Muğla'nın Milas ilçesindeki Euromos Antik Kenti'nde yürütülen arkeoloji kazılarında bulunan bir erkek kafatasını inceleyen arkeologlar, 2 bin 200 yıl önce beyin ameliyatı geçirdiğini belirledi. Arkeologlara göre bazı mezarlarda tıp aletleri ele geçmesi de Euromos'un beyin ameliyatını gerçekleştirebilecek düzeyde doktorların varlığını gösteriyor.

Milas'ın Selimiye Mahallesi'ndeki antik kentte, Türkiye'nin yanı sıra yurt içi ve yurt dışından akademisyen ve öğrenciler, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Abuzer Kızıl başkanlığında arkeolojik kazı çalışması gerçekleştiriyor.

Antik dönemin en iyi korunmuş tapınaklarından Zeus Lepsynos'un da içinde olduğu Euromos Antik Kentinde yürütülen kazının başkanı Kızıl, Euromos'un kendi döneminde Mylasa'dan sonra gelen en önemli kent olduğunu söyledi.

Euromos'un konumu itibarıyla Anadolu'nun en şanslı antik kentleri arasında yer aldığını aktaran Kızıl, buranın Karya Krallığı'nın önemli merkezlerinden biri olduğunu belirtti.

Arkeolojik kazılarda 20'ye yakın mezar bulundu

Kentte yürütülen kazı ve bilimsel çalışmalarda, Euromos halkına dair önemli bilgiler ortaya çıkardıklarını belirten Kızıl, karşılama merkezine elektrik hattı döşenmesi için yürütülen çalışmalar sırasında mezarlara rastlandığını hatırlattı.

Kızıl, arkeologlar tarafından gün yüzüne çıkarılan 20'ye yakın mezardan elde edilen arkeolojik buluntu ve iskeletlerin, bilim insanları tarafından incelemeye alındığını bildirdi.

Çalışmalarda iskelet ve kemikler üzerindeki incelemelerde önemli bilgilere ulaşıldığını vurgulayan Kızıl, şunları kaydetti: "İskeletler üzerine yoğun bir çalışma yürüterek Euromos halkının ölüm nedeni, sağlık problemleri ve anatomik bilgileriyle ilgili çok önemli verilere ulaştık. Genel anlamda Euromosluların salgın hastalıklar hariç, sağlıklı, güçlü kuvvetli insanlar olduğunu söyleyebiliriz. Gaziantep Üniversitesi Antropoloji Bölümünden Nazlı Aktaş, iskeletler üzerinde çalışmalar sürdürüyor. Bu çalışmalar esnasında Euromos halkının ölüm nedenleri, sağlık problemleri ve anatomik bilgileriyle ilgili çok önemli sonuçlar elde edildi. Euromos'taki mezarlarda bir kafatasında görülen ameliyat izinin ve tıp aletlerinin, kentin 2 bin 200 yıllık tıp tarihine ışık tuttuğunu söyleyebiliriz. Beyin ameliyatı gerçekleştirilen kafatası yetişkin bir erkek bireye ait. Bu ameliyatın, bir baş ağrısıyla ya da kafatasındaki bir problemle ilgili olduğunu düşünüyoruz."

Bazı mezarlarda tıp aletleri ele geçmesinin Euromos'un beyin ameliyatını gerçekleştirebilecek düzeyde doktorların varlığını gösterdiğini anlatan Kızıl, kentte bu anlamda önemli çalışmalar yapıldığını görebildiklerini dile getirdi.

- "Euromoslu iki kadın doğum sırasında ölmüş olabilir"

Euromos halkının o dönemki antropolojik yaşantısıyla ilgili de çok önemli veriler elde edildiğini belirten Kızıl, "Enfeksiyona bağlı hastalıklar sebebiyle kadınların ve çocukların genç yaşta öldüklerini tespit ettik. Diğer önemli veriler, 20’ye yakın mezar içerisinde iki cenin iskeletine rastlanması ve bazı kadınların genç yaşta hayatlarını kaybetmesi. Bu iki unsuru birleştirdiğimizde, Euromos'ta yaşayan iki genç kadın doğum esnasında yaşamlarını yitirmiş olabilir." diye konuştu.

Durmuş Genç - Volkan Yıldız