Lazer donanımlı insansız hava araçları ile arkeoloji dünyasında artık sıkça kullanılan Lidar teknolojisi ile Peru ormanlarının derinliklerinde, kalın bitki örtüsünün altında kaybolmuş su sistemlerinin yanı sıra, yeni İnka yapıları keşfedildi.

İnkalar'da suyun tapınımlarda önemli işlevi vardı. İnka Yöneticileri bu sebeple egemenliklerini pekiştirmek için su sistemleri kurmaya özen gösteriyorlardı. Machu Picchu bölgesi, bu tür su sistemlerine sahip en gözde merkezlerden biriydi. ÖzellikleChachabamba arkeolojik alanındaİnkalar tarafından inşa edilmiş ve zaman içinde tadilatlarla genişletilmiş benzersiz bir su kompleksi yer almaktaydı. Tarihçiler ve arkeologlar,arkeolojik araştırmalara dayanarak, su kompleksinin kesinlikle törensel işleve sahip özel önem içeren bir kutsal alan olduğunu savunuyorlar.

Arkeologlar, hidrodinamik hesaplamalara dayanarak çevrede sistemi besleyen su kanallarının olduğunun farkındaydılar ama yoğun bitki örtüsü yüzünden o kanalların yakın zamanda keşfi pek mümkün görünmüyordu. Lidar adı verilen Lazer yardımı ile uzaktan tarama sistemleri, bu tür arkeolojik kalıntıların ortaya çıkarılması açısından arkeologları sevindiren bir gelişmeydi.

3D teknolojisini lazer donanımlı insansız hava araçları ile birleştirilerek, sistemi besleyen su kanallarının keşfini hedefleyen bir proje geliştirildi.Geniş alanı kapsayan ve rahat hareket etmeyi engelleyen yoğun bitki örtüsü ile kaplı bölgededaha önce uygulanmamış metodoloji kullanıldı.Proje aynı zamanda alanda hidrodinamik analizleri gerçekleştirmeyi ve su sistemlerinin bilinmeyen olası işlevlerini anlamayı da hedefliyordu.

Bu amaçla gerçekleştirilen araştırmanın sonuçları, Ocak 2022 tarihli The Journal of Archaeological Science'de (Arkeoloji Bilimi Dergisi) yayınlananChachabamba arkeolojik sahasında (Machu Picchu Ulusal Arkeoloji Parkı, Peru) karasal ve İHA lazer taramasından elde edilen 3B modellere dayalı İnka su kanalı akış analizi (Inca water channel flow analysis based on 3D models from terrestrial and UAV laser scanning at the Chachabamba archaeological site) başlıklı makale ile yayınlandı.

Makaleye göre; lazer destekli drone araçları ile gerçekleştirilen;uzaktan algılama (lidar), tarama ve 3D Modelleme teknolojileri, daha önce su temin kanallarının hidrodinamik işlevleri ile ilgili tahminleri doğrulamanın yanı sıra bitki örtüsü içinde kaybolmuş bir grup İnka yapısının da keşfedilmesini sağladı.

Vilcanota Vadisi'nde bulunan Chachabambakutsal alanının eteklerinde, 15. yüzyıldan kalma İnka şehrinin ana kalıntılarından yaklaşık 8 kilometre uzaklıkta bir düzineye yakın küçük yapı tespit edildi.

2019'da Belize'deki yağmur ormanında devasa antik Maya çiftliğini ve yakın zamandaHonduras'ta kayıp bir şehri ortaya çıkarmayı sağlayanlidar taraması, arkeologların bir zamanlar çok tehlikeli olduğu için ulaşamadığı veya hiç bilmedikleri alanları inceleme açısından arkeolojik araştırmalardaki önemini artırıyor.

www.arkeolojisanat.com