İstanbul'un Beşiktaş ilçesi Kuruçeşme semtinde kültür varlığı tescil edilen ve tarihi kalıntılar bulunan alanda inşa edilen Divan Oteli inşaatı için 3 ayrı durdurma kararı çıktığı ancak Koç Holding'in İstanbul 3 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun durdurma kararlarına rağmen otel inşaatına devam ettiği haberleri sosyal medyada yoğun tepki aldı.

Takvim Gazetesi'nin haberine göre; İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Encümeni tarafından izinsiz inşaat çalışmalarından dolayı Koç Holding'e ceza kesildi. Kurul, inşaat faaliyetlerini yapan ve yaptıranlar hakkında gerekli işlemler için kurul kararı alacak. Öte yandan otelin inşa edildiği bölgede, İstanbul Boğazı'nı süsleyen erguvan, sakız ve manolya gibi 14 değişik türe ait toplam 87 ağaç bulunuyordu, 55 ağaç kesildi.

Gazetede yer alan bilgilere göre olayın detayları şöyle:

Koç Holding, Kuruçeşme'de Divan Oteli inşaatının startını verdi. Ancak neredeyse parselin tamamında tarihi kalıntılar tespit edildi. İstanbul 3 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 9 Temmuz 2015 tarihli kararıyla söz konusu kalıntıları "Kültür varlığı' olarak tescil etti. Otel inşaatının da durdurulmasına karar verdi. Ancak holding, kararı dinlemedi. Bir kısım tarihi tonozların zarar gördüğü belirlendi. Kurul ise 23 Mayıs 2019'da inşaatı tekrar durdurularak, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Boğaziçi İmar Müdürlüğü'nden konuya ilişkin rapor istedi. 16 Ağustos 2019 tarihli kararla da kültür varlığının zarar görmemesi için otel inşaatının tekrar durdurulması istendi. Ancak Koç Holding, kurul kararlarına rağmen inşaata kaldığı yerden devam etti. Belediye Encümeni tarafından izinsiz inşaattan dolayı holdinge ceza kesildi. Ayrıca otelin yapıldığı bölgedeki 87 ağaçtan 55'inin kesildiği belirlendi.

* Holding, otel inşaatına başladı ancak yapılan kazı esnasında parselde (163 ada, 70, 71 ve 72 parsel) tarihi kalıntılar ortaya çıktı. Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı İstanbul 3 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu yerinde inceleme yaptı ve 9 Temmuz 2015 tarihli kararıyla söz konusu kalıntıları kültür varlığı olarak tescil etti, inşaatın durdurulmasına karar verdi.

* Kurul, 23 Mayıs 2019'da bir kısım tarihi tonozların zarar görmesi sebebiyle inşaatın tekrar durdurularak İBB Boğaziçi İmar Müdürlüğü'nden konuya ilişkin rapor istedi. Kurul; 16 Ağustos 2019 tarihli kararında da; kültür varlığının zarar görmemesi için otel inşaatının tekrar durdurulması istendi. Ancak holding, söz konusu kurul kararlarına rağmen inşaata devam ediyor. İBB Encümeni tarafından izinsiz inşaat çalışmalarından dolayı holdinge ceza kesildi.

* İddiaya göre; holding otel inşaatının olduğu parselde birçok defa izinsiz inşaat çalışması yürüttü. Holding otelin bulunduğu parsele ilaveler de yaptı. Otelin inşa edildiği bölgede 14 değişik türe ait toplam 87 ağaç bulunuyordu. 55 ağaç kesildi. Otel inşaatının ruhsat aşamasında sunulan ağaç rölöve raporuna göre söz konusu parselde 19 adet erguvan, 14 adet sakız ağacı, 6 adet kokar ağaç ve manolya vardı. İnşaat alanındaki birçok ağaç kesilerek ya da taşınarak büyük oranda yok edildi.

* Söz konusu parseller, Boğaziçi Öngörünüm Planı'nda yer alıyor. 16 Mayıs 1986 tarihli imar durumu belgesine göre, söz konusu parseller 1/1000 ölçekli Boğaziçi Öngörünüm Planı'nda bir bölümü konut alanı, bir bölümü de yeşil alanda kalıyor ve bu parsellerde muvakkat (geçici) dahi olsa hiçbir inşaat yapılamaz durumda... Boğaziçi Kanunu'nun geçici 4.maddesine göre 163 ada, 70, 71 ve 72 parseller "Yapı yasaklı alan" da kalıyor. Parsel malikleri, 1965 yılından itibaren 20 yıllık süreçte arsalarını plan tadilatı ile turizm alanına almak için birçok başvuru yaptığı ancak bu girişimlerinden sonuç alamadı. 163 ada, 70, 71 ve 72 parsellerdeki arsalar, 13 Mayıs 1987 tarihinde Koç Grubu tarafından satın alındı. Holding, 21 Mayıs 1987 tarihinde tevhiden imar durumu için İBB'ye başvurdu. Holding; 8 Eylül 1987 tarihinde ise İBB Başkanlığı'na 5 yıldızlı konaklama tesisi yapımı için plan tadilatı talebinde bulundu.Holding 5 Ekim 1987'de ise emlak vergisi vermemek için İBB'den "Kısıtlılık" yazısı talep etti.

* Holdingin, plan tadilatı teklifi 25 Şubat 1988'de dönemin İBB Başkanı Bedrettin Dalan tarafından uygun görüldü. 28 Haziran 1988'de İBB Boğaziçi İmar Yüksek Koordinasyon Kurulu tarafından plan tadilatı onaylanarak yürürlüğe girdi. Böylece Boğaziçi Öngörünüm Alanı'nda imarsız durumda alınan 6 bin 861 metrekare büyüklüğündeki arsa 1 sene içerisinde "Turizm" imarlı hale getirildi.

* İBB'nin 15 Ağustos 1989 tarihli encümen kararı ile 70, 71 ve 72 parseller tevhid edilerek 234 parsel oluşturuldu. Bu arada söz konusu parsele ulaşımın daha rahat sağlanması için Sahil Yolu (Kazıklı Yol) yapıldı. İçinde Mustafa Kemal Atatürk'ün kız kardeşi Makbule Atadan'ın yalısının da olduğu bazı yalılara deniz tarafından yol geçirildi. Kuruçeşme Mahallesi'nde oturanların söz konusu durumdan mağdur olduğu ve holdingin şikayet ettiği öğrenildi.

Böyleydi... Böyle oldu!

* Söz konusu parsele 19 Şubat 2011'de Tekel Bayii açmak için başvuru yapıldı, yapının iskansız olduğu, binada izinsiz tadilatların yapıldığı gerekçesiyle İBB tarafından talep reddedildi. 6 Ocak 2012 tarihinden itibaren parselde otel projesine ilişkin başvurular yapıldı. Kurula ilk etapta proje ile birlikte sunulan arkeojeofizik (Jeoradar) çalışmasında parselde yeraltında herhangi bir kalıntı olmadığı yönünde rapor sunulduğu ve bu rapor doğrultusunda proje onayları yapıldığı öğrenildi.

*Kurul, geçen 23 Mayıs'ta 1708 ada 234 sayılı parselde bulunan Divan Oteli inşaatına ilişkin yeniden toplandı. Kurulun 4905 nolu kararında bir kısım tarihi tonozların zarar görmesi sebebiyle inşaatın tekrar durdurularak İBB Boğaziçi İmar Müdürlüğü'nden konuya ilişkin rapor istedi. Kurul; tarihi duvarlarda yapılan uygulamaların tespiti yapılıncaya kadar inşai faaliyetlerin durdurulması kararı aldı. Otel inşaatında yapılan incelemede; kurul kararı olmasına karşın faaliyetlerin devam ettiği tespit edildi. Kurulun; 16 Ağustos 2019 tarihli kararında; kültür varlığının zarar görmemesi için otel inşaatının tekrar durdurulması istendi. Kurulun, kurul kararına rağmen inşaat faaliyetine devam edilmesine yönelik toplanacağı ve inşaat faaliyetlerini yapan ve yaptıranlar hakkında gerekli işlemler için kurul kararı alacağı ifade ediliyor.

Prof. Dr. Hamdi Yasaman: Türkiye'nin en üst düzey şirketlerinden birinin bunu yapmasını garipsiyoruz

Kuruçeşme'deki Divan otel inşaatına komşu olduğunu belirten Prof. Dr. Hamdi Yasaman, Koç Holdingin doğaya duyarlı bir şirket olarak bilindiğine dikkat çekerek, "Orada tarihi eserler vardı. Onların korunması lazımdı, inşaat onun için gecikmişti. Onları muhafaza ettiler, kaldırdılar. Ama şimdi öyle bir demir yığını oldu ki, bu öngörünüme de aykırı bir şey. 'Duvarları aşmayacak' dendi. Kara bir leke gibi çıktı. Boğaz'da ön görünümde böyle bir inşaat; hepimiz rahatsızız hakikaten komşular olarak. Burası Koç'a ait, Türkiye'nin en önemli kuruluşlarından biri… Eğitim vakfı var, hayır işleri var, sanata ve doğaya duyarlı bir şirket olarak kabul ediyoruz. Koç gibi Türkiye'nin en üst düzey şirketlerinden birinin bunu yapmasını garipsiyoruz" dedi.

Koç Holding'in tarih ve ağaç katliamına sosyal medyadan tepki

'Koç'aman tepki başlıklı habere göre Koç Holding ile ilgili yaklaşık 5 bine yakın twit atıldı.

Kurul kararına uymayan ve ağaçlara kıyan Koç Holding, büyük tepki topladı. Skandal, Twitter'ın en çok konuşulan konularının başında yer aldı.