Massalia Massilia neresidir?

Massalia: Romalı yazarlara göre Massilia. Marsilya.

Fransa’nın güne­yinde, Rhone Deltası’nın doğusunda sahil kenti.

Yaklaşık MÖ 600’de Foçalı koloniciler tarafından kurulmuştur. Yerleşimin kurulması, Foçalıların lideri Phokis ile yöreye hakim olan Liguria kralı Nannus’un kızı Gyptis’in evlenme­si ile mümkün olabilmiştir.

Nadir bulunan metallerin ticareti yoluyla hızla gelişen kent İspanya ve Korsika’da ticaret noktaları oluşturmuştur.

Kartaca’nın gelişimine bağlı olarak Massalia’nın büyüme hızı MÖ 5. yüzyılda azalmış, Pytheas’ın İngiliz Adaları ve Baltık bölgesi keşif seferi sırasında (MÖ 4. yüz­yıl sonlan) tekrar artmıştır.

Yunan kent devletleri arasındaki mücadelelerden uzak durmuş, Delphoi ile ilişkilerini canlı tutmuştur. Hellenistik Dönemde Roma’yı desteklemesinin karşılığını hakimiyet alanını arttırmasıyla aldı.

MÖ 2. yüzyıl ortasında surlar ile çevrildi ancak bu surlar Caesar’ın kuşatmasına dayanamadı. Pompeius ile ittifak yaptığı için MÖ 49’da Caesar’ın birlikleri ta­rafından kuşatılıp işbirliğine zorlandı, arazisinin çoğunu Arelate’e kaptırdı, buna rağmen özgürlüğünü MS 1. yüzyıla dek korudu.

Bu dönemden sonra ticari önem açısından düşüşe geçti fakat Yunan kültürünün canlı olduğu bir merkez ve eğitim kenti olarak ününü korudu.

Massalia 600 üyeli bir meclis tarafından, Ionia geleneği yasalarıyla yönetiliyordu.

Ayrıca eski inancını ko­ruyup Artemis, Apollon, Kybele tapırtılarını devam ettirdi.

Tacitus bu kent­te yerli kültürün Hellen kültürü ile eşi görülmemiş derecede kaynaştığını ya­zar.

Erken bir dönemde Hıristiyanlaşan kent Yunan dilini kullan­mayı MS 5. yüzyıla dek devam ettirdi.