Makedonya'nın güneydoğusunda bulunan Ustrumca şehrinde yaşayanlar, buradaki Osmanlı eserlerinin restore edilmesini istiyor

USTRUMCA: Makedonya'nın güneydoğusundaki Ustrumca şehrindeki Osmanlı eserleri restore edilmeyi bekliyor.

Şehrin adının, içinden geçen Struma Nehri'nden ya da "Üstü Rumca" ifadesinden geldiğine ilişkin iki rivayet bulunuyor. "Üstü Rumca" ifadesi, şehrin üst kesiminde yaşayan halkın Rumca konuşması nedeniyle kullanılıyordu. Şehrin alt kesiminde yaşayanlar ise Türkçe konuşuyordu. Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı'nda Bulgar, Yunan ve Sırp saldırılarına maruz kalan ve baskılar nedeniyle Türkiye'ye göç veren şehirde bugün hala akıcı bir şekilde Türkçe konuşanlara rastlamak mümkün.

Şehre yukarıdan bakan Çar Kuleleri'nin bulunduğu tepenin yamacında yaklaşık 6 bin Türk yaşıyor. Bu eski Türk mahallesindeki tarihi Katib Durak Orta Camisi'nin, Müslüman nüfusun azalması nedeniyle kapatılmasının ardından 1985 yılında Seyit Muhammed Nur Camisi inşa edildi.

Yeni caminin imamı Mithat Ahmet, caminin ilk olarak minaresiz, küçük bir cami olarak inşa edildiğini, 1990 yılında ise genişletildiğini belirterek "Seyit Muhammed Nur, Mısırlı büyük bir alim ve müderris olarak buraya gelmiş, yaşamış. Peygamber Efendimizin neslinden gelir. Ona ithafen bu caminin ismini koyduk. Minaremiz ise iki yıl önce farklı yerlerden gelen desteklerle inşa edildi." dedi.

Osmanlı eserleri restore edilsin

Şehirdeki ender Osmanlı eserlerinden biri, bugün bakımsızlık nedeniyle geçmişteki günlerini adeta mumla arayan Katib Durak Orta Camisi. Balkanlar'daki birçok Osmanlı camisi hakkında olduğu gibi, Ustrumca'daki bu cami hakkında da "temellerinde kilise var" iddiası ortaya atılarak camide arkeolojik kazı yapılmış.

Tarihi caminin içinde bulunduğu duruma üzüldüğünü söyleyen imam Ahmet, "İnşallah başta Türkiye olmak üzere, destek verilirse o camimizi tekrar faaliyete geçirmek istiyoruz." diye konuştu.

Kendisini "İvo Amca" olarak tanıtan Ustrumcalı bir Makedon da başta tarihi Katib Durak Orta Camisi olmak üzere şehirdeki Osmanlı eserlerinin restore edilmesini ve şehrin kültürel zenginliğine kazandırılmasını istediklerini söyledi.

Eski Türk mahallesi sakinlerinden İvo, geçmişte birlikte yaşadıkları Türk komşularıyla çok iyi geçindiklerini belirterek birçok ailenin göç etmesiyle mahallenin "eksik kaldığını" ifade etti.

Ramazanların Türk komşularıyla ayrı bir güzellikte geçtiğini kaydeden İvo, "Bizleri iftara davet ederlerdi. Muhteşem bir atmosfer vardı." dedi.

Eski Türk mahallesinin diğer Osmanlı eserleri

Katib Durak Orta Camisi'nin yanı sıra eski Türk mahallesindeki bir diğer Osmanlı eseri, daha önce postane, bugün ise müze olarak kullanılan bina. Ustrumca halkı binayı bugün dahi "Türk Postanesi" olarak adlandırıyor.

Mahalledeki bir başka Osmanlı eseri de isminin "Hünkar Camisi" olduğu rivayet edilen cami. Bugün harabe bir şekilde şehirdeki birkaç evin bahçesinde kalıntıları bulunan cami de gün yüzüne çıkarılmayı bekleyen Osmanlı eserleri arasında.

AA Vedat Abdul