir kişi tarafından mescit şeklinde minaresiz olarak yaptırılmıştır. Kare planlı ibadet alanı ağaç bindirme tekniği ile yapılmış “ kırlangıç tavan” denilen çatı örtmektedir. İlgi çekici bu örtü sistemine sadece Erzurum ve Manisa’daki tarihi camii’lerde rastlanılmaktadır.
Türbeler: Aşıkpaşa Türbesi, Cacabey Türbesi, Süleyman Türkmani Türbesi, Muhterem Hatun Türbesi, Yunus Emre Türbesi yörede görülmeye değer eserlerdir.
Aşıkpaşa Türbesi: Kırşehir merkez Aşıkpaşa mahallesinde yer almaktadır. 13. yy.’da eserlerini Öztürkçe yazan ve Türkçe’nin zenginliğini savunan mutasavvuf halk şairi Aşıkpaşa bu türbede yatmaktadır. Türbe 1333 yılında Aşıkpaşa’nın yeğeni ve Eratna veziri Köse Peygamber Alaaddin Ali Şah Ruhi tarafından yaptırılmıştır. Türbe planı bir koridor ve mezarın bulunduğu kare bölümden ibarettir. Taç kapısına bu günkü Tıp rozetini andıran bordür çevrelemekte olup yana alınmış taç kapısının kavsarası istiridye nişi şeklindedir, tamamen mermerden inşaa edilen türbe Selçuklu mimarı sanatından sonra yeni bir mimari üslubun tek örneği olarak kalmıştır.
Melih Gazi Türbesi: 1240-1250 yılları arasında Mengücük oğullarından Melik Muzafferüddin Behram Şah adına eşi tarafından yaptırılmıştır. Türbe, köşeleri pahlı kare kaide üzerine sekizgen gövdelidir. Türk türbe mimarisinin orta asya çadır sanatından etkilendiği, hatta türbelerin kaynağının orta asya sanatı olduğu görüşünü kuvvetlendiren örneklerden birisidir. Şehir merkezinde yer almaktadır.
Kalender Baba Türbesi: Kırşehir merkeze bağlı Karakurt köyünde bulunmaktadır. Karakurt kaplıcasının yanındadır. Selçuklu hükümdarlarından Kılıçaslan tarafından 1135 yılında yaptırılmıştır. Türbenin bitişiğinde sonradan onarılan mescidi bulunmaktadır.
Fatma Hatun Türbesi: Kent merkezinde Yenice mahallede bulunmaktadır. 1266 yılında dönemin İlhanlı ileri gelenlerinden Hoca Aka Maatır tarafından Fatma hatun adına yaptırılmıştır. Türbe köşeleri üçgen pahlı, kare kaide üzerine sekizgen gövdelidir. Yapı düzgün kesme taşlarla inşaa edilmiştir.
Kiliseler
Üçayak Kilisesi: Kırşehir’in 37 km. kuzeyindedir. Yörköy-Yozgat karayoluna 6 km uzaklıkta bulunan Taburoğlu köyü yakınlarındadır. Bizans döneminden kalma kilisede üç mezhebin bir kubbe altında ibadet ettiği bilinmektedir. Kilise tuğladan yapılmıştır, sağlam bir yapıya sahip olmasına karşılık doğal etkenler sonucu bir çok yeri yıkılmış durumdadır.
Derefakılı Kilisesi: Çiçekdağı ilçesi, Kösefakılı bucağının 5 km. uzağında bulunan Derefakılı köyündedir. Hıristiyanlığın ilk kiliselerinden olması nedeniyle ilgi çekmektedir.
Aflak ve Aksaklı Kiliseleri: Mucur ilçesinin 10 km güneyindeki Aflak ve Aksaklı köylerinde kayalara oyulmuş kiliselerdir.
Kaleler
Kuş Kalesi: Kaman yakınındaki Kuş Kalesi'nin Hititler Döneminde yaptırıldığı ve Bizans Dönemi'nin sonuna kadar kullanıldığı tahmin edilmektedir.
Keçi Kalesi: Kırşehir merkezine bağlı Kızılca köyünün kuzeydoğusundadır. Bizanslılar tarafından yapılan kalenin duvar kalıntılarının bugünkü yüksekliği 2-3 m.dir. Kırşehir kalelerinin en büyüklerindendir.
Kervansaraylar
Kesikköprü Kervansarayı: (Cacabey Hanı) Kırşehir'in 23 km. güneyindeki Kesikköprü köyünde bulunan kervansaray ile yanındaki köprü, 1248 yılında Anadolu Selçuklu Devleti'nin Kırşehir Emiri Nurettin Caca tarafından yaptırılmıştır. İki ayrı renkli taştan yapılmış olan taç kapısı, taş işçiliği ile dikkati çekmektedir.
Korunan Alanlar
Seyfe Gölü Tabiatı Koruma Alanı
Kuş Gözlem Alanı
Kızılırmak Havzası
Seyfe Gölü
İl: Kırşehir
İlçeler: Mucur, Boztepe
Yüzölçümü: 14000
Rakım: 1110 m
Koruma: var
Başlıca Özellikleri: tuzlu/hafif tuzlu göl, step
Kuş Türleri: Ak pelikan (100 çift), kaşıkçı(50 çift), flamingo (2000 çift), Macar ördeği (15 çift), toy, kılıçgaga (500 çift), mahmuzlu kızkuşu (10 çift), Akdeniz martısı (500 çift), gülen sumru (500 çift) ve küçük sumru (500 çift) popülasyonlarıyla önemli kuş alanları statüsü kazanır. Kışın büyük sayılarda sukuşu bulunur (maks. 21.861), sakarca (maks.7200) ve angıt (maks. 978) bunlara örnektir.
Uyduğu Kriterler: A1, A4i, A4iii, B1i, B2. B3
Plan için tıklayınız
Hirfanlı Barajı
İl: Kırşehir
İlçeler: Evren
Yüzölçümü: 26300
Koruma: yok
Başlıca Özellikleri: baraj gölü
Uyduğu Kriterler: A1, A4i, A4iii, B1i
Kaplıcalar
Kırşehir termal turizme yönelik önemli bir potansiyele sahiptir. Kırşehir merkezde ve merkeze bağlı Karalar köyündeki Karakurt kaplıcaları, Çiçekdağı ilçesindeki Bulamaçlı kaplıcaları ile zengin termal kaynaklar bulunmaktadır.
Terme Kaplıcaları: Kırşehir merkez Kuşdilli Mahallesindedir. İstanbul Üniversitesi Tıbbi Ekoloji ve Hidro Klimatolaji araştırma ve uygulama merkezinin Kırşehir Terme kaplıcaları ile ilgili fiziksel, kimyasal ve Biyoloji analiz raporu kaplıcanın maden suyu, kalsiyum, sodyum yüklü bikarbonatlı alkanit bir su özelliğinde olduğunu belirtmektedir. Bu özellikler dikkate alınarak kaplıca suyunun eklem romatizmaları, damar sertliği ve buna bağlı hastalıkların, felçlerin rehabilitasyonunda, vegatahlif sinir bozukluğuna bağlı yetersizlikler, sürmenaj, diyabet, gud ve şişmanlık ile gelen hastalıklar, karaciğer, safrakesesi, mide, bağırsak hastalıklarında, böbrek taşlarında, hipertansiyon, kronik bronşit gibi hastalıklarda tedavi edici özellikte olduğu doktorlar tarafından söylenmektedir.
Bu termal suların kullanıldığı iki tane Kültür ve Turizm Bakanlığı işletme belgeli tesis bulunmaktadır. Tesisler Terme Kür Hotel ve Kaplıcaları ile Büyük Otel Terme’dir. Tesisler üç yıldızlıdır. ( Tel: 0 386 2121313-2144797 )
Karakurt Kaplıcaları: Kırşehir’in merkez ilçesine bağlı Karalar köyü sınırları içerisindedir. Eski kaplıca Selçuklular döneminde 1135 yılında yapılmıştır. Bu eski kaplıca yapılarının yanında birbirine yakın iki blok olarak çağdaş kaplıca kompleksi yapılmıştır. Kaplıca Kırşehir’e 15 km uzaklıktadır, kaplıcanın 50 yataklı oteli mevcuttur, kaplıcanın suyu kalsiyumbikarbonatlıdır, sıcaklığı + 48 derecedir.
Bulamaçlı Kaplıcası: Çiçekdağı ilçesi sınırları içerisindedir. Kaplıcanın 20 yataklı bir moteli vardır, suyun ısısı + 42 derecedir.
TESCİL EDİLMİŞ TAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI İLE SİT ALANLARI (AĞUSTOS 2005)
Sit Alanları
Arkeolojik Sit Alanı : 81
Kentsel Sit Alanı : -
Doğal Sit Alanı : 3
Tarihi Sit Alanı : -
Diğer Sit Alanları
Arkeolojik ve Doğal Sit : 2
Arkeolojik ve Tarihi Sit : 1
Toplam : 87
Kültür (Tekyapı Ölçeğinde) ve Tabiat Varlıkları : 49
GENEL TOPLAM : 136