Eski çağlarda, kale kuşatmalarında, ağır taş, gülle fırlatmakta kullanılan, bir ucunda kepçe, diğer ucunda ağırlık bulunan, kaldıraç temeline dayalı ilkel savaş aracı mancınık Türkiye'de ilk kez minyatür haliyle yeniden tasarlandı. Avrupa'da pek çok örneği bulunan çalışma, Türkiye'de ilk kez yapıldı.

Türkiye Anıt Çevre Turizm Değerlerini Koruma Vakfı'nın desteğiyle Orta Çağ'daki savaşlarda, kuşatmalarda ve hatta İstanbul'un fethi sırasında kullanılan mancınık, birebir haliyle minyatür olarak Türkiye'de yeniden vücut buldu.

Eski çağlarda, kale kuşatmalarında, ağır taş, gülle fırlatmakta kullanılan, bir ucunda kepçe, diğer ucunda ağırlık bulunan, kaldıraç temeline dayalı ilkel savaş aracı mancınık Türkiye'de ilk kez minyatür şekli ile yeniden tasarlandı.

Tarihçi Özkaya ve mekanik sanatçısı Aşıkoğlu, Türkiye Anıt Çevre Turizm Değerlerini Koruma Vakfı'nın desteğiyle tasarımlarını hayata geçirerek mancınığın birebir minyatürünü yaptı.

Sefa Özkaya, 15. yüzyıla kadar kullanıldığı bilinen mancınıkla savaşlarda top ya da yanıcı madde atıldığını söyledi.

Mancınığın Avrupa'daki müzelerde sergilendiğini ancak Türkiye'de şimdiye kadar yapılmadığını belirten Özkaya, "Askeri tarih çalışmaları için mancınık çok önemli. Biz de Türkiye'de vatandaşlara mancınığı anlatmak ve tanıtmak amacıyla Yücel Aşıkoğlu ile yeniden yapmak istedik." dedi.

Özkaya, mancınığın İstanbul'un fethi esnasında kullanıldığını bildiklerini fakat Türkiye'de 550 yıldır mancınık inşa edilmediğini ifade ederek, şunları anlattı: "Türkiye'de ilk defa 5,5 asır sonra yeniden mancınık inşa edildi. Bir ilki gerçekleştirdik. Bazı versiyonları vardı fakat onlar 'katapult' adı verilen basit bir kepçe mekanizmasıydı. Profesyonel değildi. Gençlerimizin ve çocuklarımızın artık tarihe daha büyük bir merak sardığını görüyoruz. Konferanslarımızda çocukların ve gençlerin geldiğini görüyoruz. Bunlar umut verici gelişmeler. Batı'da çok daha fazla sayıda çalışma varken Türkiye'de yok. Vatandaşların, gençlerin, çocukların, askeri tarih konusunda bilgi sahibi olmaları ve gelecekteki askeri çalışmalar açısından mancınık son derece önemli. Verdiğimiz konferanslarda da mancınığı tarih meraklılarıyla buluşturuyoruz. Bu eserimizi müzeye bağışlama yoluna da gidebiliriz."

Mancınık benzeri aletler uçak gemilerinde kullanılıyor

Özkaya, mancınık benzeri silah aletlerinin 21. yüzyılda da kullanıldığını dile getirdi.

Bu aletin, ABD uçak gemilerinde, uçağı daha süratli çekmek ya da fırlatmak amacıyla katapult ismiyle kullanıldığını belirten Özkaya, "Mancınık önceden 50-60 kuruşluk gülleler atarken şimdilerde 120-130 milyon dolarlık F-35 uçaklarını fırlatıyor." diye konuştu.

Özkaya, dizi ve sinema filmlerinde de mancınık konusunda kendilerine talep geldiğini sözlerine ekledi.

Mancınığı atölyesinde yapan tarihçi ve mekanik sanatçısı Yücel Aşıkoğlu da Boğaziçi Üniversitesinin Tarih Bölümünden mezun olduğunu söyledi.

Ahşap atölyesinde şimdiye kadar birçok eser yaptığını ifade eden Aşıkoğlu, şunları kaydetti: "2000 yılında mancınıkla ilgili edindiğim bilgilere dayanarak ufak bir mancınık yaptım. Şimdi ise yüksekliği 1 metre civarında, ahşap ve bazı kısımlarda metal kullanarak aslına uygun mancınık inşa ettim. Mancınığı yaparken tarihi çizimleri birebir uygulamaya çalıştım. Atölyemde bir aylık sürede mancınığı tamamladım. En büyük hayalim birebir boyutta mancınık yapmak."

AA