Plevne savunmasında ve Erzurum'da Ruslara karşı Osmanlı ordusunda görev yapan, Çanakkale Muharebelerinde ise Anzakların safında yer alan Avustralyalı Ryan'ın hayatını anlatan kitap, Türkiye'nin Melbourne Başkonsolosluğu yerleşkesinde düzenlenen programla tanıtıldı.

Osmanlı ordusundaki üstün hizmetlerinden dolayı Harp Madalyası, Osmani ve Mecidiye Nişanı verilen, Çanakkale Savaşlarında ise Anzaklar ile Osmanlıya karşı savaşan doktor Charles Ryan'ın hayatı kitap oldu.

Plevne savunmasında ve Erzurum'da Ruslara karşı Osmanlı ordusunda görev yapan, Çanakkale Muharebelerinde ise Anzakların safında yer alan Avustralyalı Ryan'ın hayatını anlatan kitap, Türkiye'nin Melbourne Başkonsolosluğu yerleşkesinde düzenlenen programla tanıtıldı.

Yazarlar John Gilliam ve Yvonne Flecther tarafından kaleme alınan, Lilian Weeb tarafından resimlenen "Türk Charlie Ryan, Çanakkale'nin Anzak Kahramanı" ismiyle yayımlanan kitabın tanıtımına, Türkiye'nin Canberra Büyükelçisi Korhan Karakoç, Melbourne Başkonsolos Vekili Osman İlhan Şener, Ryan'ın büyük torunu Siobhan Ryan, yazarlar ve davetliler katıldı.

- "Hikaye iki ülkenin ortak tarihi için çok önemli"

Büyükelçi Karakoç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Ryan'ın hikayesinin her 2 toplum için de ilgi çekici olduğunu belirterek şöyle konuştu:

"Hikaye Türkiye ve Avustralya arasındaki ortak tarih için gerçekten çok önemli. Hikayeye baktığınızda Osmanlı ile birlikte savaşmış, göğsünde madalyalar taşıyan bir Avustralyalı görüyorsunuz, bu kişi gün geliyor Çanakkale’ye gidiyor, Çanakkale’de bu kez Anzaklar ile savaşıyor ama aslında Çanakkale'deki görevi de Türk ve Avustralya askerleri arasındaki iletişimi sağlamak, esir değişimlerinde, yaralı değişimlerinde bütün bu işlerde çok önemli bir rol üstleniyor. Oradaki Türk askerleri tarafından da seviliyor. Ryan Avustralya'ya döndükten sonra da yine Türkiye'nin bir fahri elçisi olarak burada hayatına devam ediyor."

Karakoç, Avustralya'ya döndükten sonra "Türk Charlie" ve "Plevneli Ryan" olarak anılan Ryan'ın hikayesinin kitaplaştırılmaya değer olduğunu dile getirerek bu projede emeği geçenlere teşekkür etti.

Kitabın kahramanının büyük torununu misafir ettiklerini aktaran Karakoç, yarın da Ryan'ın kabrini ziyaret edeceklerini ve Türkiye olarak üzerlerine düşen bir sorumluluk varsa yerine getireceklerini söyledi.

- "Ryan, iki ülkenin de kahramanı"

Kitabın yazarlarından Gilliam, Ryan'ın Plevne'de yaptığı hizmet ve gösterdiği cesaret nedeniyle Türkiye'nin kahramanlarından birisi olduğunu kaydetti.

Gilliam, kitabı yazış nedenini şu sözlerle anlattı:

"Avustralya'ya döndükten sonra Türkiye'yi işgale hazırlanan Avustralya ordusuna katıldı. Birçok görevde yer aldıktan sonra İngiltere'ye giderek Kraliyet Baş Cerrahı oldu. Kral 6. George onu şövalye ilan etti ve Charles Ryan olarak anılmaya başladı yani iki ülkenin de kahramanı oldu. Bu yüzden Türkiye'dekiler Charles Ryan'ı biliyor ama Avustralya'da çok iyi tanınmıyor. Türk öğrencilerle çalıştıktan sonra fark ettik ki Avustralyalı öğrenciler de bu hikayeyi bilmeli, o yüzden bu kitabı yazdık."

Siobhan Ryan ise büyük dedesinin yaşamının kitaplaştırılmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

- Doktor ihtiyacı ilanıyla Osmanlı ordusuna girdi

Osmanlı İmparatorluğu'nun 1876'da doktor ihtiyacını karşılamak için yabancı gazetelere ilan vermesiyle Osmanlı ordusunda göreve başlayan Avustralyalı doktor Ryan'ın, Plevne ve Erzurum'da yaklaşık 1,5 yıl görev yaptığı biliniyor.

Cephedeki üstün hizmetlerinden dolayı Harp Madalyası'nın yanı sıra Osmani ve Mecidiye Nişanı'na layık görülen Ryan, 1914'te Anzak ordusuyla Çanakkale'ye gelerek Osmanlı devletine karşı savaşa katıldı.

20 Eylül 1853'te doğan Ryan, gemiyle çıktığı Avrupa seyahatinden dönerken 23 Ekim 1926'da Güney Avustralya yakınlarında hayatını kaybetti.

Recep Şakar - AA