Muş'un Malazgirt ilçesinde, Malazgirt Meydan Muharebesi'nin yapıldığı yerlerin belirlenmesi için başlatılan sondaj kazıları kapsamında tespit edilen mezarlardan 5'i açıldı.

"Malazgirt Savaş Alanının Tespiti, Tarihi ve Arkeolojik Yüzey Araştırma" projesi kapsamında Örenşar köyünün sırtlarındaki 1800 rakımlı tepede başlatılan kazı çalışmaları devam ediyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünce desteklenen, Ahlat Müze Müdürlüğü başkanlığında, Muş Alparslan ve Muğla Sıtkı Koçman üniversitelerinin iş birliğiyle yürütülen çalışmalarda tespit edilen mezarlarda kemik parçalarına rastlandı.

Müslümanlara ait olduğu değerlendirilen mezarlardaki kemiklerden alınan numuneler, karbon-14 testi için laboratuvara gönderilecek.

Marmara Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Eski Çağ Tarihi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kemalettin Köroğlu, yaptığı açıklamada, Malazgirt ilçesi ile Süphan Dağı arasındaki bölgede Malazgirt Savaşı'nın yerini belirlemek için yüzey araştırması ve sondaj çalışması yaptıklarını söyledi.

Bu çalışmaya 10 üniversiteden farklı alanlarda 30 akademisyenin katıldığını belirten Köroğlu, şöyle devam etti:

"Projenin 3. etap çalışmaları kapsamında Örenşar köyünün yakınındaki şehitlik olarak anılan ve Alparslan Türbesi olduğuna inanılan tepedeyiz. 2. etap çalışmalarımızın sonunda bu tepede doğu-batı doğrultusunda İslami geleneklere uygun ve yüzeyden görülebilen çok sayıda mezar kalıntısı belirledik. Bu mezar kalıntıları birçok bakımdan farklı özellikler taşıyor. Hepsi birbirine benzer teknik ve yöntemlerle yapıldığı anlaşılan bu mezarlar bölgedeki taşlardan inşa edilmiş gibi görünmektedir. Mezar şahideleri sadece bir kıs mında görülüyor. Bunları değerlendirdik ve izlerini araştırdığımız Malazgirt Savaşı ile ilgili olabileceğini düşündük. Bundan dolayı burada sondaj yapmaya karar verdik. Proje yöneticimiz Prof. Dr. Adnan Çevik'in değerlendirmesi de bu yöndeydi."

Köroğlu, 3. etap çalışmalarını bu tepede yoğunlaştırdıklarını ve ilk önce alçak kesimde 4 sondaj çalışması, daha sonra da üst kısımda sondaj kazısı yaptıklarını anlattı.

- "Testler mezarların tarihi hakkında net bilgi verecek"

"Burası büyük ihtimalle tarihin çok eski devirlerinden özellikle ikinci bin yıldan beri kutsal olarak kabul edilen bir nokta." diyen Köroğlu, şunları kaydetti:

"Soldaki yüksek tepede yüzeyden sayabildiğimiz ve kurgan olarak tanımlayabileceğimiz özellikler gösteren taş yığınları var. Kurgan geleneği milattan önce ikinci bin yılda bu bölgede yaygın. Özellikle Süphan Dağı'nın eteklerinde, doğusunda, batısında, kuzeyinde, Ağrı'da, Doğu Anadolu'da Muş ve Erzurum hattının doğusundaki alanda çok sayıda kurgan belirlenmiştir. Kurganların dışındaki bazı mezarları defineciler tahrip etmiş ve açmış. Bu mezarları temizlemeye karar verdik. Biri defineciler tarafından açılmış 5 mezarı açtık, iskeletlere ulaştık. Bunların ölü gömme geleneklerini, mezarların yapılışını, iskeletin mezara konuş biçimini ve çıkabilecek başka buluntuları değerlendirerek bir ön fikir ortaya çıkaracağız. İskeletlerden alacağımız numuneleri karbon-14 testine göndereceğiz. Bu testler mezarların tarihi hakkında net bilgi verecek."

Mezarlıklardan elde ettikleri verilerin Malazgirt Savaşı ile ilişkisini kurmaya çalışacaklarını aktaran Köroğlu, "Çalışmalarımız bu aşamaya geldi. Malazgirt ve Süphan Dağı arasındaki Malazgirt Ovası'nda belirlediğimiz diğer noktalarda da bu ve benzeri çalışmaları sürdüreceğiz." dedi.

AA  Şener Toktaş