Koloni nedir? Roma Kolonileri nedir?
Koloni; esasında ülkesinden ayrılıp başka bir ülkeye yerleşmiş insan topluluğu ve bu topluluğun yerleştiği yere verilen genel isimdir. Ama aynı zamanda Roma siyasi yönetim tarızında öenmli bir yerleşim sistemdir.
Roma'da Koloni: Roma'da üç yüz civarında Roma yurttaşı ile ailelerinden oluşan, kıyı savunma amacıyla kurulmuş topluluk.
Koloni (= Colonia): Yurttaşlık haklarının tümüne sahip Roma yerleşmesi. Roma ordusundan emekli olan askerlere hizmetlerine karşılık sıklıkla toprak dağıtılırdı. Ancak bu askerlere mevcut kentlerin arazilerinden vermek yerine daha çok henüz yerleşilmemiş bölgelerde kurulacak yeni yerleşimlerden toprak verme yoluna gidiliyordu. Böylelikle koloni statüsünde kurulan yeni yerleşimler sıklıkla emekli lejyonerler tarafından kurulmuştur.
MÖ 200 yılında bu tür kıyı kolonileri İtalya Yarımadasının tüm kıyılarına yayılmıştı. Romalılar, kıyıların korunmasmda deniz filoları yerine kolonileri yeğliyorlardı.
Kolonicilerin Roma yurttaşlığından kaynaklanan tüm hakları korunuyordu. Bu koloniler, Roma toprakları dışında kurulan, daha büyük Latin kolonileri gibi özerk devletler kuramayacak kadar küçüktü.
MÖ 338 yılına gelindiğinde, her iki türden kolonilerin birleşmesiyle, Roma yurttaşlarının yerleştiği daha büyük koloniler oluşturulmuştu.
MÖ 183 yılından sonra koloniler genişledikçe, kolonideki yurttaşlar Roma'da siyasal haklarını tümüyle kullanabilir, ayrıca sınırlı yargı ve mali yetkisi bulunan kendi yöneticilerini seçebilir duruma geldiler.
MÖ 2. yüzyıl sonlarına değin, yalnızca savunma amacıyla değil, topraksız azatlı kölelerle eski askerlere iş sağlamak için de koloniler kurulmuştu.
Caesar ve Augustus, Roma dışında fethedilen topraklarda eski askerler için koloni kurma uygulamasını kurumsallaştırdılar.
Koloniciler, yerli halkın Romalılaştırılmasına da katkıda bulundu, böylece yerli halkların bir bölümü kolonicilerle kaynaşarak Roma yurttaşı oldular. Bu politika MS 2. yüzyıla değin sürdü. Bu tarihten sonra koloni, bir topluluğa verilebilecek en yüksek unvan oldu.
Önceleri kolonilere çoğunlukla kurucularının, daha sonra ise aralarında birçok imparatorun da bulunduğu koruyucularının adı verildi.