Kültürel Mirası Koruma Derneği (KMKD) mimari mirasın belgelenmesi ve korunması kapsamında sonuçlandırdığı iki projeyi daha basına tanıttı.

Edirne: Mimari Mirasın Belgelenmesi ve Risk Değerlendirmesi Projesi ile Mardin ve Çevresinde Süryani Somut Olmayan Kültürel Mirasının Belgelenmesini ve Yaygınlaştırılmasını içeren "Tur' Abdin'in Risk Altındaki Süryani Mimari Mirası Projesi'nin sonuçları 26 Mart Cumartesi günü saat 18:00’de İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki Cezayir Toplantı Salonlarında gerçekleştirilen tanıtım toplantısı ile açıklandı ve projeler çerçevesinde yayınlanan "Edirne: Risk Altındaki Mimari Miras" ve "Tur' Abdin'in Risk Altındaki Süryani Mimari Mirası" adlı kitaplar katılımcılara tanıtıldı.

Elmon Hançer: KMKD bir hayli yol aldı

Kültürel Mirası Koruma Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Elmon Hançer, katılanlara hoşgeldiniz diyerek tanıtım toplantısının açılış konuşmasını şu ifadelerle yaptı: "Kültürel Mirası Koruma Derneği karınca kararınca desek de bir hayli yol aldı. İnşallah bundan sonra aynı tempo ile, aynı sevgi ile aynı birliktelikle çalışmalarımıza devam edeceğiz ve bunların sonuçlarını sizlerle paylaşacağız" dedi.

Prof. Dr. Eva Şarlak: Kültürel Mirası Koruma Derneği'nin temel ilkesi gelecektir.

Kültürel Mirası Koruma Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Eva Şarlak, toplantıya katılan herkese teşekkür ederek, "Kültürel Mirası koruma yolunda bizimle yürüyen değerli konuklarla enejimizi birleştirdik. Kültürel Mirası Koruma Derneği'nin kurucu başkanı olmaktan büyük gurur duyuyorum. Bu yola koyulduğumuzda yanımızda olan çok sevgili vizyoner arkadaşımız Osman Kavala'yı da burada anmak isterim. Çünkü çok büyük katkısı var. Herkes stratejilerini gerçekleştirirken bizim de yeni stratejilerle yola çıkmamız gerektiğini burada gözlemliyoruz. Kültürel Mirası Koruma Derneği'nin temel ilkesi gelecektir. Ve kültürlerin geleceği çerçevesi ilkesinde kurgulanmıştır. Geçmiş kültür üretimlerinin mirasının önderliğinde, gelişmiş, çağdaş, aydın bir toplumun kültürel mirasa sahip çıkma ve korumayla ilgili olduğunu anlayan ve farkında olan bir toplum yaratmak önceliğimizdir. Bu da farkındalık yaratma temelinde gelişir. Kültürel Mirası Koruma Derneği somut olan ve olmayan kültrel mirası geleceğe aktarırken bilim ve teknolojik değerleri de bünyesinde sentezleyerek, kültürel birikimler alanında yaratıcı fikirlerin gelişiminde bir rol model oluşturma yolundadır" dedi.

Ayşe Nükhet Everi, Osman Kavala ile yaşadığı diyaloğu anlattı

Daha sonra söz alan Kültürel Mirası Koruma Derneği kurucu üyesi Ayşe Nükhet Everi koordinatörü olduğu Tur' Abdin'in Risk Altındaki Süryani Mimari Mirası Projesi'nin nasıl başladığını anlattı: "Şimdi size çok büyük bir projeden bahsedeceğim. Projeden bahsederken de az önce Osman Kavala'yı hatırlarken gözlerimin dolduğunu belirtmek isterim. Şu ortamda bulunduğumuz bu odanın yanındaki salonda derneğimizi kurduktan sonra yine bu salonda projeleri konuşmuştuk. aradan yıllar geçti şimdi yine bu salonda bu projelerle ilgili konuşuyoruz. Ne mutlu bize. Ben o gün de gözleşm yaşlı şekilde Osman beyin yanına gittim ve dedim ki 'Osman bey ben bir şey rica ediyorum. Herşeyden bahsettiniz, Rum Kültür Mirası, Ermeni Kültür Mirası, Musevi Kültür Mirası zikredildi ama Süryanilerin adı hiç anılmadı'... 'Aramızda Süryani yok' dedi. 'Olması gerekiyor mu?' dedim. 'Gerekmiyor' dedi. 'ben de Süryani cemaatinden sayılırım, bir şeyler yaopmak istiyorum' dedim. 'Tamam' dedi. Biz bu konuda bir şeyler yapmaya niyetlendik. Ama o kadar kötü günlere denk geldi ki bir türlü Mardin'e gidemedik ve orayla ilgili planladığımız projeleri yapamadık. Ertelendi, ertelendi, ertelendi derken sonra aramıza gelen gelen genç arkadaşlar ve özellikle de Başak Emir'in yardımı ile "Tur' Abdin'in Risk Altındaki Süryani Mimari Mirası projesine başladık ve başarı ile sonuçlandırdık" dedi.

Mustafa Akçaöz: Edirne: Risk Altındaki Mimari Mirası

Daha sonra söz alan Kültürel Mirası Koruma Derneği, Edirne: Mimari Mirasın Belgelenmesi ve Risk Değerlendirmesi Projesi Koordinatörü Mustafa Akçaöz şu açıklamada bulundu: "Edirne’de yer alan tarihi yapıların ele alındığı bu çalışmanın temel amacı, il genelinde mimarlık tarihini değerlendirmek, özellikle risk altında bulunan mimari eserlerin mevcut durumlarının tespitini sağlamak ve bilimsel önerilerle ömürlerinin uzamasına katkıda bulunmaktır. Edirne kenti iyi korunmuş ve tarihi binalara ev sahipliği yapmaktadır. Buna karşın, özellikle merkezde olmayan ve görece daha az korunmuş/risk altında bulunan çeşitli ve çok sayıda tarihi yapının varlığı bilinmektedir. Bu kapsamda çalışmalarımız özellikle merkez dışı bölgelerde Enez, Havsa, İpsala, Keşan, Lalapaşa, Meriç, Süloğlu, Uzunköprü ilçelerine yoğunlaşmıştır. Bununla birlikte Edirne Merkez İlçesi sınırlarında kalan köy ve beldelerdeki risk altındaki yapılardan da değerlendirmeye alınan örnekler söz konusudur.
Yapıların uğradıkları fiziki tahribatın yanı sıra, yapıyla ilgili özgün bilgilerin yok olması da önemli tehditlerden birini oluşturmaktadır. Belgelendirilmesi düzgün yapılmamışsa, gelecek kuşaklara aktarılacak olan mirasın değeri de kaybolmaktadır. Bu nedenle 25 Temmuz – 6 Ağustos 2021 tarihleri arasında saha çalışması yapılarak tarihi yapılar ziyaret edilmiştir. On iki günlük saha çalışması içinde Edirne ve çevresinin kültürel dokusunu anlamamızı sağlayan ve özellikle merkez dışı bölgelerde konumlanan toplam 80 yapı belgelenmiş ve en yüksek risk değeri taşıyan yapılar yayına dahil edilmiştir.
Edirne tarihini irdeleyen bir tarihçe çalışması ile birlikte yapılar tarihsel bağlam içinde incelenerek araştırılmış ve belgelenmiştir. Yapılar; Dini Yapılar, Konutlar, Kaleler, Hamamlar, Köprüler, Su Kemerleri, Endüstriyel ve Ticari Yapılar ve Kamu Yapıları gibi başlıklar altında gruplandırılmıştır. En yüksek risk altında bulunan toplam 49 yapı yayına dahil edilmiştir.
Saha çalışmalarında, binaların güncel durumları ve uğradıkları hasar belgelenerek içinde bulundukları fiziksel çevre koşulları incelenmiştir. Tarihsel araştırmalar ve saha analizleri ile toplanan tüm bilgiler, söz konusu yapının mimari özellikleri, tarihi, işlevi (veya işlevleri), içinde bulunduğu bağlam ile ilişkisi, yapıda ve malzemesindeki sorunlar uzmanlar tarafından tablolara işlenmiştir. Her raporda, yapının mimari betimlemesi ve güncel durumunun yanı sıra, risk analizi ve öneriler de yer alır. Binalardaki risklerin tespiti, bu risklerin en aza indirgenmesi için öneriler ve tehditlere karşı alınacak önlemlere yer verilmiştir. Mimari korumanın yöntemleri, her yapının durumuna ve kendi özgül bağlamına göre değerlendirilmiştir.
Çalışmalara katılan uzmanlar tarafından, incelenen tüm yapıların kültürel miras olarak öncelikleri ve maruz kaldıkları tehditler sınıflandırılarak bunların sayısal değerler olarak yansıtıldığı risk analizi tabloları hazırlanmıştır. Hasar artışının yüksek ve kapsamının geniş olduğu yapılar tespit edilerek risk altındaki yapılar arasında koruma önceliklendirmesi yapılmıştır.

Projenin, dijital teknoloji aracılığıyla belgeleme ayağındaki etkisini arttırabilmek amaçlanmıştır.
Bu bağlamda The Heritage Management Organization (HERITAGE) ve The House iş birliğiyle, mimari hususları bir arada sunmak üzere dijital teknoloji de kullanılmıştır. Bazı yapıların dijital modelleri oluşturulmuş ve 360° panoramik kayıtları alınmıştır. Seçilen yapıların 3D modelleri ve 360° panoramik görüntüleri için fotogrametri tekniği kullanılmıştır. Bu kayıtlar arasında ayrıca 360° panoramik görüntülerden oluşturulan yapı turları da yer almaktadır."

KMKD Başkanı İsmail Yavuz Özkaya: Hepinizi saygıyla selamlıyorum

Toplantıda son olarak söz alan kişi KMKD Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Yavuz Özkaya oldu. Rahatsızlığı nedeniyle toplantıya katılamadığı için online bağlantı ile video üzerinden konuklara hitap eden Başkan Özkaya, "Aslında ben rahatsızlığım nedeni ile aranızda görünmesem de baştan beri buradaydım. Salonu görüyorum. Katılanlara ve sunumlarını yapan arkadaşlara çok teşekkür ediyorum. Bu salon KMKD'nin temellerinin atıldığı ve projelerinin şekillenmesinin bir parçası olan salon. Umarım ki en kısa zamana yeni projelerle bu salonda yeniden bir arada oluruz. Hepinizi saygıyla selamlıyorum" dedi.

Saha çalışmalarının bulgularını içeren her iki projenin kitabına http://kmkd.org sitesinin yayınlar bölümünden ulaşılabiliyor. 

Yaşar İliksiz - Arkeolojikhaber.com