Naksos adası ve antik kenti neresidir?

1. Naksos: Ege Denizi’nin güneybatısındaki Kiklad ada grubunun en büyük adası.

MÖ 3. ve 2. binde adada yoğun bir nüfus olduğunu gösteren arkeolojik buluntular vardır.

Miken Döneminde (MÖ 1400-1100) de önemini koruyan kentin gelişimini, MÖ 7. yüzyıldan itibaren yazılı kaynaklardan takip edebiliriz. Lelantin Savaşı’nda Khalkis tarafında savaştı. Yine Khalkis ile birlik­te Sicilya’nın kolonileştirilmesine girişti. Aynı isimli Naksos kentini MÖ 735’te kurdu. Komşusu Paros ile sürekli mücadele içinde bulundu. Ege Denizi’nin orta kesimindeki ticareti kontrol etme gayesi ile yapılan bu mücadele Hellenistik Döneme değin sürdü. Rakibi Paros’un doğuda koloni kurmasına karşı­lık Naksos koloni hareketi için batıyı tercih etti.

MÖ yaklaşık 540-524’te Lygdamis tiran olarak adayı yönetti. Onun kovulmasından sonra gücünün zirvesine ulaştı ve Paros da dahil olmak üzere diğer Kiklad adalannı kontrolünde tuttu. Delos’a gönderdiği hediyelerden Naksos’un MÖ 7. ve 6. yüzyıl­daki gücü ve zenginliği anlaşılabilir.

Aristoteles’e göre Arkaik Dönemde (MÖ 800-480) varlıklı Naksoslular villalarda oturmayı tercih edermiş.

MÖ 500/499’daki kuşatmaya direndi ancak MÖ 490’da, Naksos’un eski düşmanı Miletos’tan yardım alan Perslerin eline geçti, tapınakları yağmalandı.

MÖ 480’de Yunan donanmasına gemi desteği sağladı. Attika-Delos Deniz Birli­ğine üye oldu ancak yaklaşık on yıl sonra birliğe ilk isyan eden üye oldu. Bu isyanın bastırılması ve haraca bağlanmasının ardından MÖ 450’lerde ada­ya Atina’lı göçmenler yerleştirildi.

II. Peloponnesos Savaşı’nın son dönemle­rinde Sparta’ya destek verdi. MÖ 378’de İkinci Deniz Birliğine üye oldu. Zi­ra dönemin büyük siyasi güçleriyle (Sparta, Atina, Hellenistik krallıklar) baş edemeyecek kadar güçsüzleşmişti.

Roma dönemi kaynaklarında adı pek geçmez.

Ada Yunan heykel sanatının öncüsü olan Kikladik mermer idollerin ana üre­tim yeridir. Üretilen idolleri pürüzsüz hale getirmede kullanılan zımpara da doğal kaynak olarak Naksos’ta bulunur.

Yunan mitolojisinde tanrı Dionysios’un doğum yeri olarak geçer.

2. Naksos: Sicilya’nın doğu sahilinde, Catana ile Messana arasında kent.

Acesines (Alcantara) Irmağı ağzına yakın bir yerde bulunan kent MÖ 735/734’te Naksos Adası ve Khalkis’ten gelen koloniciler tarafından Thoukles’in önderliğinde kurulmuştur.

Tüm antik yazarlar Naksos’un Sicilya’daki en eski Yunan kolonisi olduğunda hemfikirdir.

Yaklaşık MÖ 495’te Gela ti­ranı Hippokrates’in saldırısına uğradı, yurttaşları sürüldü.

Kentteki yaşam an­cak MÖ 460’tan sonra tekrar başlayabildi. Syracusae ve Atina arasındaki mü­cadelede Atina’nın tarafında yer aldı. Atina’nın yenilmesinden sonra Dionysios I MÖ 404/403’te kenti hile ile ele geçirdi, tahrip etti ve arazisini yerel halk Sikellere verdi.

MÖ 4. yüzyılın ikinci yarısında eski kentin yıkıntıların­dan kurulan Tauromenion isimli yeni kent varlığını küçük ölçekte de olsa Bizans Dönemine değin sürdürdü.

3. Naksos: Kyklad takımadalarından Naksos adasına adını veren kurucu kahraman.

Bir efsaneye göre Naksos Karyalı göçmenlerin başında eskiden Dia adını taşıyan bu adaya gelmiş, yerleşmiş ve ona adını vermiştir. Bu olay Theseus'tan üc kuşak önce olmuştur. Başka bir kaynakta onun Endymion'la Selene'nin oğlu olduğu, daha başkasında da Apollon'la Akallis'ten doğduğu söylenir. Efsanelerin birleştiği bir nokta Naksos adasının Anadolu'dan gelme göçmenlerle meydana getirildiğidir.