İzmir'in Torbalı ilçesinde bulunan Metropolis Antik Kenti'nde, ilk kez içinde bir aileye ait kemik parçaları ile çeşitli hediyelerin yer aldığı oda mezarlara rastlandı. Kazı sonuçları; Metropolis'in Helenistik dönemde Akdeniz’in ticaret merkezi olduğunu gösteriyor.
Ana Tanrıça Kenti Metropolis’te ilk kez aile mezarına rastlandı.
Bu zamana kadar hep tek kişilik mezarların bulunduğu Metropolis’te ilk kez Antik dönemin önemli mezar yapılarından biri sayılan ve M.S. 1. yüzyıla tarihlendirilen tonozlu oda mezarlara rastlandı. Mezar odalarında aile, akraba ve dostların ölünün arkasından gerçekleştirdiği bir ritüel olduğuna işaret eden kandil, bronz ayna ve kaşık, cam ve seramik gözyaşı şişesi gibi mezar hediyeleri bulundu. Oda mezarlarda en çok rastlanan obje ise karanlıkta ölünün yolunu aydınlatması amacıyla konulan kandiller oldu.
İki yıldır devam eden “Metropolis Çevresindeki Yüzey Araştırmaları” kapsamında şehrin ticari hayatıyla ilgili önemli buluntulara da ulaşıldı. Buna göre; bölgenin asayişi ve ticaret kervanlarının güvenliği, kent çevresindeki düşük rakımlı tepelerde yürütülen kazılarda ortaya çıkarılan Helenistik kaleler ile sağlanıyordu. Anadolu, Ege adaları, Atina, Karadeniz kıyıları ve İskenderiye başta olmak üzere birçok Akdeniz kentine yapılan şarap ve zeytinyağı ihracatının merkezi konumundaki Metropolis için güvenlik hayati önem taşıyordu.
Sabancı Vakfından yapılan açıklamaya göre, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün izni, Sabancı Vakfının iş birliğiyle sürdürülen Metropolis Antik Kenti'nde 2017 yılının kazı çalışmaları tamamlandı.
Kazı çalışmalarında, kentteki sosyal yaşama ve ölü gömme adetlerine ışık tutan buluntular tespit edildi. Yüzey araştırmalarıyla da Metropolis’in ticari hayatına dair önemli yapılar kayıt altına alındı.
- Oda mezarlar
Şimdiye kadar hep tek kişilik mezarların bulunduğu Metropolis’te, ilk kez antik dönemin önemli mezar yapılarından biri sayılan ve milattan sonra birinci yüzyıla tarihlendirilen tonozlu oda mezarlara rastlandı. Mezar odalarında aile, akraba ve dostların ölünün arkasından gerçekleştirdiği ritüel olduğuna işaret eden kandil, bronz ayna ve kaşık, cam ve seramik gözyaşı şişesi gibi mezar hediyeleri bulundu.
Oda mezarlarda en çok rastlanan obje ise "ölünün yolunu aydınlatması" amacıyla konulduğu düşünülen kandiller oldu.
Şimdiye kadar 11 binin üzerinde tarihi eserin gün yüzüne çıkartıldığı ve "ören yeri" statüsü kazanan antik kenti son iki yıldır binlerce yerli ve yabancı turist ziyaret etti.
- Antik çağda aile kavramı
Kazı Başkanı Manisa Celal Bayar Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Doç. Dr. Serdar Aybek, Metropolis’te ve çevresinde yürütülen çalışmalarla yeni keşiflerin yapıldığını vurguladı. Kazılarda hem Metropolis halkının sivil yaşamına hem de çevre kentlerle ilişkilerine dair pek çok yeni buluntularla karşılaştıklarını anlatan Aybek, "Kentte ilk kez gördüğümüz tonozlu oda mezarlar, Metropolis halkının kültürel izleri ve ölü gömme adetleri ile ilgili önemli veriler ortaya koyuyor. Yeni buluntulara göre Metropolis’te aile kavramı milattan sonra birinci yüzyılda sağlam temellere dayanıyor, toplumda saygı görüyor. Kaleler ise kentin, döneminin ticari hayatında üstlendiği kilit noktaya vurgu yapıyor. 27 yıldır tarihin izini sürdüğümüz kazı çalışmalarını yepyeni keşiflerle tamamlamaktan mutluluk duyuyor; önümüzdeki yıllarda sürdüreceğimiz kazı çalışmalarıyla bu keşiflere yenilerini eklemeyi hedefliyoruz’’ dedi.
Sabancı Vakfı Genel Müdürü Zerrin Koyunsağan ise vakıf olarak kültürel mirasa sahip çıkmayı, dünya tarihi için önemli bir kenti gün ışığına çıkarmayı hedeflediklerini bildirdi.
Arkeolojik Kazı çalışmalarına ilişkin bilgileri paylaşan Koyunsağan, şunları kaydetti:
"“Sabancı Vakfı olarak, Ana Tanrıça Kenti Metropolis’in kazı çalışmalarına verdiğimiz destekle kültürel mirasımıza sahip çıkmayı, dünya tarihi için önemli bir kenti gün ışığına çıkarmayı hedefliyoruz. Metropolis Antik Kent kazı çalışmalarını heyecanla takip ediyor; zenginliği ve derinliğiyle hayranlık uyandıran bu kentteki yeni buluntuların mutluluğunu paylaşıyoruz. Kente ve kültürel mirasımıza değer katan çalışmanın her yeni yılda bu denli önemli gelişmelerle ilerlemesinin arkasında başarılı bir ekip var. Vakfımız adına Doç. Dr. Serdar Aybek ve ekibine teşekkür ediyorum. Metropolis’in geleceğe taşınmasında pay sahibi olmaktan büyük mutluluk duyuyor, herkesi bu kentin güzelliklerini görmeye davet ediyorum” dedi.
Stoa Duvarı restorasyon çalışmaları tamamlandı
2017 yılında kazı çalışmaları ile eşzamanlı olarak milattan önce ikinci yüzyılda inşa edilen 2 bin 200 yıllık Stoa’nın da restorasyon çalışmaları tamamlandı. Helenistik Stoa’nın arka duvarının bir bölümü orijinaline birebir uygun bloklarla ve yöntemlerle yeniden ayağa kaldırıldı.
Metropolis Antik Kenti Ören Yeri ziyaretçilerini bekliyor
‘Ören yeri’ statüsü kazanan Metropolis, iki yıldır yerli ve yabancı binlerce ziyaretçisini ağırlıyor. Bu zamana kadar devam eden çalışmalarla 11 binin üzerinde tarihi eser gün yüzüne çıkartıldı. Gelecek sezonda da kazı çalışmaları devam edecek Metropolis’in yeni buluntulara ev sahipliği yapması bekleniyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ve Manisa Celal Bayar Üniversitesi adına yürütülen proje, başta Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın önemli katkıları yanında, Sabancı Vakfı, Torbalı Belediyesi ve TTK (Türk Tarih Kurumu) tarafından destekleniyor. MESEDER (Metropolis Sevenler Derneği) ile yurt içi ve yurt dışından farklı üniversiteler de Metropolis’in arkeolojik alan çalışmalarına katkı sağlıyor. Metropolis, satışa çıkarılan biletler veya müze kart ile gezilebiliyor.
arkeolojikhaber.com