Osmanlı'nın Su Nazırı Elhac Ahmet Galip Paşa tarafından 1888 yılında yaptırılan Sulukule’deki çeşme, İstanbul’da can çekişen tarihi ve kültürel miraslar arasında.

İstanbul'un Fatih İlçesinin Edirnekapı semtindeki Sulukule Caddesi üzerinde kale duvarına bitişik mermer döşemeli çeşmenin hali içler acısı. Mermerleri tahrip edilen, sprey boya ve çeşitli boyalarla yazıların yazıldığı, bazı bölümleri betonla kapatılan çeşme yok olmak üzere. Teknesi kırılan çeşmenin muslukları da sökülmüş.

PROF. DR. ZEYNEP AHUNBAY: GÖRÜNTÜ ÜZÜNTÜ VERİCİ

Tarihi çeşme gibi Bizans surları da eserin arkasında adeta can çekişiyor. Vatandaşların hoyratlığı sonucu orijinal görünümünde tahribat oluşan çeşmenin akıbeti ise belirsizliğini korurken, Restorasyon Uzmanı ve Mimarlık Tarihçisi Prof. Dr. Zeynep Ahunbay ise ortaya çıkan görüntünün üzüntü verici olduğunu belirterek şunları söylüyor:

“Tarihi çeşme Osmanlı döneminde Su Nazırı Elhac Ahmet Galip Paşa tarafından 1888 yılında fakir ahalinin ihtiyacına mahsus olmak üzere yaptırıldı. 1943’te İstanbul Çeşmeleri kitabına yazan İ.H. Tanışık çeşmenin mamur durumda ve bol suyu olduğunu yazmıştı. 1987 yılında İTÜ Mimarlık Fakültesi Restorasyon Anabilim Dalı olarak bölgede yaptığımız inceleme sırasında çektiğimiz fotoğraflarda çeşmenin mermer sütunlarının yan kısımlarında görülen moloz doku sıvalı durumdaydı.

Anlaşılan 1987’den bu yana çeşmeye hiç bakım yapılmamış. Yaptıran kişi, Su Nazırı Hacı Ahmet Galip Paşa, bugünkü İSKİ Genel Müdürü gibi bir şahsiyet. Fakir halk için bir hayır eseri yaptırmış ama ardından gelen bizler ona layık olamamışız. Çeşme harap olmuş, üstünde otlar büyümüş. Hem Surlar hem çeşme özenli bakım onarım bekliyor”.

MİMAR SİNAN GENİM: DUYARLI OLMALIYIZ’

Mimar Sinan Genim ise söz konusu tarihi eserin durumu için “Ayıp, bu kadar da olmaz” yorumunu yaparken, “Çeşmenin etrafındaki İstanbul surlarını unuttuk, ne haldeler, neler oluyor, haberimiz yok. Fatih Belediyesi surların bir bölümünün çevresini düzenledi, gezilip dolaşılabiliyor. Ancak hemen gerisi kaderine terk edilmiş; burçların bir bölümü can ve mal güvenliğini tehdit edecek derece bakımsız, bazı bölümler dikenli tellerle girilmesi yasak bölge haline getirilmiş.

Tarihi çeşmenin Osman-lı’nın son döneminde Ahmet Galip Bey tarafından yaptırıldığını biliyoruz. Böylesi tarihi ve kültürel miraslarımıza karşı daha duyarlı olmalıyız. Çeşmenin eski ihtişamına kavuşturulması için gerekli çalışmaların biran önce hayata geçirilmesi gerekir” ifadelerini kullandı.

Mert İnan - Milliyet