Notre Dame'ın yeniden inşası için 890 milyon Euro yardım sözü verildi ama 4 vakıf tarafından resmen toplanan yardım miktarı sadece 71 milyon Euroda kaldı. Öte yandan Katedralin yıkılan gotik kulesinin modern bir şekilde mi yoksa orijinal haliyle yeniden inşa edilmesi gerektiğine dair polemik kızışıyor.
Paris'te bulunan ünlü Notre Dame Katedrali'ndeki yangının üzerinden bir ay geçti. Ancak halen katedralin yıkılmaması için başlatılan güvenlik çalışması devam ediyor.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un 2024'te bitirme sözü verdiği katedralin nasıl restore edileceği, yardımların nasıl yönetileceği ve yangının neden çıktığına ilişkin polemikler ise devam ediyor.
Notre Dame'ın etrafındaki güvenlik çemberi, olayın üzerinden bir ay geçmesine rağmen halen kaldırılmadı ve güvenlik endişeleri nedeniyle etrafına yaklaşmak yasak. Katedralin büyük oranda hasar gören çatısının üzerine yağmur sularının engellenmesi için dev bir branda gerildi.
Önce katedral tümüyle güvenlikli bir bina haline getirilecek, daha sonraysa soruşturma ve restorasyon çalışmalarına hız verilecek. Bir taraftan da restorasyon için gereken mali desteğin bulunması için bağış kampanyaları devam edecek.
Katedralin yeniden inşası için 4 ayrı vakıf tarafından yardım toplanıyor. Bunlardan en büyüğü Kültür Varlıkları Vakfı (Fondation de Patrimoine) yangının birinci ayında, yardım kampanyasını durdurduklarını açıkladı. Henüz hasar tespitinin yapılamadığını, ne kadar yardıma ihtiyaç olduğunun belirlenemediğini belirten vakıf, bu tarihe kadar kampanyayı durdurduklarını belirtti.
4 vakıf tarafından resmen toplanan yardım miktarı sadece 71 milyon Euro.
Ancak hükümet ve Notre Dame Vakfı, bu karar karşısında üzüntülerini bildirdi ve kampanyaların devam etmesi gerektiğini söyledi. Notre Dame'ın yeniden inşası için verilen 'yardım sözü' 890 milyon Euro'yu buldu. Ancak bugüne kadar 4 vakıf tarafından resmen toplanan yardım miktarı sadece 71 milyon Euro.
Fransa Kültür Bakanı Franck Riester, Kanada Başbakanı Justin Trudeau eşliğinde Notre Dame Kilisesi'ni ziyaret etti ve bir ay sonra elde edilen bilanço hakkında bilgi verdi. Kanada Başbakanı Trudeau da, restorasyon için gereken tüm çelik ve kereste ihtiyacını karşılamaya hazır olduklarını açıkladı.
Yardımların ve restorasyon çalışmalarının doğru yönetilebilmesi için hükümet tarafından hazırlanan ve 10 Mayıs'ta Meclis'te kabul edilen yasa Mayıs ayı sonunda Senato'nun gündemine gelecek. Ancak özel durumlar için yasa çıkarılmasını eleştiren muhalefet, çoğunlukta oldukları Senato'da, yasaya sert muhalefet etmeye hazırlanıyor.
Soruşturma zaman alacak
Yangının nedenini bulmak üzere Paris Savcılığı tarafından başlatılan soruşturma ise uzun sürecek. "Kasıtsız" olduğu iddiasıyla açılan soruşturmada, yangının kasten çıkarılmış olabileceği ihtimali zayıf olsa da, tümüyle gözardı edilmedi. Ancak kurulan 50 kişilik soruşturma ekibi, insan faktörü üzerinde duruyor. Yangının, şantiye asansörüne bağlı elektrik kablolarındaki kontak nedeniyle çıktığı halen en güçlü ihtimal.
Binanın kırılgan yapıda olması nedeniyle soruşturma ekipleri de bir ay sonra binaya giremiyor. Kalıntılar arasından gerekli delillerin toplanması için hassas kameralar içeren robotlar kullanılıyor.
Katedralin yıkılan gotik kulesi modern mi, orijinal mi olsun polemiği
Diğer taraftan katedralin yıkılan gotik kulesinin aslına sadık kalınarak mı, yoksa modern tarzda mı yeniden inşa edileceği konusundaki polemikler de sürüyor.
Hükümet yıkılan kulenin yeniden inşası için uluslararası bir mimarlık yarışması açmak istiyor. Ancak muhalefetin önemli bir bölümü aslına uygun yapılması görüşünü savunuyor.
Le Figaro gazetesinde bir makale yayınlayan bin 170 mimar, profesör ve uzman, "Macron'dan modern yapı isteyen mimarların kibrine kulak asmamasını ve kültürel mirası koruyan uzman ve tarihçilere kulak vermesini" istedi. Ancak modern çizgiyi savunan bir grup mimar ise, yeni ve modern bir kule yapılması için bastırıyor.
Katedral'in tamirinin 5 yılda tamamlanmasını isteyen Cumhurbaşkanı Macron, daha çok "kendi iktidarını da sembolize edebilecek" modern bir kule fikri üzerinde duruyor. Kültür Bakanı Reister, "Mitterrand döneminde, Louvre'a modern piramitler yapılırken de aynı polemikler yaşanmıştı. Hiçbir gerekçe, kültürel bir miras üzerinde yeni bir dokunuş ya da çağdaş bir mimari katkıyı engelleyemez. Louvre Piramit'i bunun kanıtıdır" diyerek modernlik yanlılarına destek verdi.
Bu konuda yapılan bir anket, Fransızlar'ın yarısından fazlasının Notre Dame'ın aslına sadık kalınarak yenilenmesini istediğini ortaya koydu.
Arzu Çakır - Amerikaninsesi.com