İtalya'dan Türkiye'ye iadesi sağlanan 1800 yıllık antik taş Lidya Kefaret Yazıtı'nın tanıtımı, Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde gerçekleştirilen törenle yapıldı.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, törende yaptığı konuşmada, kültür varlığı ve kaçakçılığıyla mücadeledeki kararlılığın, Kovid-19 salgını sürecinde ara vermeden devam ettiğini, birimlerin üstün gayretleri sayesinde Lidya medeniyetine ait milattan sonra 215-216 yıllarına tarihlenen yazıtın iadesinin sağlandığını belirtti.

Yalnızca Batı Anadolu'ya özgü bir yazıt çeşidi olan eserin, İtalyan kültür polisi tarafından 1997 yılında bir antika tüccarının iş yerine yapılan baskında ele geçirildiğini aktaran Ersoy, Bakanlık yetkililerince yapılan incelemelerde 1987 yılında Prof. Dr. Hasan Malay tarafından yayımlandığı tespit edilerek, Manisa'nın Demirci ilçesinde bulunan Apollon Aksyros Tapınağı'ndan çalındığının anlaşıldığını söyledi.

Ersoy, "İtalya'daki hukuki süreçte hakimin değişmesi, daha sonra aleyhe verilen haksız karar ve ardından temyiz girişinin 6 yıl ötelenmesi gibi sıkıntılar sebebiyle Lidya yazıtı, 20 yılı gibi aşkın bir süredir ait olduğu topraklara dönmeyi bekledi. Bakanlığımızın ısrarlı tutumu, hem Dışişleri Bakanlığımızca hem Roma Kültür ve Tanıtma Müşavirliğince davanın yerinde ve özenle takip edilmesi sonucunda Floransa'daki üst mahkeme, eserin ülkemizden kaçırılmış olduğunu kabul ederek, eser üzerindeki mülkiyet hakkımızı onaylamıştır." ifadelerini kullandı.

Bakan Ersoy, Dışişleri Bakanlığına ve süreç boyunca verdikleri bilimsel desteklerinden ötürü Prof. Dr. Hasan Malay, Prof. Dr. Sencer Şahin ve Prof. Dr. Cumhur Tanrıver'e teşekkür etti.

- "Kaçak kazı ve kültür varlıklarının tahribine sessiz kalmayın" mesajı

"Son 18 yılda 4 bin 441 eserin ülkemize iadesini sağladık. Kültür varlığı kaçakçılığıyla daha etkin bir mücadele için 2020 yılı Şubat ayı itibariyle kurumsal kapasitemizin artırılması yoluna gittik." diyen Ersoy, Kaçakçılıkla Mücadele Şube Müdürlüğünün artık daire başkanlığı olarak "Yurt İçi Kaçakçılıkla Mücadele, Yurt Dışı Kaçakçılıkla Mücadele, Eğitim ve Farkındalık Şubesi" olmak üzere branşlaşan üçlü yapıda görevine devam ettiğini dile getirdi.

Bakan Ersoy, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Kaçakçılıkla mücadele, yalnızca devlet kurumlarının çabalarıyla kazanılamaz. Tüm halkımız vatandaşlık görevi bilinciyle kültür varlıklarımıza sahip çıkmalı, korunmasında duyarlılık göstermeli, destek vermelidir. Lütfen kaçak kazılar, kültür varlıklarının tahribi, yasa dışı olarak kültür varlığı bulundurulması ve kültür varlıklarının yurt dışına çıkarılması gibi suç olan eylemlere sessiz kalmayalım.

Türkiye, kendisine ait kültür varlıklarının iadesinde gösterdiği özeni, başka ülkelerin kültür varlıklarının iade süreçlerininde de aynen sergilemektedir. Birleşmiş Milletler çatısı altında örgütlenen kuruluş ve konseylerin konu ile aldığı karar ve sözleşmelere tam olarak uymakta ve ülkelerin kültür varlıklarının korunmasına son derece titiz davranmaktayız. 2019 yılı Eylül ayı Irak hükümeti ile imzalan protokol neticesinde, 81 Irak kökenli eser kendilerine iade edildi. Yine ülkemizde tespit ettiğimiz Çin Halk Cumhuriyeti kökenli iki adet eseri, Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde gerçekleştirdiğimiz törenle Çin Halk Cumhuriyeti Büyükelçisi'ne teslim ettik. Bu alandaki çalışmalarımızı kararlılıkla sürdüreceğiz. Her eser kendi vatanında, ait olduğu yerde güzel, orada anlamlıdır."

Bakan Ersoy, kültür varlığı kaçakçılığı ile paydaşları olan Bakanlıklara, kurum ve kuruluşlara teşekkür etti.

Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zeynep Çizmeli Öğün'ün de kısa bir konuşma yaptığı programa, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan ve Bakanlık bürokratları katıldı.

- Yazıtın yeni evi Anadolu Medeniyetleri Müzesi

İtalya'ya kaçırılan, Lidyalılara ait 1800 yıllık antik taş adak yazıtı, dün gece Kültür ve Turizm Bakanlığının çabalarıyla, özel kutu içinde muhafaza edilerek 23 yıl sonra yeniden Türkiye'ye getirildi.

Lidya yazıtı, Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde ziyaret edilebilecek.

AA Yasemin Kalyoncuoğlu