Lydia - Lidya Uygarlığı

Lydia – Lidya Uygarlığı; (M.Ö. 680-546)

Lydia halkının bu bölgeye ne zaman geldiği tam belli değildir. Lydialıların dili Hint - Avrupa kökenli olmakla birlikte M.Ö. II. binyılın ikinci yarısından sonra yaşadıkları bilinmektedir.

M.Ö. 680 yılında hükümdar Gyges ile birlikte Lydia devleti güçlenmeye ve yayılmaya başlamıştır.

Sırasıyla Sadyattes ve Alyattes’ten sonra tahta çıkan zenginliği ile ünlü Kroisos (M.Ö. 560- 546) döneminde Lydia çok büyük bir devlet durumuna geldi.

Ancak, M.Ö. 547/46 yılında Pers Kralı II. Kyros başkent Sardeis’i ele geçirerek yakıp yıktı.

Böylece Lydia Krallığı son buldu.

Ülke; M.Ö. 334 yılına kadar Persler’e, M.Ö. 323 yılına kadar Büyük İskender’e, daha sonra da I. Seleukos’a, III. Antiokhos’a, Pergamon Kralı II. Eumenes’e bağlı kaldı. M.Ö. 133 yılında ise Roma İmparatorluğu’nun Asya eyaleti oldu.

Lydia’nın Anadolu’daki uygarlık mozaiğine katkısı, daha çok ekonomik alanda olmuştur.

Bu halkın insanlık tarihi, ekonomisi ve kültürüne yaptıkları katkıların en önemlisi parayı icat etmiş olmalarıdır.

M.Ö. VII yüzyılın ikinci yarısı içinde ortaya çıkan bu icadın doğal sonucu olarak, dünya ticaretinde değiş - tokuş usulünün yerini sikke ticareti almış, böylelikle iş ve ticaret alanlarında yeni ve büyük gelişmeler olmuştur.

Elektron olarak isimlendirilen madenden yapılmış olan ilk Lydia sikkeleri, biçim olarak baklaya benzemektedirler. 

Bintepe Tümülüs’leri olarak adlandırılan Lydia kral mezarlarının, tümülüsler içindeki mezar odalarında üstün nitelikli bir taş işçiliği sergilenmektedir.

Lydion olarak isimlendirilen ve bir Lydia buluşu olan koku ve krem şişeleri, yörenin parfüm ve kremlerinin ihracında kullanılmıştır.

Ayrıca, günümüzde “Karun Hazinesi”olarak geçen ve kaçak kazılar sonucu Uşak-İkiztepe Tümülüs’ünden yurtdışına kaçırılan ve uzun uğraşlar sonucu yeniden ülkemize kazandırılan “Lydia Eserleri”, dönemin sanat anlayışının güzelliğinin ve üstünlüğünün bir göstergesidir.