İber Yarımadası'ndaki tarih öncesi yerleşim alanlarında süren arkeoloji çalışmaları, Neandertallerin 65 bin yıl önce, ateşi kontrol ederek tutkal üretiminde kullandığı adeta bir fabrikayı andıran üretim merkezi ortaya çıkardı. Tarih öncesi atölye, Homo Sapiens türü bölgeye gelmeden yaklaşık 20 bin yıl önceye tarihleniyor ve Neandertallerin mühendislik becerilerinin sanılandan daha ileri olduğunu gösteriyor.

Quaternary Science Reviews dergisinde 12 Kasım tarihinde; Juan Ochando, Francisco J. Jiménez-Espejo, Francisco Giles-Guzmán, Carlos Neto de Carvalho, Jose S. Carrión, Fernando Muñiz,Juan Manuel Rubiales, Pedro Cura, João Belo, Stewart Finlayson,Belen Martrat, Barend L. van Drooge, Gonzalo Jiménez-Moreno, Antonio García-Alix, Jose Antonio Lozano Rodríguez, Rosa María Albert, Naohiko Ohkouchi, Nanako Ogawa, Hisami Suga, Jon Camuera ve Clive Finlayson imzaları ile yayınlanan "A Neanderthal's specialised burning structure compatible with tar obtention" (Bir Neandertal'in katran elde etmeye uygun özel yanma yapısı) başlıklı makaleye göre, Cebelitarık'taki Vanguard Mağarası'nda Neandertallerin belirli teknolojik amaçlar için ateş kullanım faaliyetlerini organize etme yeteneklerini kullandıklarını dellilendiren kanıtlar bulundu. Mağarada keşfedilen atölyedeki ocak yapısı, saplamada yaygın olarak kullanılan huş katranı elde etmek için ısıtma yapılarının kullanımını gerektiren teorik çalışmalardan elde edilen tahminlerle örtüşüyor.

Arkeologlar, Cebelitarık'taki bir mağarayı incelediklerinde, zemininde kazılmış yuvarlak  çukurlar keşfettiler. Bu çukurlar, Neandertallerin taş aletlere sap eklemek için kullandığı yapışkan maddeleri üretmekte önemli bir rol oynadığını belirlediler. Çukurun iç kısmında kömür, yanmış bitkisel malzeme ve kaya güllerinden elde edilen reçine izleri bulunması alanın bir atölye olarak kullandığını gösteriyor.

ÇUKURUN İÇİNDEKİ İZLER, YAPIŞKAN MADDE ÜRETİMİNİ GÖSTERİYOR

Çukurun içinde yapılan kazılarda, yanma ile ilişkilendirilen kimyasal maddeler ve bitki yapraklarındaki balmumu kalıntıları tespit edildi. Araştırmacılar, Neandertallerin bu çukuru kaya gülü yapraklarıyla doldurduktan sonra, üzerini ıslak kum ve toprakla kaplayarak oksijen girişini engellediklerini düşünüyor. Çukurun üstünde, küçük bir ateşle bitkiler ısıtılarak reçine elde edilmiş ve bu süreçte kullanılan guano (kuş veya yarasa dışkısı), karışımın mühürlenmesine yardımcı olmuş olabilir.

Çalışmanın yazarlarından Francisco Jiménez-Espejo, bu işlemin iki Neandertalin iş birliğiyle gerçekleştirilmiş olabileceğini öne sürdü. Çukurun iki tarafındaki kanalların, ısınmış yaprakların hızla çıkarılması için kullanıldığı tahmin ediliyor. Bu da Neandertallerin sadece teknolojik açıdan değil, aynı zamanda etkili bir ekip çalışması yapabildiklerini gösteriyor.

NEANDERTALLERİN MÜHENDİSLİK BECERİLERİ MODERN  TEKNİKLERE ÇOK BENZER

Araştırmalar, bu yöntemin 2017 yılında modern bilim insanları tarafından yapılan bir deneyle benzerlik taşıdığını gösteriyor. O deneyde de benzer bir fırın modeliyle yapışkan madde üretimi gerçekleştirilmişti. Bu bulgu, Neandertallerin mühendislik becerilerini ve karmaşık görevleri başarıyla yerine getirme kabiliyetlerini gözler önüne seriyor.

Bu keşif, Neandertallerin alet yapımı konusundaki bilgilerini ve teknolojik inovasyonlarını daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor. Quaternary Science Reviews dergisinde yayımlanan araştırma, tarih öncesi insan davranışına dair önemli ipuçları sunuyor ve Neandertallerin, karmaşık üretim süreçlerini nasıl başarıyla yönettiklerini gösteriyor.

Arkeolojikhaber.com / Ayla Karadere - abcgazetesi.com.tr