Osmanlı Arşivi belgelerini inceleyen Türk araştırmacılar Prof. Dr. Zeynep Aygen ve Orhan Sakin, İngiliz Müzesi'nin Elgin Mermerleri fermanla getirildi iddiasını yalanladılar ve İngiliz Elçisi Lord Elgin'e sadece Atina Akrapolüne ziyaret izni verildiği savundular.

İngiliz Müzesi (the British Museum) yıllardır Büykelçi Lord Elgin'in şu an Yunanistan'ın başkenti olan ancak 19. yüzyıla dek Osmanlı eyaleti statüsünde bulunan Atina'daki  Akropolis'te bulunan Parthenon heykellerini anıttan çıkarıp, İngiltere'ye taşımasında izin veren bir Osmanlı Fermanı olduğunu iddia ediyor. British Museum’a göre, Elgin, Parthenon Heykellerini Sultan’ın izniyle aldı, ancak bu belge kurtarılmadı ve müzenin arşivlerinde yer almıyor. Fermanın aslı ortada olmadığı için British Museum'un heykellerin yasal olarak çıkarıldığı iddiasının tek kanıtı İtalyancaya çevrilmiş bir mektuptaki ibareye dayanıyor.

Yunanistan'ın Parthenon Mermerlerinin Yeniden Bir Araya Getirilmesi İçin Mücadele komitesi (BCRPM:  British Committee for the Reunification of the Parthenon Marbles) öncülüğünde sürdürdüğü Elgin Mermerlerinin iadesi mücadelesinde ortaya konan çalışmalar İngilizlerin iddialarını çürütüyor. 

23 Şubat'ta Atina Akropol Müzesi'nde gerçekleştirilen basın toplantısında konuya dair önemli açıklamalarda bulunuldu.

Toplantıda konuşan Osmanlı Arşivi Uzmanlara göre, Lord Elgin, Padişah'ın izni olmadan Akropolis anıtını yağmaladı. İtalyanca mektup ise Kaymakam Paşa'nın dostluk ifadesinin daha sonraki yıllarda yapılmış bir çevirisi. Üstelik bu mektupta  Elgin'e heykelleri taşıma yetkisi verilmiyor.

Yunanistan Kültür Bakanlığı Arkeoloji Servisinde görev yapan  Onursal Antik Eserler Genel Müdürü Eleni Korka, geçtiğimiz günlerde düzenlenen basın toplantısında, Sultan tarafından verilen bir fermanın olmadığını, ferman iddiasının dayandırıldığı mektubun da o sırada Osmanlı Devleti'nin Başkenti olan İstanbul'da  Sadrazamlık görevindeki Kaymakam Paşa tarafından yazıldığına dikkat çekti ve İngilizlerin bu belgeye dayanarak eserler üzerinde hak iddia etmesinin hukuki olmadığını, savundu.

Osmanlıca bilen ve Osmanlı Devleti'nin tüm resmi belgelerini araştırdığını söyleyen İranlı araştırmacı Sarian Panahi de Heykellerin taşınmasına yönelik ferman olmadığını vurgulayarak, "İngilizlerin iddialarını doğrulaması için İtalyancaya çevrilmiş mektup dışında belgelere ihtiyacı olduğunu" söyledi.

Toplantıda iki Türk araştırmacı tarafından gerçekleştirilen Akropolis'e dair araştırma gündeme getirildi.

Prof. Dr. Zeynep Aygen ve Orhan Sakin'in konuyla ilgili tün Omanlı Arşiv belgelerini derlediği kitabın uzun süren bir araştırmanın eseri olduğuna dikkat çekildi.

Osmanlı İmparatorluğu’nun Lord Elgin’le ilişkilerine dair tüm resmi belgeleri gündeme getiren Orhan Sakin, İngilizlerin, Elgin’e Osmanlı Fermanı iie tarihi eserleri taşıma izni verdiği iddiasını reddetti ve “Her şeyden önce İngilizlerin tek dayanağı olan belge  bir ferman değil. Belki de kişisel bir mektuptu, ama bir kesinilkle ferman değildi. Ferman, yalnızca Sultan tarafından imzalanabildi. Lord Elgin’e sadece Akropolü ziyaret izni verilmişti. Bunun dışında resmi belge söz konusu değil”dedi.

arkeolojikhaber - ERT